Çin Başbakanı Li'den ABD Hazine Bakanı Yellen'a: Pekin'e ayak bastığınızda gökkuşağını gördük

İki dev arasındaki yüksek gerilimli ilişkiyi 'istikrara kavuşturma ve iletişimi geliştirme' amacıyla Pekin'i ziyaret eden ABD Hazine Bakanı Yellen'ı kabul eden Çin Başbakanı Li, "Gökkuşağını gördük" dedi. Yellen da 'dünyanın en büyük iki ekonomisinin ayrışmasının imkansız olduğu' mesajını verdi.

Çin Başbakanı Li Çiang (Qiang), 'Biden yönetiminin geri kalanına kıyasla güvercin ve rasyonel' kabul edilen ABD Hazine Bakanı Janet Yellen'ı ağırlamaktan memnuniyetini ifade ederken şunları söyledi:

"Dün havalimanımıza vardığınız ve uçaktan indiğiniz anda bir gökkuşağı gördük. Bence bu ABD-Çin ilişkisine de uygulanabilir: Rüzgar ve yağmur turu yaşadıktan sonra kesinlikle bir gökkuşağı görebiliriz."

ABD Hazine Bakanı: 'Kazanan hepsini alır' rekabeti peşinde değiliz

Yellen da "ABD, 'kazanan hepsini alır' rekabeti peşinde değil" karşılığını verdi:

"Kazanan hepsini alır değil, adil kurallarla zaman içinde her iki ülkeye de fayda sağlayabilecek sağlıklı ekonomik rekabet istiyoruz."

'Güvenliğimizi korumak için kısıtlama getirmemizi hoşgörün'

Yellen, Li'ye, 'Washington'ın belirli durumlarda ulusal güvenliğini korumak için hedefli eylemler gerçekleştirmesi gerektiğini, ama bunların ilişkileri raydan çıkarmamasının icabet ettiğini' söyledi:

"Aynı fikirde olmadığımız durumlar olabilir. Ancak herhangi bir anlaşmazlığın, ikili ekonomik ve mali ilişkilerimizi gereksiz yere kötüleştirecek yanlış anlaşılmalara yol açmasına izin vermemeliyiz."

#UPDATE Treasury Secretary Janet Yellen told Chinese Premier Li Qiang on Friday that the United States is seeking "healthy" not "winner-take-all" competition, in a visit to Beijing packed with talks aimed at stabilising fraught ties. https://t.co/x2kmr6Rpk5

— AFP News Agency (@AFP) July 7, 2023

'Çin-ABD ekonomik ayrışması mümkün değil'

Öncesinde Pekin'de Amerikan Ticaret Odası'nın evsahipliğindeki oturumda ABD iş dünyasının temsilcileriyle buluşan Yellen, 'Washington'ın iki ülke ekonomilerinin toptan ayrışması peşinde olmadığını' dile getirdi:

"Dünyanın en büyük iki ekonomisinin ayrışması, küresel ekonomi için istikrarı bozucu olabilir. Ve böyle bir şeye kalkışmak neredeyse imkansız olur."

US Treasury Secretary Janet Yellen said that a decoupling of the #US and Chinese economies would be “virtually impossible" and would destabilize global marketshttps://t.co/Yjev8YOV4a

— News18.com (@news18dotcom) July 7, 2023

Çin'in yükselişine darbe indirmeye yönelik hamleler

Demokrat Partili Joe Biden'ın başkanlığındaki ABD yönetimi, 'dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin Washington'ın ulusal güvenliği için çok önemli saydığı ileri teknolojiye erişimini sınırlayarak Çin'le ilgili riskleri en aza indirgemek istediğine' dair pek açıklama yapmıştı. AB başta olmak üzere müttefiklerini de kendi yolundan gitmeye zorlayan Biden yönetimi, en gelişmiş çiplere erişmelerini engellemek için bir dizi Çinli şirketi kara listeye aldı.

Pekin misillemede bulununca, 'Endişeliyiz'

Yellen'ın Pekin ziyareti öncesi, Biden yönetiminin Çin'deki belirli ABD yatırımlarını düzenleyecek bir başkanlık kararnamesi üzerinde çalıştığı ortaya çıkmıştı. Bloomberg'in haberine göre planlanan kararname, ABD'den Çin'e giden ve yarı iletkenler, yapay zeka ve kuantum bilgisayarlarını kapsayan yatırımları kısıtlamayı veya potansiyel olarak kesmeyi amaçlıyor. Son olarak Wall Street Journal da Biden yönetiminin Çinli şirketlerin Amazon ve Microsoft gibi şirketler tarafından sağlanan ABD bulut bilişim hizmetlerine erişimini kısıtlamayı değerlendirdiğini yazdı.

Dolayısıyla Yellen'in ziyareti öncesi çip savaşında karşı salvo sallayan Pekin, ulusal güvenlik gerekçesiyle yarı iletken üretiminin anahtarı olan metallere yeni ihracat kontrolleri getirdiğini açıkladı.

Yellen ise bugün biraraya geldiği Çin'deki ABD'li iş insanlarına, Pekin'in getirdiği kısıtlamalardan Washington'un 'endişeli' olduğunu söyledi.

'Sadece Çin değil, herkes kaybeder' uyarısı

Çin Maliye Bakanlığı, ziyaretle ilgili iyimser tavır sergilediği bugünkü açıklamasında, 'iki ülke arasındaki iletişimi ve alışverişi güçlendirmeye hizmet edeceğini' söyledi. Çin Maliye Bakanlığı'nın bir yetkilisi şu vurguyu yaptı:

"Çin-ABD ekonomik ve ticari ilişkilerinin doğası, karşılıklı fayda ile kazan-kazan kavramına dayanır ve ticaret savaşı veya 'ayrışma yahut tedarik zincirlerini koparmada' kazanan yoktur."

'Biden yönetiminin ayakları yere basan bir üyesi'

ABD Hazine Bakanlığı'nın bir yetkilisinin açıklamasına göre Yellen bu sabah önceki mevkidaşı olan eski Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Liu He ve yakında görev süresi sona erecek Çin Merkez Bankası Başkanı Yi Gang ile de 'önemli görüşmeler' yaptı. Yetkili, "Küresel ekonomik görünümün yanısıra ABD ve Çin'in ekonomik görünümlerini tartıştılar" dedi.

US Treasury Secretary expresses "concern" over China's new export controls https://t.co/2gQWZa5Z0u

— Devdiscourse (@Dev_Discourse) July 7, 2023

AFP'nin ziyaretle ilgili görüşünü aldığı Çin Sosyal Bilimler Akademisi üyesi Tao Wenzhao, "Yellen gerçekten de Biden yönetiminin daha ayakları yere basan bir üyesi gibi görünüyor. Yellen'ın ziyaretini memnuniyetle karşıladığımızı düşünüyorum ve bu işlevsel düzeyde her iki tarafın da birbirine yakınlaşmasına imkan sağlamalı" dedi.

'Üzerinde anlaşamadığımız konuları konuşmamız daha da önemli'

Gazeteciler konuşan ABD Hazine Bakanlığı'nın bir yetkilisi, "Washington bu kez belirli siyasi ilerlemeler beklemiyor, ancak gelecekteki müzakerelerin önünü açabilecek samimi ve verimli konuşmalar yapmayı umuyor. Özellikle de üzerinde anlaşamadığımız konular hakkında konuşmamız daha da önemli" mesajını verdi.