Sputnik'in İran-Türkiye ticaretine ilişkin sorularını yanıtlayan Kırıkkale Üniversitesi öğretim üyesi ve Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM) Ekonomi danışmanı Doç. Dr. Harun Öztürkler, "İran ile Türkiye arasında ticarette rekabet değil tamamlayıcılık var" diyerek orta vadede Türkiye ile İran ihracatının 50 milyar dolara ulaşabileceğini ifade etti. Türkiye'nin İran için Avrupa'ya açılış kapısı olduğunu belirten Öztürkler'e göre ambargolar kalktıktan sonra Türkiye, İranlı yatırımcılar tarafından Avrupa'ya açılan bir üretim üssü olarak kullanılabilir.
'İRAN VE TÜRKİYE POLİTİK KONULARDA AYRILSA DA TİCARET TAM GAZ İLERLİYOR'
"İran'la ekonomik ilişkilerimizle politik ilişkilerimiz arasında ayrım var. Ne İran ne de Türkiye ekonomik ilişkileriyle, politik ilişkilerini birbirine karıştırmıyor" diyen Öztürkler, "İran'la politik anlamda sadece Yemen konusunda değil, Suriye ve Irak konusunda da ciddi ayrılıklar var. Ancak her iki ülke de son dönemde birbirlerine ekonomik anlamda ihtiyaç duyduklarını fark ettiler. İran'la imzalanan ve başlangıçta 265 ürünü kapsayan serbest ticaret anlaşması kapsamında Türkiye birçok üründe, İran'dan yaptığı ithalatta kotaları büyütüyor. İran ise Türkiye'den aldığı mallarda gümrük vergilerini düşürmeyi taahhüt ediyor. 2016 yılı sonu itibarıyla 35 milyar dolarlık dış ticaret hacmine ulaşılması hedefleniyor" İfadelerini kullandı.
'İRAN'DAN 40 MİLYAR DOLARLIK EK DIŞ TİCARET HACMİ ELDE EDİLEBİLİR'
"İran dünyanın en çok petrol ve doğalgaz rezervine sahip ülkelerinden biri. Birçok değerli madende Türkiye'den daha zengin. Tarımsal ürün çeşitliliği anlamında dünyanın en zengin ülkelerinden bir tanesi. Ayrıca iyi yetişmiş insan gücü var ve genç bir nüfusu var. Türkiye'de ise doğalgaz ve petrol yok. Türkiye'nin 830 milyar dolarlık GSYH'si var. Bu rakam İran'da 400 milyar dolar. Yani burada 400 milyar dolarlık bir pasta var. Türkiye'nin İran'ın ticaretindeki payı yaklaşık yüzde 10. Türkiye, İran'dan 40 milyar dolarlık ilave dış ticaret hacmi elde edilebilir. Orta vadede Türkiye İle İran ihracatının 50 milyar dolara ulaşmaması için hiçbir engel yok."
'İRAN'LA TÜRKİYE TİCARETTE RAKİP DEĞİL'
Öztürkler'e göre İran ile Türkiye'nin ticaret ilişkilerinde rekabet söz konusu değil:
"İki ülke arasında tamamlayıcılık ilişkisi bulunuyor. Çünkü farklı ürünler üretip satıyoruz. İran'ın en büyük ticaret ortakları Çin, Birleşik Arap Emirlikleri ve Hindistan. Şu anda Avrupalılar yok. Ambargo kalktıktan sonra İtalya ve Fransa, Türkiye'nin en büyük rakipleri olacak. Serbest Ticaret Anlaşması, bu rekabette öne geçmek için çok önemli. Ambargo sonrası İran'daki pastadan pay almak için önde olduğumuz konular da var. Türkiye, altyapı başta olmak üzere birçok yatırım sektöründe İran'da avantaj sağlayabilir. Türkiye'nin, İran için Avrupa'ya açılış kapısı. Şu da olabilir, İran'dan doğrudan yatırım çekebiliriz ve İranlı firmalar Türkiye'de üretip, Avrupa'ya da satabilir. Yani Türkiye'yi üretim üssü olarak da kullanabilir"