Kara Veba'nın nerede doğduğu ortaya çıktı

Araştırmacılar, 14. yüzyılın ortalarında Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika kıtalarında insan nüfusunun yarısını yok eden Kara Veba salgınının kökenine dair önemli bir keşif yaptı.

Nature dergisinde yer alan araştırmaya göre insanlık tarihinin en ölümcül salgınlarından biri olarak kayıtlara geçen Kara Veba salgınından 600 yıl sonra bilim insanları, salgının doğduğu yeri ortaya çıkardı.

İskoçya'daki Stirling Üniversitesi, Almanya'daki Max Planck Ensitüsü ve Tubingen Üniversitesi'nden bilim insanları, Kırgızistan'daki Issık Gölü yakınlarında keşfedilen antik iskeletler üzerinde DNA taraması yaptı.

Uzmanlar bölgedeki mezar taşları üzerine kazınan yazılar ve mezarlarda bulunan dişler üzerinde DNA testi yaparak kara vebanın yaklaşık 700 yıl önce burada başladığı sonucuna vardı.

Araştırmacılar, salgının etkili olduğu 1338-1339 yılları arasında bölgede bulunan mezarlarda önemli bir artışın yaşanmasından hareketle Issık Gölü çevresine odaklandı.

Plague: Ancient teeth reveal where Black Death began, researchers say https://t.co/Q9vqZPIpLS

— BBC News (UK) (@BBCNews) June 16, 2022

Tubingen Üniversitesi'nde görev yapan araştırmacı Dr Maria Spyrou, ekibin 7 iskeletten toplanan DNA örneklerini incelediğini anlattı. Özellikle dişten elde edilen DNA'ları çok sayıda kan damarı içermesi nedeniyle seçtiklerini kaydeden Spyrou bu sayede insanların ölümüne neden olabilecek kan yoluyla bulaşan patojenleri tespit etme şansı elde ettiklerini belirtti.

Yapılan incelemelerde, DNA örneklerinin üçünde veba bakterisi Yersinia pestis tespit edildi.

'Tarihin en büyük ve büyüleyici sorularından birine yanıt'

Stirling Üniversitesi'nde tarihçi olarak görev alan Dr Philip Slavin, "Çalışmamız, en kötü şöhretli insan katilinin ne zaman ve nerede başladığını ortaya çıkararak tarihin en büyük ve en büyüleyici sorularından birine yanıt veriyor" dedi.

Ancak araştırmanın bazı zorlukları bulunuyor. Bunlardan en önemlisi, küçük örnekleme sahip olması.

Yeni Zelanda'daki Otago Üniversitesi'nden Dr Michael Knapp, çalışmanın gerçekten değerli olduğunu doğrulasa da, sınırlı bir örnek yelpazesine sahip olunduğuna işaret ederek, "Çok daha fazla iskeletten, zamandan ve bölgeden alınan veriler bu çalışmada sunulan verilerin gerçekte ne anlama geldiğini netleştirmeye yardımcı olacaktır" ifadelerini kullandı.

Dağ faresi gibi memelilerde bulunan ve hayvanlardan insanlara bulaşabilen Yersinia pestis bakterisinin neden olduğu hastalık 1346 ile 1353 arasındaki 8 yıllık dönemde 3 kıtada milyonlarca can kaybına neden oldu.

Salgının kaynağına dair çeşitli teoriler ortaya atılsa da kesin bir sonuca varılamamıştı.