İran Dışişleri Bakanı, Taliban'ın hamisi Pakistan'a atıfla 'Afganistan'a dış müdahaleyi' kınadı

Pakistan'ın düzenlediği Afganistan'ın Komşuları toplantısında konuşan İran Dışişleri Bakanı, Taliban'ın hükümeti şekillendirmesi ve Pençşir Vadisi'ndeki direnişe darbe indirmesinde rol oynayan İslamabad'a atıfla 'dış müdahale' uyarısında bulundu.

ABD'nin Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) ile Pakistan Servisler Arası İstihbarat'ının (ISI) eseri olan Taliban'ın Afganistan'da yeniden kontrolü ele geçirmesiyle Pakistan etkisi açığa çıkarken ve bu durum başkent Kabil'de protesto gösterileriyle karşılanırken, İran'dan uyarı geldi. Pakistan'ın video konferans yöntemiyle düzenlediği Afganistan'ın Komşuları toplantısında konuşan İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, İslamabad'a atıfla 'Afganistan'a dış müdahaleyi' kınadı.

Tahran'ın tepkisi, ISI Başkanı Faiz Hamid'in Kabil ziyaretiyle Taliban geçici hükümetinin şekillenmesi ve Taliban'ın Pençşir Vadisi'ndeki muhaliflerin direnişine ağır darbe indirmeyi, Pakistan'ın karadan ve havadan verdiği askeri destekle başardığı haberlerinin ardından geldi. Bu iddiaları hem Taliban hem İslamabad yalanlarken, Pakistan Silahlı Kuvvetleri Sözcüsü Tümgeneral Babar İftihar, "Tümden yalan ve akıldışı propaganda" dedi.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatipzade'nin açıklamasına göre Abdullahiyan, Pakistan, Çin, Özbekistan, Türkmenistan, Tacikistan'dan mevkidaşlarının katıldığı toplantıda, 'Afganistan'a dış müdahale olasılığına dair endişelerini' dile getirerek 'Afganistan'a askeri güç kullanarak müdahale edilmemesi' çağrısı yaptı. İranlı bakan, 'Afganistan'daki çeşitliliği ve Afgan halkının iradesini yansıtan kapsayıcı hükümet kurulması ve Afganistan içi diyalog süreci yürütülmesi' çağrısında da bulundu.

'Afganistan’daki mevcut durumun müsebbibinin ABD olduğunu' belirten Abdullahiyan, 'komşularının Afganistan'a yardım ederek yabancı müdahaleyi önlemesi gerektiğine' vurgu yaptı. İran’ın önceliklerini, 'Afgan halkının iradesinin hakim olması ve kapsayıcı bir hükümetin oluşması' diye sıraladı.

Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi ise 'eski bakış açılarını atmak, yeni anlayışlar geliştirmek gerektiğinden' söz ederken, 'Afganistan'daki yeni gelişmelerle ilgili pragmatik yaklaşımla ilerlemek' çağrısı yaptı.

Taliban'ın tamamı erkek, 30 üyesi Peştun olan 33 üyeli geçici hükümeti ilan etmesinden bir gün sonra düzenlenen Afganistan'ın Komşuları toplantısının gelecek oturumunun bir-iki ay içinde Tahran’da yapılması kararı alındı.

Öncesinde Tahran, 'dış müdahale iddialarını soruşturacağına' dair açıklama yapmıştı. Hatipzade, 6 Eylül'de yaptığı açıklamada, "Afganistan tarihi, yabancı müdahalenin başarısızlıktan başka sonuç vermediğini kanıtlıyor" demişti.

Taliban, muhalefetin kalesi kuzeybatıdaki Pençşir Vadisi'ni ele geçirmek için taarruz yürütürken, bu hafta bir dizi Afgan yetkili, Pençşir'deki Ulusal Direniş Cephesi mevzilerinin Pakistan insansız uçaklarının saldırısına uğradığı iddiasını paylaştı. Direniş Cephesi lideri Ahmed Mesud, hareketin iki üst düzey liderinin öldürülmesinin ardından, 6 Eylül'de yaptığı açıklamada, Pençşir'de Taliban'ın 'yabancı paralı askerler' kullanmasını kınadı.