İran: Müzakereler nihai anlaşmaya varılıncaya dek devam edecek

İran ve 5+1 ülkelerinin neredeyse iki yıldır devam eden nükleer müzakerelerinde 'son tarih' dün bir kez daha ertelenmişti. Ancak İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, bunun nihai anlaşmanın bir hafta sonra imzalanacağı anlamına gelmediğini söyledi.

Viyana'da ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile gerçekleştirdiği ikili görüşmenin ardından gazetecilere konuşan Zarif, "İlerleme kaydettik. Kaydetmeye devam da edeceğiz. Bunun için her fırsatı değerlendireceğiz" dedi.

Zarif müzakerelerin bir hafta uzatılmış olmasının da nihai anlaşma için yeni bir son tarih belirlendiği anlamına gelmediğini belirterek, "Herhangi bir son tarih belirlemedik. Çalışmaya devam edeceğiz" dedi.

'5 TEMMUZ KADER ANI OLABİLİR'

Bununla birlikte Rus basınına konuşan Batılı bir müzakereci, nihai anlaşmanın 'kaderinin' 5 Temmuz'da belirlenebileceğini söyledi. Yetkili, "Çalışmalar iyi ilerliyor. Bakanlar düzeyinde çözülebilecek bazı anlaşmazlıklar var" diye konuştu.

'ATMOSFER OLUMLU'

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Abbas Arakçı da müzakerelerin devam ettiği Viyana'da yaptığı bir açıklamada, 'üzerinde uzlaşıya varılmamış meseleler olsa da görüşmelerde taraflar arasında olumlu bir atmosfer olduğunu' söyledi.

LAVROV, ZARİF VE OBAMA'NIN 'SON GÜN' TEPKİLERİ

Öte yandan İran ve 5+1 grubu nisanda üzerinde mutabık kaldığı anlaşmaya dün son şeklini veremese de, Viyana'daki müzakerelerde Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un 'umutlu açıklamaları', ABD Başkanı Barack Obama'nın 'son dakika çıkışları' ve İran Dışişleri Bakanı Zarif'in 'temkinli tavrı' dikkatlerden kaçmadı.

Nitekim Lavrov nihai anlaşmaya varılamamasının ardından Viyana'da dün yaptığı açıklamada, müzakerelerin 'doğru yolda' ilerlediğini ve 20 yıldır süren görüşmeler sonucunda bir anlaşmaya varılacağına inandığını söyledi.

Bununla birlikte İran Dışişleri Bakanı Zarif 'iyimser' tahminler yapmaktan kaçınıp, ülkesinin sadece 'adil' bir anlaşmaya 'evet' diyeceğini belirtti.

İran'ın nükleer tesislerinin denetlenmesi için 'güçlü' ve 'titiz' bir mekanizma oluşturulması gerektiğini ifade eden Obama da ortaya 'kötü bir anlaşma' çıkması durumunda müzakereleri terk edeceğini söyledi.

'IAEA BAŞKANI TAHRAN'A GİDİYOR'

Diğer taraftan AFP haber ajansına konuşan adı belirtilmeyen diplomatik bir kaynak, Uluslararası Atom Enerji Kurumu (IAEA) Başkanı Yukiya Amano'nun da perşembe günü Tahran'da bir dizi görüşme gerçekleştireceğini söyledi.

IAEA, İran'la yapılan müzakerelerde önemli bir role sahip. Zira nisanda ilk şeklini verdiği Kapsamlı Ortak Hareket Planı'nda, İran'ın kuşkulu görülen tüm tesislerinin denetimi IAEA'ya bırakılıyordu. Plan metninde de IAEA denetçilerinin İran'ın kuşkulu görülen tüm tesislerine girebileceği belirtiliyordu.

İRAN'IN KIRMIZI ÇİZGİLERİ

Ancak İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney önceki hafta yaptığı bir açıklamada, IAEA denetçilerinin ülkenin askeri tesislerine girmesine izin veremeyeceklerini belirtip, bunun bir 'kırmızı çizgi' olduğunun ifade etmişti.

İran'ın nükleer programıyla ilgili müzakerelerde nihai anlaşmaya varılmaması neden olan etkenlerden birinin, ülkenin hangi tesislerine girilip hangilerine girilemeyeceği konusunda mutabık kalınamamasının olduğu belirtiliyor.