'Nabucco davasıyla Türk Akımı'na dolaylı baskı yapılıyor'

TÜRKSAM uzmanı Hanife Çetin, Avusturya merkezli enerji şirketi OMV'nin, Türkiye'nin de yer aldığı Nabucco doğalgaz boru hattının iptalinde suçu olduğu iddiasıyla Türkiye'ye dava açmasını Türk Akım'ına yönelik 'dolaylı baskı' olarak değerlendirdi.

Uluslararası İlişkiler ve Stratejik Analizler Merkezi (TÜRKSAM) uzmanı Hanife Çetin, Sputnik'e yaptığı açıklamada, Nabucco projesi'nin Azerbaycan gazının Türkiye, Bulgaristan ve Romanya üzerinden Orta Avrupa'ya taşınmasını öngördüğünü anımsattı. Şahdeniz Konsorsiyumu'nun, Azerbaycan gazı için Trans Adriyatik Boru Hattı'nı tercih ettiğini ve Nabucco Projesi'nin iptal edildiğini kaydeden Çetin, "Yunanistan ve İtalya'daki yüksek fiyatlar sebep gösterilmişti. Rusya'dan başka kaynaklara yönelmek amaçlanıyordu.  Rusya buna karşın Güney Akım projesini gündeme getirmişti o da Avrupa'nın kurmuş olduğu baskılar neticesinde gerçekleştirilemeyince Türk Akımı ortaya atıldı" diye konuştu.

'AVRUPA RUSYA'YI ZORA SOKMAK İSTİYOR'

"Türkiye hem Şah Denizi projeleri hem de Rusya için çok stratejik bir öneme sahip" diyen TÜRKSAM uzmanı Hanife Çetin, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Rusya'nın enerji kollarını zora sokmak isteyen Avrupa için Türk Akımı, Güney Akımı gibi baskılarla durdurulabilecek bir akım gibi görünmüyor. Bu nedenle başka yönlerden bu dava örneğinde olduğu gibi dolaylı bir baskı yönteminin seçilmiş olduğu yorumunda bulunabileceğimizi düşünüyorum. Projelerin başlatılıp iptali piyasaları ve ilişkileri derinden sarsan bir konu böyle bir durumun gerçekleşmemesi temennisini taşıyoruz.

'OMV ZARAR GÖRMÜŞ OLABİLİR AMA…'

Batı 'da ortakların ağız birliği edememesi, fiyatlar vs.'ye karşı 2012'nin son çeyreğinde TAP sorunsuz ve aktif bir şekilde daha etkili oldu. Ayrıca TAP Nabucco'dan 450 km daha kısa ve dolayısıyla daha düşük maliyetli. Taraf ülkeleri de daha az olduğundan uzlaşıya var açısından da daha cazip. Tarafların yanı sıra Rusya'yı da Avrupa'nın enerji güvenliğinin, çeşitliliğinin sağlanması bakımından aslında Avrupa'yı da memnun eden bir proje. Rusya'nın da direkt çıkarlarıyla çakışmadığı için baskılardan uzak tutulabileceği kanısındayım. Sonuç olarak, OMV zarar görmüş olabilir ama bu bir siyasi ve ekonomik yönleri olan, proje yarışıydı. Taraflardan biri bir konsorsiyum kararı ile projeyi aldı."

'SORUNUN HEM SİYASİ HEM DE EKONOMİK GEREKÇELERİ VAR'

Türkiye'ye karşı Dünya Bankası'na bağlı Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıkları Çözüm Merkezi'nde (ICSID) açılan davayı ekonomik açıdan da değerlendiren Hanife Çetin, "Şirketin Türk piyasalarından çekileceklerini duyurdular. Bu ekonomik olarak bir pürüz olabilir ama asıl etkisinin uzun vadedeki yatırımlara nasıl etki edeceğinin üzerinde durulmalı. OMV Türkiye'de büyük yatırımlar yapmış bir şirket. Bu yatırımlarının beklentilerini karşılamadığı yönünde şikayetlerinin de olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla bu sorunun da hem siyasi hem de ekonomik gerekçelerinin olduğunu söyleyebiliriz" dedi.

'İLİŞKİLERİN ZARAR GÖRMESİNİ HİÇBİR DOĞALGAZ ŞİRKETİ İSTEMEZ'

TÜRKSAM uzmanı Çetin, Türkiye'nin enerji transiti için vazgeçilmez konumda olduğunu da vurgulayarak, " Tüm projelerde yer verilmek istenen bir ülke. Türkiye'ye karşı yapılan her türlü baskının aynı zamanda projelere baskı yaptığı düşünülebilir. Dolayısıyla uzun vadedeki ilişkilerin zarar görmesini hiçbir doğalgaz şirketi istemeyecektir" diye konuştu.