Küresel askeri harcamalarda yeni rekor

İsveç merkezli saygın düşünce kuruluşu Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) dünyada askeri harcamaların geçen yıl 2 trilyon 443 milyar dolara ulaştığını kaydederken, savunmaya en çok harcama yapan ülkeler ABD, Çin ve Rusya oldu.

Küresel askeri harcamaların 2023’te bir önceki yıla göre yüzde 6.8 artışla 2009’dan bu yana en ani yükselişe işaret ettiği kaydedildi.

Rusya ile Ukrayna arasındaki gerilim ile ABD’nin silah yardımında bulunduğu Tayvan başta olmak üzere Doğu Asya'da yaşanan gerginliklerin önemli rol oynadığı küresel askeri harcamalar, 2022'de 2 trilyon 240 milyar dolarla rekor düzeye yükselmişti.

SIPRI’nin 2023 yılına ilişkin açıkladığı raporda, “9 yıldır üst üste artan küresel askeri harcamalar, tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 2 trilyon 443 milyar dolara yükseldi. 2009’dan bu yana ilk kez harcamalar SIPRI’nin belirlediği tüm beş coğrafi bölgede artış gösterdi. Özellikle de Avrupa, Asya, Okyanusya ve Ortadoğu’da büyük artış kaydedildi” ifadesine yer verildi.

2023’te en çok askeri harcama yapan ilk 10 ülkenin sırayla ABD, Çin, Rusya, Hindistan, Suudi Arabistan, İngiltere, Almanya, Ukrayna, Fransa ve Japonya olduğu ifade edildi.

En fazla harcama yapan iki ülke olan ABD (916 milyar) ve Çin’in (296 milyar) küresel savunma harcamalarının yaklaşık yarısını oluştururken, bununla birlikte ABD askeri harcamalarını yüzde 2.3, Çin ise yüzde 6 artırdı.

ABD'nin askeri harcamaları, NATO’nun toplamının yüzde 68’ine denk gelirken, Avrupalı üyelerinin çoğunun harcamalarını artırdığı ve NATO içindeki paylarının yüzde 28 olduğu dikkat çekti.

Bu payın son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaştığı gözlemlenirken, geriye kalan yüzde 4’lük oran Kanada ve Türkiye’den geldi.

Enstitünün verdiği bilgiye göre, Rusya’nın harcamaları 2023’te bir önceki yıla göre yüzde 24 artarak 109 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2014’ten bu yana harcamaların yüzde 57 arttığı belirtildi.

64 milyar 800 milyon dolarla en çok harcama yapan sekizinci ülke olarak gösterilen Ukrayna’nın 2014-2023 döneminde askeri harcamalarının yüzde 1270 arttığı kaydedildi.

Öte yandan harcamalarda en yüksek oranı Dominik Cumhuriyeti’nde gözlemlenirken, bu ülkenin askeri harcamaları 2023’te yüzde 105 oranında arttı.

Enstitü'nün verileri sadece silahlar için yapılan harcamaları kapsamıyor. SIPRI, ülkelerin askeri harcamalarını kıyaslarken; personel maaşlarını, teçhizat maliyetini ve araştırma-geliştirme faaliyetlerini de hesaba katıyor.