Erdoğan ve Miçotakis’in seçim zaferinin ardından Ankara- Atina arasındaki ılımlı hava devam eder mi?

İki komşu Türkiye ve Yunanistan’da seçimlerin ardından sandıklardan iki ülkede de önceki hükümetlerin göreve devam etmesi yönünde karar çıktı. Prof. Dr. Enis Tulça, seçimlerden önce yakalanan olumlu havanın devam etmesini beklediğini ancak Yunanistan’ın Ege ve Kıbrıs siyasetinde bir değişiklik olmayacağını ve silahlanmanın süreceğini söyledi.

Doğu Akdeniz, Kıbrıs adası, Ege denizi, göçmenler konusu ve terörle mücadele konularında ilişkileri gergin olan Türkiye ve Yunanistan arasında iki ülkede yakın zamanda gerçekleşen seçimler öncesi olumlu ve siyaseten ılım bir hava yakalandı. Seçimler sonucunda da hükümetler değişmedi; Türkiye’de Recep Tayyip Erdoğan, Yunanistan’da ise Kiryakos Miçotakis hükümetleri göreve devam ediyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mayıs 2022’de, Miçotakis’in ABD’de yaptığı konuşmaların ardından, "Artık benim için Miçotakis diye birisi yok. Kendisiyle böyle bir görüşme yapmayı asla kabul etmiyorum. Çünkü biz sözünde duracak, şahsiyetli, onurlu siyasetçiler ile yola gideriz. Bundan sonrasını Miçotakis kendisi düşünsün. Kimlerle görüşecekse, kimlere nasıl üsler kurduracaksa buyursun kurdursun; biz bize yeteriz" ifadelerini kullanmıştı.

Krizin bu zirve noktasından sonra yumuşama dönemine girildi ve Yunanistan Başbakanı ve Yeni Demokrasi Partisi lideri Miçotakis, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı telefonla arayarak yeniden Cumhurbaşkanı seçilmesi dolayısıyla tebrik etti.

30 Mayıs’ta ise açıklama yapan Miçotakis, Yunanistan'da ilk turda hükümet kurulamaması sonucu 25 Haziran'da tekrar düzenlenecek seçimi kazanması durumunda Erdoğan ile görüşeceğini söylemişti.

Miçotakis'in dün düzenlenen bu ikinci turdan zaferle çıkmasının ardından da şimdi gelecek dönemdeki iki ülke arasındaki ilişkilerin seyri merak ediliyor.

Galatasaray Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enis Tulça, Sputnik’e önümüzdeki dönemde ikili ilişkileri değerlendirdi.

‘Ilımlı hava 1999-2002 dönemini hatırlatıyor’

Tulça, “Yunanistan’da uzun zamandır bir genel seçimden öne siyasi liderlerin ve bu kere birinci parti adayı Yeni Demokrasi lideri Miçotakis’in Türkiye ile ilgili menfi söylemleri çok düşük idi” diyerek şunları söyledi:

Belki sadece son hafta meydana gelen göçmen teknesi faciasını Batı Trakya konusuna dikkatleri çevirerek biraz kapatmaya çalıştılar. Türkiye’deki deprem felaketinden sonra başlayan bu ılımlı hava bize 1999-2002 dönemini hatırlatıyor. Bir başka büyük felaketten sonra o dönemde iki ülke arasında diyalog ilerlemişti. Kıbrıs ve Ege gibi ana sorunlarda hiç bir ilerleme olmasa da iki ülke yaklaşık 18 yıl boyunca 2020’ye kadar bu diyalogun kredilerini kullandı. İkinci başbakanlığı döneminde eli daha kuvvetli olacak olan Başbakan Miçotakis’in ikili konularda diyalog için daha cesur olabileceği inancındayım. Önümüzdeki dönemde liderler faktörü de ilişkilere katkı sunabilir. Ancak Yunanistan’ın geleneksel Ege ve Kıbrıs siyasetinde bir değişiklik olmaz, silahlanmaya da devam ederler. Her şeye rağmen İki ülke arasında diyalog olabilmesi önemlidir.

‘İstişari görüşmelerin devamı diyalog ortamı için önemli’

Aynı zamanda iki ülke arasındaki sorunların çözüme yönelik teknik boyutta istişari görüşmeler de son krizlerin ardından yeniden kesintiye uğramıştı. Tulça bu konuyla ilgili şunları söyledi: “İstişari görüşmelerin devamı yukarıda bahsettiğim diyalog ortamı için Ege konularında önemli bir vasıtadır. Buna 1988 Papulyas-Yılmaz mutabakatından yola çıkarak katkı verilmelidir. Bu mutabakat iki ülkenin Uluslararası Adalet Divanı’na gitmek için tahkimname konusunda anlaşamama zorluğuna bir ara nefes verecek ve belki de kolaylaştıracak bir metindir."

Ziyaret sırası Miçotakis’te

İki ülke liderinin buluşma ihtimalini de değerlendiren Prof. Dr. Tulça şöyle devam etti: “Bu yeni dönemde önce üçüncü bir ülkede, örneğin NATO zirvesinde iki lider buluşabilir. Daha sonrası için gereken alt yapıyı diplomasi katı hazır edebilirse Miçotakis’in sıra onlarda olduğu için Türkiye ziyareti düşünülebilir. Olamazsa da Eylül ayında BM zirvesinde tekrar buluşulabilir. Miçotakis’in yeni kabinesi de Dışişleri ve Savunma bakanlıkları isimlendirmesinde yeni dönem için ışık tutacaktır."