Türkiyeli Ermenilerin oluşturduğu sivil toplum inisiyatifi Nor Zartonk, 1915 Olayları’nın 100. yıldönümü vesilesiyle bir mektup yayınladı. ‘Türkiyeli Ermenilerden Çağrı: Bak Kardeşim’ başlığıyla yayınlanan metinde, “Sen soykırımcı değilsin kardeşim. 1915'te hayatta değildin ve o cinayetleri işlemedin. Ama hiç mi sorumluluğun yok kardeşim?” ifadelerine yer verildi.
Peki Nor Zartonk’un bu mektubu ne anlama geliyor? Türkiyeli Ermeniler, aslında ne istiyor? Soykırım ifadesinin kullanılması ve tanınması neden önemli? Nor Zartonk eşsözcüsü Sayat Tekir, Sputnik’e anlattı.
‘TÜRKİYELİ ERMENİLER YAŞAMA HAKLARINI İSTİYOR’
“İnsan haklarından bahsediyorsak en temel insan hakkının ‘yaşamak’ olduğunu unutmamalıyız” diyen Tekir sözlerini şöyle sürdürdü:
“Türkiyeli Ermenilerin hemen hepsi yaşama haklarını istiyorlar. 100 yıl önce bir soykırım gerçekleşti ve bununla yüzleşilmedi. Bu yüzleşme gerçekleşmediği için bu topraklarda Ermeni öldürmek serbest oldu. Önümüzde Hrant Dink, Sevag Balıkçı ve Maritsa Küçük cinayetleri var. Bu insanların katiller hala dışardalar.”
‘İNKAR POLİTİKASI, ERMENİ KARŞITLIĞINA YOL AÇIYOR’
Nor Zartonk’u Türkiye’nin tek siyasal Ermeni örgütü olarak tanımlayan Tekir, bu mektubun bir barış ve kardeşlik çağrısı olduğunu söyleyerek devam etti:
“Bu mektuptan sonra dayanışma mesajlarının yanı sıra çok da fazla tehdit aldık. Bu da bize bu topraklarda daha fazla mücadele etmemiz gerektiğini gösteriyor. İnkar bir devlet politikası olarak sürdükçe Türkiye’de Ermeni karşıtlığı da devam ediyor. Ermeni kelimesi hala küfür olarak kullanılıyor. İnkardan beslenen karşıtlıklar yüzünden Ermeniler bu ülkenin yurttaşları gibi görülmüyor. Biz politik Ermeniler olarak bu tehditlere alışığız. Fakat diğerleri için geçirdiğimiz bu dönemler çok tedirgin edici.”
‘ADALETE ULAŞMAK İÇİN BİR ŞEYLER YAPMALIYIZ’
Tekir’e göre, daha eşit ve demokratik bir ülkede yaşamak için geçmişle yüzleşmek şart:
“Adalete ulaşmak için bir şeyler yapmamız gerekiyor. Biz mektubumuzda insanlara sorumluluklarını hatırlattık. ‘O zamanlar Türkiye Cumhuriyeti yoktu Osmanlı Devleti vardı’ diyerek konuyu kapatmak istiyorlar. Fakat tarihsel devamlılık göz ardı ediliyor. Bir taraftan insanlar soykırımın ne olduğunu bilmiyorlar. Bundan ötürü yüzleşme konusunda sıkıntı çekiyorlar. Belge fetişizmine başlıyorlar. Oysa internetten arattığımızda bile, Türkçe dahil olmak üzere bir sürü belgeye ulaşabiliyoruz. Aslında insanların belge istediklerine de inanmıyorum. İnsanlar sadece kendi tezlerini ön plana çıkaracak formüller arıyorlar. İstedikleri belgeleri verseniz yine inanmayacaklar.”
‘DİLİMİZİ VE KÜLTÜRÜMÜZÜ KORUMAYA ÇALIŞIYORUZ’
Türkiye’de eşit ve onurlu bir yaşam sürmek için mücadele ettiklerini belirten Tekir, “Kendi dilimizi ve kültürümüzü korumaya çalışıyoruz. Bugün Agos gazetesinin binasının önüne siyah çelenk bırakıldı ve tehdit edildi. Tüm bu tehditlere rağmen burada olduğumuzu söylüyoruz. 1915’te ne olduğunu hatırlatmaya devam edeceğiz. 1915’le yüzleşmek Türkiyeli yurttaşlar olarak hepimiz için önemli. Tarihte yaşanmış bu suçlarla yüzleşemediğiniz zaman, bu suçlar tekrarlanmaya devam ediyor” dedi.
