Doç. Gündoğdu: Tabağınız boşken bile mikroplastiklerle doluyor ve onları yemek zorunda kalıyorsunuz

Mikroplastik Araştırma Grubu’ndan Doç. Dr. Sedat Gündoğdu gözle görmediğimiz plastiklerin nasıl sağlığımızı tehdit ettiğini Radyo Sputnik’te Atilla Güner’le Akşam Postası'na değerlendirdi. Gündoğdu, "Masada tabak boşken havadan bir sürü mikroplastik partikülü düşüyor ve yemek doldurduğunuzda mikroplastik de yemek zorunda kalıyorsunuz" dedi.

Boyutları insan gözünün ayırt edemeyeceği kadar küçük olan mikroplastiklerden haftada 5 gram mide-bağırsak sistemimize giriyor. Mikroplastik Araştırma Grubu’ndan Doç. Dr. Sedat Gündoğdu Radyo Sputnik’te Atilla Güner’le Akşam Postasına bu tehlikeyi anlattı.

Gündoğdu’nun uyarıları şöyle:

"Etrafımıza baktığımızda plastikten yapılmayan neredeyse hiçbir şey yok. Giydiğimiz elbise, yiyeceklerin kabı ve marketten yaptığınız alışverişlerde ürünlerin içerisine konulduğu plastik ambalajlar. Bunların hepsi mikroplastik hatta daha tehlikelisi nanoplastik kaynağı.

'Çeşmelerden su içirebilmek şart'

Suyu pet şişeden içmek zorundaysanız bünyenize ciddi derece mikroplastik almış oluyorsunuz. Cam şişe, pet şişenin alternatifi olduğu zaman sorun çözülmüyor çünkü suyun şişelenmesi asıl bir problem. Avrupa ülkelerinde bizim çok gördüğümüz, imrenerek baktığımız içilebilir çeşmelerden akan suların ortamının sağlanması lazım. Türkiye’de bazı illerde mevcut ama insanlar ona rağmen güvenmiyorlar.

Pet şişe içerisindeki suyun sağlıklı olduğu ama çeşmeden içilen suyun nedense sağlıklı olamayacağı algısı yerleşmiş ve bu algının kırılması lazım. Birçok ülkenin şehirleri reklamlarını yaparken suyun kalitesinden bahsediyorlar. Yatırım yapmak çok zor değil. Çeşmeden içilebilir suyu akıtmak zor değil.

İstanbul’da İSKİ’nin en son yaptığı açıklamada suyun içilebilir olduğunu söylüyorlardı ama insanlar güvenmiyor. Suyunuzun ne kadar içilebilir olduğunu söylerseniz söyleyin insanları ikna edip inandırmadıkça söylemlerin karşılığı olmuyor. Çeşmeleri içilebilir hale getirmek birincil konu olmalı.

'Geri dönüştürülmüş plastikten tekstil ürünleri'

Geri dönüştürülmüş plastikten tekstil ürünü üretmek moda oldu ama ham plastikten üretilen tekstil ürünlerden çok daha fazla mikroplastik salıyor. Bir araştırma yapmıştık. Geri dönüştürülmüş pet şişeden plastik üretilmiş ve biz de o iplikleri aldık, onlardan kumaş ördürdük. Ham plastikten alan da mikroplastik salıyor ama geri dönüştürülmüş olan yapılan elbiseden alınan mikrpolastik miktarı diğerinden 2.4 kat daha fazla. Geri dönüşüm çözüm değil, geri dönüşüm malzemenin kalitesini düşürüyor.

'Tabağınız boşken bile mikroplastiklerle doluyor'

Biz bunları soluyoruz, hatta yiyoruz. Oturduğunuz masada tabak boşken havadan bir sürü mikroplastik partikülü düşüyor ve tabağınıza yemek doldurduğunuzda mikroplastik de yemek zorunda kalıyorsunuz. Plastik bir şekilde halk sağlığı ve çevre sağlığı problemi olmuş bir mesele. BM, plastiğin sınırlandırılması konusunda yaptırımın olabileceği bir madde konulsun diye uğraşıyor. BM, plastik kirliliğini iklim krizi gibi küresel bir problem olarak görüyor ama buna dair yapılacak bir anlaşmanın ne olacağı tartışılıyor. Plastik ürettiğimiz sürece bu sorunlarla karşılaşacağız."