Ebeveynler dikkat: Çocuklarda büyüme ağrısı sanılan şeyin kanser çıkma olasılığı

Acıbadem Maslak Hastanesi Çocuk Onkolojisi Uzmanı Prof. Dr. Funda Çorapcıoğlu, Serhat Ayan’la Yeni Şeyler Rehberi’ne konuk oldu. Çorapcıoğlu, çocuklarda büyüme ağrısı sanılan fakat tümör riski taşıyabilecek bazı durumlardan bahsetti.

Prof. Dr. Funda Çorapcıoğlu, büyüme ağrıları ile tümör riski taşıyabilecek ağrıların farkını anlatırken özellikle çocukları gece uykularından uyandıracak şiddetli eklem ağrılarına dikkat çekti:

“Çocuklar sürekli büyüyen ve boy atan insanlar oldukları için büyüme ağrıları boy atma dönemlerinde sıklıkla görülen bir şey. Fakat çoğu hekim ya da hekime varmadan önce çoğu aile, çocuğun bacaklarında olan ağrıları hep ‘Büyüme ağrısıdır, nasıl olsa geçer’ şeklinde bekletir. Maalesef o kadar büyük bir hasta grubunda bu nedenle tanı gecikmeleri yaşıyoruz ki bazı çocukluk çağı tümörlerinde. Önemli bir konu bu. Ailelere pratik öneriler verebiliriz. Ayırt edilebilir. Büyüme ağrıları genellikle çocuklarda bir aktivite sonrasında ya hemen ya da bir gün sonrasında olan ağrılardır. Tipik olarak hareketle ortaya çıkarlar. Yani bir gün önce çok fazla oynayan ve zıplayan çocuk, ertesi gün yine oynadığında bir ağrıdan bahsedebilir. Ve bu ağrılar asla gece uyandırmaz çocuğu. Ve ağrı bir gün sürer, sonra geçer. Bir süre olmaz. Sonra yine başlayabilir. Aralarda ağrısız dönemler vardır. Bizim esas endişelenmemiz gereken kemik ağrısı durumu: Bir, süreklilik arz ediyorsa. İki, hareketle alakası yoksa. Yani çocuk durduğu sırada da ağrıyorsa. Üç, en önemlisi, gece uykudan uyandıracak kadar şiddetli bir ağrıysa, bizim için son derece anlamlı. Eğer bunu bilir ona göre davranırsak, gereksiz endişelenmeyiz ve tanı da erken konmuş olur.”

Spor yapmanın doğal sonucu olan ağrılardan korkmamak gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Çorapcıoğlu, büyüme çağındaki çocuklarda eklem bölgelerinde görülebilecek kızarıklık ve şişlik gibi belirtilere karşı uyarılarda bulundu:

“Spor yapan çocuklarda sabah uyanınca olan ağrılar genellikle masum ağrılardır. Çocuk onkologu olduğum için bakış açımı tümörler açısından söyledim. Bu ağrılarla beraber sabah kalkınca hareket etmekte zorluk, tutukluk, hareket kısıtlılığı varsa, bunun da altından bazen romatolojik hastalıklar çıkabilir çocuklarda. Ama yoğun spor yapan bir çocuğun mutlaka ertesi gün biraz ağrısı olur. Bundan korkmamak lazım. Büyüme ağrılarına eşlik eden, eklem çevresinde şişlik, kızarıklık, hassasiyet gibi belirtilerin olmaması lazım. Eğer varsa illa ki tümördür demiyorum ama mutlaka başka bir sorun var demektir. Bu romatizma da olabilir, eklem enfeksiyonu da olabilir. Ama hiçbir büyüme ağrısı şişlik ve kızarıklık yapmaz.”

Ebeveynlerin şüphelendikleri durumlarda geciktirmeden doktora gitmelerini ve gerekirse kemik röntgeni ve kan tahlili istemesi gerketiğini aktaran Prof. Dr. Funda Çorapcıoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Büyüme ağrısı olarak devam eden ağrılarda ebeveynler genellikle çocuklarını bir çocuk hekimine götürüyor. Sonrasında biraz gecikme olabiliyor. Eğer bu ağrı ısrarla sürüyorsa, hekimden görüntüleme istemekte fayda var. Bu basit bir kemik grafiti de olabilir. Bazı hastalıklarda, kemik ağrısına neden olan bazı hastalıklarda, mesela lösemi denilen kan kanserinde yaygın kemik ağrıları olur. Ufak bir çocuk düşünelim. Ağrıdan yürümeye, ayağını basmaya dahi korkar. Onlarda kan testi belirleyici olabilir. Basit kan sayımı dahi doğru teşhis için yardımcı olabilir.”

Büyüme ağrısı sanılan fakat risk taşıyabilecek durumların lösemi, tümör veya romatizma rahatsızlıklarına işaret edebileceğini vurgulayan Çorapcıoğlu, karmaşık bir durum olduğunu ve şüphe olması durumunda doktora gidilerek risk alınmaması gerektiği uyarısında bulundu:

“Sadece lösemi değil. Kemik tümörleri de olabilir. Şöyle ters bir durum var maalesef. Kemik tümörlerinin çocuklarda görülme yaşı, çocukların hızlı boy atma dönemleridir. Yani büyüme ağrıları da bu dönemlerde olduğu için çok kafa karıştırıyor. Aileleri de doktorları da suçlamıyoruz. Karmaşık bir şey. Ama üzerinde durduğum nokta bunların uzun sürmediği. Günlerce sürmez. En önemlisi sabah kalkınca değil de gece uykudan uyandıran bir ağrı varsa, lütfen çocuğunuzun boy attığını düşünerek geçiştirmeyin. Röntgen ve kan testi ile doktorlar nedenini çok kolay ayırt edebilir. Tabii bu oran yüz binde 6 veya 7 görülme oranına sahip. Ama risk varsa baktırmakta fayda var.