Peki Türkiye birden fazla gaz boru hattı projesinde geçiş güzergahı olabilecek mi? Bu projeler birbirinin alternatifi mi? Türkiye, Rusya ve Azerbaycan gazını Avrupa piyasasına taşırsa, oluşacak rekabet ortamından kim karlı çıkacak, kim zarar edecek? 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Enerji Güvenliği Danışmanı Dr. Tuğçe Varol Sevim bu soruların yanıtını Radyo Sputnik'e verdi.
"TANAP VE TÜRK AKIMI RAKİP DEĞİL"
Türkiye'nin bu iki projeyle çok önemli bir süreç içerisine girdiğini söyleyen Sevim şöyle konuştu:
"Türkiye şu anda bir enerji diplomasisi oyunu oynuyor. İki proje aslında birbirine rakip değil. Çünkü Türk Akımı projesi çok ciddi bir rakamla, yaklaşık 60 milyar metreküplük bir gazla geliyor. Buradan Türkiye'ye ekstra 14 milyar metreküplük gaz tedarik edilecek. TANAP ise Türk Akımı'nın 6'da 1'i kadar düşük bir miktarla yani 10 milyar metreküp gazla gelecek. İki hat aslında Türkiye üzerinde birbiriyle çakışacak. Bu vesileyle Rusya ve Azerbaycan da Türkiye üzerinde bir enerji diplomasisi kurgusuna yönelecek. Kısa dönemde bu iki projeyle ilgili çok ciddi gelişmeler bekliyoruz."
"TÜRK AKIMI, ÇOK DAHA AVANTAJLI"
"Yunanistan'dan Avrupa'ya giriş yapacak TANAP gazının hangi pazarlara satış yapılacağı henüz netleşmedi. Oysa Türk Akımı sözleşmelerle ilgili Avrupa'yı zorluyor. Bu nedenle de çok daha avantajlı bir pozisyonda geliyor. Avantaj sağlayan bir başka husus ise Türk Akımı'nın depolama sistemiyle birlikte geliyor olması. Rusya Devlet Başkanı Putin, Türkiye'nin Trakya bölgesinde 50 milyar metreküplük bir doğalgaz deposunun inşa edileceğini söyledi. TANAP'ın böyle bir depolama sistemiyle mücadele etmesi çok kolay değil. İleride TANAP yoluyla gelecek Azerbaycan gazının Rus deposunda saklanması dahi söz konusu olabilir. Türkiye ve Rusya, Doğudan gelecek bütün gazları bir depolama sisteminde ellerinde tutup, daha sonra üçüncü ülkelere satabilirler."
"TÜRKİYE, BU PROJELERLE GÜVENİLİRLİĞİNİ ARTTIRIYOR"
Türkiye'nin bu projelerle, stratejik açıdan önemini çok ciddi bir şekilde arttırdığını kaydeden Sevim'e göre en büyük hedeflerden birini Türkiye'nin iç pazarı oluşturuyor. Türkiye'nin ekonomisinin gelişmekte olduğunun altını çizen Sevim durum şöyle özetledi:
Türkiye'nin enerji ihtiyacı her yıl artıyor. Dolayısıyla projeler gelirken, öncelikle Türkiye iç pazarını hedefliyorlar. Çünkü bu pazar önemli bir gelir kapısı oluyor. Yani Türkiye, Türk Akımı'ndan da TANAP'tan da gaz alacak. Ekonomik önceliğin ardından ise siyasi kaygılar geliyor. Bu gazların Avrupa pazarına tedariki sağlanırken, Türkiye güvenilir bir taşıyıcı ülke pozisyonunda ön plana çıkıyor."
