Rus uzman: ABD, Türkiye’nin yüksek sesle verdiği sinyalleri duyacak mı?

ABD Dışişleri Bakanı Blinken’ın Türkiye ziyaretini yorumlayan Rus uzman Svistunova, üst düzey konuğun bariz bir şekilde soğuk karşılanmasının nedeninin Türkiye ile ABD arasında bulunan çok sayıda ihtilafta aranması gerektiğine işaret etti.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Ankara ziyareti kapsamında Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile bir araya geldi. Üst düzey Amerikalı konuk ilk kez hem toplum tarafından hem de resmi düzeyde bariz bir şekilde soğuk karşılandı.

Havalimanında üst düzey yönetimden ABD’li diplomatı karşılamaya gelen olmazken, Fidan da Blinken’ı mesafeli bir şekilde karşılayarak kucaklaşmaktan kaçındı.

Rusya Bilimler Akademisi Uluslararası İlişkiler ve Ekonomi Enstitüsü (IMEMO RAN) Ortadoğu Araştırmaları Merkezi kıdemli araştırma görevlisi Doç. İrina Svistunova, misafirperverliği ile ünlü olan Türkiye’nin bu kez sergilediği soğuk tutumun nedeninin Türkiye ile ABD arasında bulunan çok sayıda ihtilafta aranması gerektiğine dikkat çekti.

Svistunova, “Mesele şu ki, Türk-Amerikan ilişkilerinde uzun süredir ciddi bir ihtilaf yükü birikmiş durumda. Söz konusu anlaşmazlıklar birçok yönden özellikle Ortadoğu bölgesiyle bağlantılıydı. Tarafların Filistin-İsrail çatışmasına yaklaşımlarında farklılıklar olması bekleniyordu. Üstelik birkaç hafta önce ABD Dışişleri Bakanı Blinken, bölgeyi ziyaret ederken ve anlaşmazlığın çözümünde arabuluculuk yapmaya çalışırken Ankara'yı ziyaret etmeyi gerekli görmemişti. Bu tutum Türkiye’nin başkentinde olumsuz karşılandı” dedi ve şöyle devam etti:

“Aslında Türk-Amerikan ilişkileri uzun süredir daha önce duyurulan ittifak ruhuna uygun ilerlemiyor. Türkiye, Washington'un Ankara'yı saygıyı hak eden eşit bir ortak olarak algılamak istemediğini görüyor. Bu durumun Türk liderliği için uygun olmadığı ortada. Aynı zamanda Türk diplomasisi basiretli davranmakta ve ABD ile ilişkilerinde dengeyi korumaya çalışıyor. Niteliksel olarak Türk-Amerikan ilişkileri henüz kritik bir biçimde değişmedi. Dışişleri Bakanı'nın soğuk tavrı, göstere göstere atılan bir adım ve Washington'a yönelik yüksek sesli bir sinyaldir. Bundan sonrası, ABD'nin bu sinyali duyup duymamasına bağlı olacak.”

Rus askeri uzman, emekli Albay Oleg Faliçev ise ABD’nin Türkiye’yi duymasının pek olası görünmediğini ve bu durumun zaten karmaşık durumda olan Türk-Amerikan ilişkilerini daha da kötüleştirebileceğini öngördü.

Faliçev, “Ben Türk sinyallerinin ABD’de duyulmayacağına inanıyorum. Amerikan hegemonu, diğer ülkelerin ve halkların kendi ulusal çıkarları olabileceğini ve olması gerektiğini duymak ve anlamak istemiyor. Türkiye, çok kutuplu dünya sistemine yönelen birçok ülke gibi egemenliğini ve ulusal çıkarlarını savunuyor. Türkiye, Filistin'de dindaşlarının yok edilmesine seyirci kalamadı. Bu zor anda kenarda kalmak itibarını kaybetmek anlamına gelecekti. (Cumhurbaşkanı Recep Tayyip) Erdoğan, Türkiye'nin lideri olarak bunu çok iyi anlıyor. O binlerce, hatta milyonlarca kişinin katıldığı bir miting düzenleyerek, İsrail'in şu anda şiddetli bombardımana maruz bıraktığı ve bu şekilde ülkenin savunması ile ilgili orantısız önlemler uyguladığı Filistin'deki sivil halkı koruduğunu ilan etti” diye konuştu.

Rus uzman, “Bunu hem (ABD Başkanı Joe) Biden’ın hem de Blinken'in anlaması gerekiyor. Blinken'in bu kadar soğuk karşılanması şaşırtıcı değil. Fidan daha önce hiç kimsenin yapmadığını yaptı, samimiyetsiz kucaklaşmalardan ve Amerikan usulü omuz sıvazlamalardan kaçındı. Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerin geleceğine gelince, bana göre Türkiye’de Filistin'e destek amaçlı mitinglerin çok hızlı bir şekilde İncirlik'teki Amerikan üssünün reddine dönüşmesi önemlidir. Gazze'deki operasyon ne kadar uzun sürerse, Müslüman dünyasında memnuniyetsizlik te o kadar artacak. Bu durum, yalnızca ABD'nin uydusu İsrail'e karşı değil, ABD'ye karşı da somut eylemlere dönüşebilir” ifadelerini kullandı.