Kurtulmuş: Moskova'daki görüşmelerden sonuç çıkmaz

Türkiye Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, Rusya'nın başkenti Moskova'da yapılan Suriye toplantısını, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Kuzey Suriye ve HDP'ye yönelik açıklamalarını Sputnik Haber Ajansına değerlendirdi.

Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş,  Moskova'daki Suriye toplantılarından bir sonucun çıkmayacağını, Suriye'de şu anda muhalefeti yüklenen ana grupların bir çoğunun bu görüşmelere katılmadığını söyledi. Kurtulmuş, " Eli kanlı bir rejimle nasıl bir uzlaşma sağlayacak Suriyeli muhalifler? Esad rejiminin iş başından uzaklaşmasını düşünmeyen hiçbir perspektifin kalıcı bir çözüm doğurmayacağı kanaatindeyiz" dedi.
Afrika gezisinden dönerken uçakta gazetecilere açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Biz yeni bir Irak olsun istemiyoruz. Nedir bu? Kuzey Irak… Şimdi de Kuzey Suriye doğsun! Bunu kabullenmemiz mümkün değil.  Bu oluşumlar gelecekte büyük sıkıntılara yol açacaktır" dedi. Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın tartışma da yaratan bu açıklamalarıyla ilgili soru üzerine şunları söyledi:

DAHA FAZLA BÖLÜNMESİN İSTİYORUZ

"Bizim genel politikamız bu bölgenin daha fazla bölünmesi değil daha fazla derlenip toparlanmasıdır. Biz Suriye'nin de Irak'ın da, diğer bütün bölge ülkelerinin de toprak bütünlüğünün korunmasını, bununla birlikte de bu ülkelerde yaşayan bütün halkların özgürlüklerinin de sonuna kadar verilmesini talep ediyoruz ve bu çerçevede çalışıyoruz.  Ama maalesef başta Ortadoğu olmak üzere geniş coğrafyamızdaki gelişmeler de daha fazla bölünme daha fazla ayrılma, parçalanma, dezentegrasyon süreçlerini maalesef görüyoruz bir çok yerde. Yemen'i görüyorsunuz, Libya'yı görüyorsunuz. Mısır fiilen bu anlamda bölünmüş vaziyette. Biz sadece yakın komşularımız değil bütün coğrafyamızın mümkün olduğu kadar sınır bütünlüklerinin korunmasını ve hatta bunun da ötesinde bu ülkede diyelim ki, eğer biz bölgesel olarak bahsediyorsak, Türkiye'nin, Suriye'nin, Irak'ın, İran'ın bütün bölge ülkelerinin mümkün olan en yüksek düzeyde işbirliğinin artırılmasını savunuyoruz. Dolayısıyla bizim istikametimiz daha fazla bütünleşmedir, daha fazla derlenip toparlanmadır, daha fazla entegrasyondur. Ülkelerin toprak bütünlüğüne saygı duyarak, ülke içerisinde yaşayan insanların da özgürlüklerini, siyasal katılımlarını artırarak inşallah bu sürecin devam ettirilmesidir."

FARKLI UNSURLAR SÜRECİN İÇİNDE OLSUN

Suriye'nin sadece kuzeyinin değil bir çok yerinin neredeyse kasaba kasaba, köy köy bölünmüş olduğuna dikkati çeken Kurtulmuş, "Bir yer IŞİD'in elinde, yanındaki kasaba PYD'nin elinde, öteki rejim güçlerinin elinde, öteki Özgün Suriye Ordusu'nun elinde. İsteriz ki, bir an evvel Suriye halkı bu acılarından kurtulsun, Suriye bir bütünlük içerisinde yoluna devam etsin. Bunu yaparken de Suriye'deki bütün farklı unsurlar, Türkmenler, Kürtler, Araplar, Sünniler, Şiiler, bütün unsurlar da eşit katılım içerisinde bu sürecin içerisinde yer alsınlar ve yeni bir Suriye'yi yeni bir noktada  inşa etsinler" diye konuştu.

"Sorunun nasıl çözüleceğine ilişkin bir siyasi program ve kararlılık içinde olunamazsa  koalisyon güçlerinin atacağı adımlar boşlukta kalacak."

SURİYE'DE ÇÖZÜM İÇİN HİÇ BİR ÜLKENİN TEZİ YOK

ABD'nin Suriye politikasının değiştiği ve Beşar Esad'ın acilen gitmesi görüşünden uzaklaştığı iddialarını da değerlendiren Kurtulmuş, "Buradaki temel sıkıntı şu sadece ABD için söylemiyorum, Suriye olaylarının bu noktaya gelmesinin temel sebeplerinden birisi, Suriye'de nasıl bir çözüm bulunacağına dair koalisyon güçleri olarak adlandırdığımız ülkelerin ve diğer ülkelerin de bölge ülkelerinin de diğerlerinin de Rusya'nın da İran'ın da bir tezinin bulunmamış olması. Dolayısıyla önce bu sorunun nasıl çözüleceğine ilişkin bir siyasi program, siyasi kararlılık içinde olunamazsa zaten koalisyon güçlerinin atacağı adımlar boşlukta kalacak, havada kalacak" dedi.

ASKERİ MÜDAHALE YAPMAK KOLAY

Başından beri IŞİD'in bir sebep değil bir sonuç olduğunu söylediklerini vurgulayan Kurtulmuş, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Suriye'deki  bu kadar siyasi parçalanma devam ettiği sürece, Suriye'de geniş halk kitleleri siyasal katılımın dışında olduğu sürece bugün IŞİD, yarın başka bir şey karşınıza çıkabilir. Dolayısıyla koalisyon güçlerinin bu anlamda Suriye halkının bütününü kuşatacak bir siyasi programa sahip olması lazım. Suriye'deki olaylar da gösteriyor, diğer olaylar da gösteriyor. Mesela Libya, Libya'ya en üst düzeyde askeri müdahale yapıldı ama buna rağmen bir çözüm bulunamadı. Askeri  müdahale yapmak kolay ama eğer sizin bir siyasi çözüm formülünüz, bütünleşik bir bakış açınız yoksa, askeri olarak müdahale ediyorsanız maalesef halklar daha büyük ıztırap çekiyor."

"Esad rejimi devam ettiği sürece bu bir çözüm bulunması eşyanın tabiatına uygun olan bir şey değildir. Suriye halkı bunu kabul etmez."

"ESAD OLDUĞU SÜRECE ÇÖZÜM OLMAZ"

Başbakan Yardımcısı Kurtulmuş,  Suriye yönetimi ile muhalif isimlerin bir araya geldiği Moskova görüşmelerinden bir sonuç çıkmayacağını da savunarak, şöyle konuştu:

"Suriye'de şu anda muhalefeti yüklenen ana grupların bir çoğu Moskova'daki bu görüşmelere katılmıyor. Yani Suriye'de 300 bin insanını öldürmüş, büyük şehirlerini, kültürel mirasını, oradaki, büyükşehirlerini haritadan silmiş olan eli kanlı bir rejimle nasıl bir uzlaşma sağlayacak Suriyeli muhalifler? Bunun cevabının verilmesi lazım. Burada bütün Suriye halkının sürecin içerisinde, barış sürecinin içerisinde olması gerektiğini yıllardır savunan birisiyim. Doğru olan budur. İşin doğru bir yöntemle ve sonuç alacak şekilde yapılması lazım. Yani şu anda Esad rejimi devam ettiği sürece bu bir çözüm bulunması eşyanın tabiatına uygun olan bir şey değildir. Suriye halkı bunu kabul etmez. Biz kabul ediyoruz desek buradan bir sonuç çıkmaz ki. Rusya ya da Amerika kabul ediyoruz dese bile Suriye halkı bunu kabul etmez.  Ama sonuçta Suriye'de asırlardır farklı etnik yapılardan insanlar, farklı dini ve mezhebi gruplar barış içerisinde yaşıyor. Onların barış içerisinde yaşayacakları bir sürece kim katkıda bulunursa bu katkıları doğru buluruz, bu katkıları olumlu karşılarız ama sonuçta Esad rejiminin iş başından uzaklaşmasını düşünmeyen hiçbir perspektifin kalıcı bir çözüm doğurmayacağı kanaatindeyiz."

HDP MECLİS DIŞINDA KALIRSA MUHATAP OLAMAZ MI?

Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, seçimlere parti olarak katılma kararı alan HDP'nin Meclis dışında kalması halinde çözüm sürecinin muhatabı olamayacağına yönelik açıklamalarıyla ilgili,  "Hayır tam o manada söylemedi, ben de söylerken oradaydım" dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, 'Meclis dışında kalmış olan bir partinin bu süreç içerisinde ki muhatap olma imkanları daha zorlaşır' anlamında bunu söylediğini vurgulayan Kurtulmuş, "HDP Meclis dışında kalırsa muhataplıktan çıkar mı size göre?" sorusu üzerine de şunları ifade etti:

"Bir kere şunu görmek lazım, çözüm sürecinin muhatabı Türkiye halkının tamamıdır. Türkler, Kürtler. Yani birinci derecede halkı muhatap olarak görmediğimiz sürece muhatap sorunu yaşarız.  Dolayısıyla önce halkın muhataplığı ve sahipliği önemlidir. Ben HDP'nin de diğer bütün ilgili tarafların da Türkiye'deki bütün siyasi partilerin ve siyasi grupların da bu sürece olumlu katkıda bulunmalarını tavsiye ederim. Nerede olursa olsun herkesin bu sürece olumlu katkıda bulunması lazım. Kaldı ki Sayın Cumhurbaşkanımızın da ifade ettiği gibi bu sürece katkıda bulunmak için bir parti olmanın da aslında şart olmadığı ortada. Kimin görüşü varsa, kim katkıda bulunacaksa, parlamentonun içinde veya dışında, parti ya da sivil toplum kuruluşu ne olursa olsun herkesin yapacağı olumlu katkıların başımızın üzerinde yeri var."