Bolton: 'Batı, Erdoğan'ı durduracaksa, seçime çökmesini önlemek için NATO'dan atmakla tehdit etmeli'

ABD'de ıskartaya çıkmış gözüken neocon Bolton, WSJ'de yayımladığı makalede, "Batı, Türkiye'de muhalefetin cumhurbaşkanlığı seçimlerinde eşit fırsata sahip olmasını sağlamak için cesur adımlar atarsa, Erdoğan'ın durdurulması şansı var" dedi. 'Erdoğan'ın seçimlere çökmesini zorlaştırmak için NATO'dan çıkarma tehdidinin kullanılmasını' savundu.

ABD'li neoconların en tanınmışlarından biri olarak Cumhuriyetçi yönetimlerin dış politikasını şekillendiren, George W. Bush yönetiminin 2005-2006'daki BM Temsilcisi, Donald Trump yönetiminin 2018-19'daki Ulusal Güvenlik Danışmanı olan John Bolton, The Wall Street Journal (WSJ) gazetesinde yayımlanan makalesinde Türkiye'ye odaklandı.

'NATO üyeliğini sona erdirmek için yeterli sebep var'

NATO'nun kuruluş tüzüğünde bir üyenin ihraç edilmesi veya askıya alınmasına ilişkin madde bulunmamasına karşın, Bolton, "Türkiye'nin Rusya'nın S-400 füze savunma sistemlerini satın alması, kavgacı saldırganlığı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yaklaşan seçimlere karışma girişimi, NATO üyeliğini sona erdirmek için yeterli sebepler" iddiasında bulundu. 'Sorunu aşmak için Türkiye'yi kovmanın başka yöntemleri olduğunu' da öne süren Bolton, anlaşmaların yapıldığı koşullarda köklü değişim olması durumunda uygulanmamasına imkan veren uluslararası hukuk ilkesi 'rebus sic statibus'u andı. Dolayısıyla 'NATO'nun yönetim organı Kuzey Atlantik Konseyi'nin Türkiye'nin Rus sistemini satın almasıyla baltalanan kurumsal güvenliğini korumak için gerekli önlemleri alma yetkisine sahip olduğunu' savundu.

Turkey is a member of @NATO but isn’t acting like one. Seriously considering their expulsion or suspension will emphasize the stakes of their coming elections, making it harder for Erdogan to subvert the vote, and give opposition candidates a real chance. https://t.co/TRcma7gX54

— John Bolton (@AmbJohnBolton) January 17, 2023

'Müttefik gibi davranmıyor'

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Yunanlıların dostları olduğuna inandığı ABD Başkanı Joe Biden'dan ABD Kongresi'nin Türkiye'ye satış izni vermesini sağlamasını istediği F-16 savaş uçaklarının bir çatışmada Yunanistan'a karşı kullanılabileceğini yazan Bolton, şöyle devam etti:

“Erdoğan'ın performansı sürekli olarak bölücü ve tehlikeli oldu. Türkiye'nin Osmanlı sonrası laik anayasasının kilit unsurlarını alt üst etmekten finansal sistemini ve ekonomik istikrarını defalarca tehlikeye atmaya kadar, onun kavgacı bölgesel politikaları da benzer şekilde tehlikeliydi. Türkiye, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün bir üyesi ama müttefik gibi davranmıyor."

'Seçime müdahalesi, NATO'ya ait olmadığının kanıtı olur'

'Bölgede yeni bir Osmanlı İmparatorluğu nüfuzu peşinde koşan ama popülaritesi rekor enflasyon ve otoriter yönetimiyle azalan Erdoğan'ın baharda düzenlenecek seçimleri kazanması gibi ciddi bir risk olduğu' manzarası çizen Bolton, "Türkiye'yi yeniden 'Avrupa'nın hasta adamı' yapan Erdoğan'ın hükümeti aracılığıyla muhalifleri kovuşturarak ve bağımsız medyayı daha da kapatarak seçimlere müdahale etmesi, Türkiye'nin NATO'ya ait olmadığının bir başka kanıtı olur" iddiasında bulunarak ekledi:

"Yine de, eğer Batı, Türkiye'de muhalefetin yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde eşit ve adil fırsata sahip olmasını sağlamak için cesur adımlar atarsa, Erdoğan'ın durdurulması şansı var. Bunun için ittifakın Ankara'nın üyeliğini topun ağzına koyması gerekiyor."

'Özgür ve adil seçim yapılmaması NATO'dan atılmayı tetiklemeli'

"Şimdi üyelikten atmayı değerlendirmeye almak, ittifakın üyeliğinin artılarını ve eksilerini tartışmasına ve -hem Türk seçmenlere hem de NATO üyelerine- yaklaşan seçimlerin yüksek risklerini vurgulamasına olanak tanıyacak."

'Batı'nın seçimlerin uluslararası düzeyde izlenmesi konusunda ısrar etmesi ve NATO'nun Türkiye'nin özgür ve adil seçimler düzenlememesinin, NATO üyeliğini iptal edip etmeme kararının nihai tetikleyicisi olacağını açıkça belirtmesi gerektiğini' savunan Bolton, kendisini kovan eski patronuna da eleştiriler yöneltti.

'Trump Erdoğan'a yüz verdi'

'Trump'ın tavır alıp Erdoğan'a yaptırım uygulaması gerekirken, onun diktatörvari tarzına hayranlığını kamuoyu önünde abartılı şekilde sergilediğini' dile getiren Bolton, Türkiye'nin ortağı olduğu F-35'leri ABD'den teslim almaktan Rus S-400'leri satın aldıktan sonra men edildiğini, ama bunun uygulanmasının Trump'ın Kasım 2020 seçimlerini kaybetmesinden sonraya kaldığını söyleyerek "Trump'ın yaptırımları onaylamadaki gecikmesi, karışık sinyaller göndererek Erdoğan'ın uzlaşmazlığını daha da cesaretlendirdi" dedi.

'Seçimlerin özgür ve adil, muhalefetin birlik olması durumunda'

Erdoğan'ın Suriye'nin kuzeyinde asker konuşlandırması ve 'terörist' olarak tanımladığı ABD destekli Suriye Demokratik Güçleri'ne (SDG) yönelik operasyonlarına, Türkiye'deki milyonlarca göçmeni kapıları açarak Avrupa'nın üzerine salma tehditlerine, Biden'ın Türkiye'ye F-16 satışını sağlayamaması halinde Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliğini onaylamama tehdidine de değinen Bolton, şöyle devam etti:

“Türk ve dış gözlemciler, sürecin özgür ve adil olması ve muhalefetin etkili kampanya yürütmeye yetecek kadar birlik içinde kalması durumunda, Erdoğan'ın seçimi kaybedeceği konusunda hemfikir. Eğer NATO üyelikten atma tehdidiyle uluslararası dikkatleri onun çabalarına çekerse, Erdoğan'ın seçim sürecine çökmesi zorlaşır."

'Erdoğan seçimleri çalmayı başarırsa'

"Erdoğan, cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerini çalmayı başarırsa, NATO onun ittifaka ve üyelerine verdiği zararı artık görmezden gelemez."

"Türkiye'nin üyelikten atılmasını veya üyeliğinin askıya alınmasını ciddi olarak değerlendirmek, elbette önemli ve tehlikeli bir meseledir. Ancak ittifak, Erdoğan'ın zehirli davranışlarına karşı koymazsa işler daha da kötüye gidecek.”