CHP’li Adıgüzel: Son iki yılın ölüm rakamlarını sordum, üç kurum topu birbirine atıyor

CHP Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel ilgili kurumlara son iki yılda Türkiye’deki ölüm sayısını ve ölüm nedenlerini sordu. Sorusuna yanıt alamayan Adıgüzel “Hem TÜİK hem de Nüfus ve Vatandaşlık İşleri topu Sağlık Bakanlığına attı. Sağlık Bakanlığı ise bu konudaki ısrarlı sorularımıza her seferinde adres olarak TÜİK’i gösterdi” dedi.

Türkiye’de son iki yılda ölüm oranları ve ölüm nedenleriyle ilgili istatistikleri öğrenmek isteyen CHP Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel yazılı ve sözlü olarak 2020 ve 2021 yılı ölüm istatistiklerini sordu. Adıgüzel bu soruyu Sağlık Bakanlığı, Türkiye İstatistik Kurumu ve Nüfus Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'ne yöneltti. CHP’li vekil kurumların sorusuna yanıt vermediği ayrıca 'sorumluluğu birbirlerine attığını' iddia etti.

İlk önce Sağlık Bakanlığı’na sordu

CHP’li Adıgüzel ölüm istatistiklerine ilişkin ilk soruyu TBMM’de 18 Kasım 2020 tarihinde 2021 yılı bütçesi görüşmeleri sırasında Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya sordu.

Koca “Türkiye’de ölüm bilgileri iki kaynakta toplanmaktadır. Biri belediyelerimizin e-devlet veri tabanında yer alan defin sayısıdır. Diğeri TÜİK’tir” yanıtını verdi. Bakan Koca yanıtında yıl sonu geldiğinde TÜİK’in verileri açıklayacağını belirtti.

İçişleri: Sorumluluk Sağlık Bakanlığı'nda

Adıgüzel, Nüfus Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün bağlı olduğu İçişleri Bakanlığı’na da aynı soruyu yöneltti. 20 Nisan 2021’de İçişleri Bakanı Süleyman Soylu imzası ile verilen cevapta ‘sorumluluğun Sağlık Bakanlığı'nda olduğu’ ifade edildi.

TÜİK: Veriler gelmedi

Bu yanıtlar üzerine Adıgüzel TÜİK'e yönelik soru önergesi hazırlarken diğer taraftan da CİMER üzerinden TÜİK’e ölüm istatistiklerini sordu. Adıgüzel’e 19 Ocak 2022’de CİMER üzerinden verilen yanıtta ölüm verileri İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi veri tabanında yer alan ölüm verisi ve Sağlık Bakanlığı Ölüm Bildirim Sistemi’nden elde edilen veriler ile hazırlandığı belirtilerek “2020 yılı verilerini içeren ‘Ölüm ve ölüm nedeni istatistikleri 2020’ haber bülteni, istatistiklerin elde edildiği kurumların idari kayıtlarındaki çalışmaların henüz tamamlanmamış olması nedeniyle ertelenmiştir. 2021 yılı için, İstatistiklerin elde edildiği kurumların idari kayıtlarında veri derleme süreci devam etmektedir” yanıtı verildi.

‘Kurumlar topu birbirine atıyor ama cevap yok’

Sputnik’e konuşan CHP Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel ise sürece ilişkin şunları söyledi:

“2020 ve 2021 yıllarının Türkiye ölüm sayıları ve istatistiği gizli tutuluyor. Bununla ilgili sözlü ve yazılı taleplerimize cevap verilmiyor. Devletin bu işle ilgili kurumları topu birbirine atıyor. En son bu konuda asli görevli TÜİK’e hem kurumsal olarak hem de CİMER üzerinden sorduk. Yasal sure geçmiş olmasına rağmen TÜİK kurumsal sorumuza henüz yanıt vermedi. CİMER’den 19 Ocak 2022 tarihinde gelen cevapta 2020 ve 2021 yılı ölüm sayılarının açıklanmadığını kabul etti. Yazıda ölüm kayıtlarının Sağlık Bakanlığından ve Nüfus Vatandaşlık İşlerinden elde edildiği, 2020 yılı için açıklamanın ertelendiği , ve 2021 yılı için de tamamlanmadığı açıkça ifade edildi. Halbuki daha önce biz bu soruyu hem Nüfus Vatandaşlık İşlerine hem de Sağlık Bakanına sormuştuk. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri 20 Nisan 2021’de verdiği İçişleri Bakanı Süleyman Soylu imzalı cevapta sorumluluğun Sağlık Bakanlığında olduğunu ifade etmişti. Hem TÜİK hem de Nüfus ve Vatandaşlık İşleri kurumunun topu attığı Sağlık Bakanı ise bu konudaki ısrarlı sorularımıza her seferinde adres olarak TÜİK’i gösteriyor. TBMM’de 18 Kasım 2020 tarihinde 2021 yılı bütçesi görüşülürken yani 14 ay önce tutanaklarda da açıkça görüldüğü üzere Sağlık bakanı benim aynı soruma 2020 yıl sonunu ve TÜİK’i adres göstermişti. Ama üzerinden tam 14 ay geçti. TÜİK’ten herhangi bir açıklama olmadığı gibi, bizim kendisine bizzat sorumuza cevap olarak da, daha önce bu konuda kendisini adres gösteren Sağlık Bakanlığı'nı işaret etti. Bu konuda yetki sahibi üç kurum da vefat sayılarında sorumluluğu üstüne almıyor.”