İsviçreli gazeteci Marcel Gyr, ülkesinin Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ile Cenevre’de 1970’de gizli bir ‘barış anlaşması’ imzaladığını öne sürdü. Gyr’in Neue Zürcher Zeitung’daki (NZZ) haberine göre dönemin İsviçre Dışişleri Bakanı Pierre Graber, FKÖ’ye diplomatik destek sözü verdi ve karşılığında İsviçre’de saldırı düzenlenmemesi garantisi istedi. Graber’ın FKÖ ile temas kurmasını sağlayan kişinin ise o dönem İsviçre parlamentosunun tartışmalı solcularından Jean Ziegler olduğu iddia edildi.
Diğer taraftan haberde Graber’ın bu adımı kimsenin haberi olmadan attığı iddia edilirken anlaşmanın gerginliğin yüksek olduğu bir dönemde yapıldığında dikkat çekildi. İsviçre’nin ulusal hava yolu Swissair Havayolları’na ait bir uçak Şubat 1970’de Zürih’teki Kloten Havalimanı’ndan kalktıktan kısa süre sonra düşmüş ve 47 yolcu hayatını kaybetmişti. Saldırının arkasında ‘Filistinli teröristler’ olduğu düşünülse de bu yönde hiçbir bağlantı bulunamamıştı. Yine Swissair’e ait ve ABD’nin New York kentine giden bir uçak, Eylül 1970’de ‘Filistinli komandolar’ tarafından Ürdün’e götürülmüş ve 157 yolcu 1 hafta rehin tutulmuştu.
'ANLAŞMANIN 4 SONUCU OLDU'
Öte yandan 50 yıllık zamanaşımı süresinden dolayı anlaşmanın detaylarının hâlâ gizli tutulduğu belirtildi. The Jewish Press sitesinin yine NZZ’ye dayandırdığı haberine göre ise anlaşma sonrası şu gelişmeler yaşandı: İsviçre’nin anlaşmadan 1 yıl önce tutukladığı ‘teröristler’ serbest bırakıldı. İsviçre uluslararası diplomatik çevrelerde FKÖ’nün çıkarlarını savunma sözü verdi. FKÖ, BM’de gözlemci statüsü aldı. En önemlisi ise görüşmelere başkanlık eden Yaser Arafat, İsviçre’yi ne kadar korkakça davrandığını ifşa etmekle tehdit ettiği için İsviçre FÖK’nün ‘daimi rehinesi’ haline geldi. Bu bağlamda İsviçre’nin ‘FKÖ’nün hangi isteklerine boyun eğdiğinin de’ bilinmediği ifade edildi.
'ABD'Yİ KIZDIRMAMAK İÇİN SÖYLEMEDİLER'
Bu arada NZZ haberine göre ‘Filistin terörüne’ karşı oluşturulan ortak cephenin bir parçası olan İsviçre’nin FKÖ konusunda kendi başına hareket etme kararı, başta ABD, İngiltere, Almanya ve İsrail ile diplomatik kriz yaşanmasın diye gizli tutuldu. Ayrıca haberde İsviçre’nin kendi prestijini de tehlikeye attığını savunuldu.
İLK TEMASI KURAN ZIEGLER: ŞOKE EDİCİ
Görüşmelerin ‘mimarı’ olduğu söylenen ve BM İnsan Hakları Konseyi Danışma Komitesi’nde görev yapan Ziegler ise kendi rolünün çok az olduğunu ve karar sürecine katkıda bulunmadığını savundu. Ziegler, anlaşmanın da 'şoke edici ve etik dışı' olduğunu söyledi.
DDS: RESMİ BELGELERDE RASTLAYAMADIK
İsviçre Diplomatik Belgeleri’nden (DDS) yapılan açıklamada da Graber görüşmelerinden yeni haberdar olunduğu ama bu görüşmelerin İsviçre- FKÖ ilişkilerinin gidişatını etkilediğinin düşünülmediği belirtildi. DDS resmi belgelerde bu tür bir görüşmeye dair bir ibareye de rastlanmadığını açıkladı.
