'Türkiye, NATO'ya IŞİD operasyonunu anlatarak uluslararası algıyı değiştirecek'

IŞİD ve PKK'ya yönelik hava operasyonları başlatan Türkiye'nin çağrısı üzerine NATO üyesi ülkelerin daimi temsilcileri yarın toplanacak. AK Parti hükümetlerinin ilk Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış'a göre, Türkiye'nin bu girişimi, IŞİD ile mücadelede yetersiz kaldığına yönelik uluslararası camiadaki algıyı düzeltmeye yönelik.

Dışişleri eski Bakanı Yaşar Yakış, Sputnik'e yaptığı açıklamada Türkiye'nin NATO'ya son günlerdeki operasyonlar konusunda bilgi vereceği düşündüğünü söyledi. Yakış, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Suriye ve Irak'a müdahaleden ziyade orada IŞİD ile mücadele için NATO'dan bağımsız olarak Amerika'nın liderliğinde kurulmuş bir koalisyon var. Bu koalisyona NATO üyelerinin önemli bir kısmı zaten dahil. 10 kadar da Ortadoğu ülkesi var. Dolayısıyla IŞİD ile olan mücadeleyi veya Suriye'deki rejimle, Irak'taki çeşitli unsurlarla olan mücadeleyi NATO'nun değil o koalisyonun yapacağı kanaatindeyim. Türkiye, NATO'ya IŞİD'a karşı başlatmış olduğu kararlı mücadele konusunda bilgi verecektir diye düşünüyorum. Çünkü şimdiye kadar doğru veya yanlış uluslararası camiada Türkiye'nin IŞİD ile mücadele konusunda  elinden gelenin azamisini yapmadığı yönünde bir algı vardı. Bu algının doğru olmadığını izah etmeye çalışacak."

'GEÇ KALINDI AMA HİÇ OLMAMASINDAN İYİDİR'

Türkiye'nin IŞİD'a karşı başlattığı mücadele için tebrik edilmesi gerektiğini ifade eden Yakış, "Geç kalınmıştır. Buna yıllar önce başlayabilmiş olsaydık IŞİD bugünkü noktaya gelemezdi muhtemelen. Ama hiç olmamasından ise geç olması iyi bir şeydir" dedi.  

'NATO ŞİFAHİ DESTEK VERİR'

Yakış, yarınki toplantıda NATO'nun Türkiye'nin IŞİD'a karşı yürüttüğü mücadeleye karşı şifahi destek olabileceğini belirterek "Bir de NATO üyesi olup da IŞİD'a karşı olan koalisyonda yer alan ülkelerin de somut katkılarını talep edebilir. Ama bu NATO kararı olmaktan ziyade, NATO'ya üye olan bazı ülkelerin kararı olacaktır" yorumunu yaptı.

'OPERASYONLAR ULUSLARARASI HUKUKA UYGUN'

Dışişleri eski Bakanı Yaşar Yakış, Türkiye'nin gerçekleştirdiği son operasyonların uluslararası hukuka aykırı olduğu iddialarına ise katılmıyor. Türkiye'nin gerçekleştirdiği operasyonların BM anayasasının 51. maddesi içindeki tanıma uyduğunu vurgulayan Yakış, Türkiye'ye açıkça hem Suriye topraklarından hem Türkiye topraklarında saldırı yapıldığını ve dolayısıyla Türkiye'nin meşru müdafaa hakkını kullandığını söyledi.

Gaziantep'in Oğuzeli ilçesindeki 5. Zırhlı Tugay Komutanlığı'na bağlı Dağ Hudut Karakolu'na Suriye'deki IŞİD grupları tarafından ateş edildiğini, bir astsubayın öldürüldüğünü, Suruç ve Diyarbakır'daki katliamlara da sebebiyet veren şahısların IŞİD bağlantılı olduğunun tespit edildiğini hatırlatan Yakış, "Türkiye buna karşı meşru müdafaa hakkını kullanmaktadır. Suriye topraklarına girmemiştir Türk askerleri, Türk uçakları Suriye hava sahasını ihlal etmemiştir. Dolayısıyla ben uluslararası hukukun ihlali olduğu kanaatinde değilim" diye konuştu.

'PUTİN ERDOĞAN GÖRÜŞMESİ ÖNEMLİ'

Türkiye'nin yürüttüğü operasyonlar konusunda hem Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hem de Başbakan Ahmet Davutoğlu bir yandan diplomasi trafiği de yürütüyor. Bu çerçevede Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile de bir telefon görüşmesi yaptı. Yaşar Yakış'a göre Erdoğan ile Putin'nin gerek IŞİD'a karşı mücadele gerekse Ortadoğu'daki gelişmeleri görüşmesi çok önemli. Uluslararası basında çok çekingen boyutta olmakla birlikte Rusya'nın Suriye ile ilgili başlattığı bir inisiyatiften bahsedildiğini vurgulayan Yakış, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu inisiyatif de Suriye'deki terörizme son verme için Türkiye, Suudi Arabistan ve Ürdün dahil olmak üzere Suriye ile işbirliği yapacak. Bu uluslaarası basında daha doğrusu Lübnan basınında yer aldı. Putin'e bunu sürpriz teklifi Velid Muallim'in Moskova'da iken yaptığı söyleniyor.  Velid Muallim'in bu teklifinin gerçekleşmasi mucize gibi görünüyor. Putin de 'tamam mucize ama sen bunu kendi kanaatin olarak değil de Beşar Esad ne diyor, bunu öğren gel' diye söylediği belirtildi.  Beşar Esad da böyle bir girişimin mümkün olabileceğini ifade etmiş. Yani Türkiye, Ürdün, Suudi Arabistan, Rusya'nın başlattığı bu inisiyatif Suriye'deki terörü önlemek için bir girişim başlatacak. Türkiye'nin tutumu ile Beşar Esad'ın tutumu arasındaki büyük fark nedeniyle bu iki ülkenin aynı noktaya gelmesi zor ama Lübnan basının iddiasına göre Suudi Arabistan bu teklifi samimi olarak benimsemiş ve bazı alt düzeyde temaslar başlamış. Hatta Türkiye'den bile bir generalin teklifinin tam ne anlama geldiğini öğrenmek için Moskova'ya gönderildiğini dahi söyleniyor. Bu Lübnan basınında yer aldığı için henüz teyit edilmeden bunun üzerine hemen atlanmasını doğruymuş gibi itibar edilmesi bence doğru olmaz. Ama böyle iddialar da var. Yani Türkiye şimdi IŞİD'e karşı başlatmış olduğu bu operasyonlarla eski tutumundan farklı bir noktaya gelmiş olduğunu gösteriyor."

'SUUDİLER AÇISINDAN İMKANSIZ DİYEMEM TÜRKİYE AÇISINDAN ZOR'

Yakış, böyle bir girişimin mümkün olup olamayacağına ilişkin soru üzerine de, "Rusya'nın önerdiği şekilde mümkün olmayabilir. Suudi Arabistan açısından mümkün olabilir mi derseniz, mümkün olabilir. Çünkü Suudi Arabistan kendi çıkarları açısından bir Arap ülkesinde, Müslümanların bu kadar büyük sayılarda ölmesine veya ıstırap çekmesine sebebiyet veren bir şeye son vermek  için bir şey yapmaya razı olabilir. Bir de Suudi Arabistan'ın IŞİD'ın güçlenmesini arzu etmediği için yapabilir" diye konuştu.

Suudi Arabistan diplomasisinin son derece kıvrak, ince, hassas, dengeleri gözeten bir diplomasi olduğunu vurgulayan Yaşar Yakış, "Bir taraftan belli bir politika izlerken, büyük devletlerin yaptığı gibi arkadan da başka unsurlar aracılığıyla karşısındaki hasmın bir kesimiyle iletişim kanallarını açık tutmak suretiyle diplomasi yürütme geleneği var Suudi Arabistan'ın. Bunu gayet başarıyla yürütüyor. Onun için Suudi Arabistan açısından bu hiç imkansızdır demem ama Türkiye ile Beşar Esad rejiminin işbirliği yapması ötekilere nazaran daha zordur diye düşünüyorum" diye konuştu.

'TÜRKİYE'NİN KATKISI SINIRLI DAHİ OLSA PARAMETRELERİ DEĞİŞTİRİR'

IŞİD'i terör listesine alan hatta terör örgütü olarak tanımlayan ilk ülkelerden biri olmasına rağmen uluslararası camiada Türkiye'nin IŞİD ile mücadelede yetersiz kaldığının söylediğini hatırlatan Yakış, şunları söyledi:

"Bakalım bu girişimlerimiz o yetersizliği ve Türkiye hakkındaki olumsuz algıyı değiştirmeye yetecek mi? Bunun yetebilmesi için Türkiye'nin PKK'ya ve ya DHKP-C'ye karşı yürüttüğü operasyonları, torba operasyon olarak mı yürütecek yoksa IŞİD'e karşı olan mücadelede uluslar arası camianın gayretlerine daha somut şekilde katkı da mı bulunacak onu göreceğiz. Ne olursa olsun Türkiye'nin sadece güneydeki bir veya birkaç havaalanını koalisyon ülkelerine açması dahi IŞİD'a karşı mücadelede çok önemli bir adımdır. Türkiye, IŞİD'a karşı mücadele çok önemli bir ülkedir. Yapacağı katkı, sınırlı dahi olsa IŞİD ile mücadelede bir çok parametreleri değiştirecek kadar önemlidir."

'SEÇİM HESAPLARINA YÖNELİKSE GERİ TEPEBİLİR'

Dışişleri eski Bakanı Yakış, Türkiye'nin yürüttüğü bu torba operasyonların iç politikaya dönük olduğu, olası bir erken seçimde HDP'nin baraj altında kalmasını sağlamayı amaçladığına yönündeki görüşleri de değerlendirdi.  Bu tür girişimlerden,  birden fazla sonuç çıkmasının mümkün olabileceğini IŞİD ile mücadele edilirken başka avantajların da elde edilebileceğini söyleyen Yakış, "Ama ben artık IŞİD'ın yaptığı girişimler karşısında hükümetimizin bunu sadece IŞİD ile mücadele etmek için yapmış olduğunu temenni etmek istiyorum. Çünkü ancak o zaman sonuç alınabilir. Eğer seçim hesaplarına yönelik bir şey ise geri tepebilir. Türk seçmeni bu iki şeyi birbirinden ayıracak kadar dikkatlidir. Ben hükümetin böyle bir gündemi olmadığını temenni etmek istiyorum" dedi.

'ÇÖZÜM SÜRECİ BİTMEMELİ'

Türkiye'de 7 Haziran seçimleri sonrasında özellikle de son operasyonlarla birlikte çözüm sürecinin bitip bitmediği de tartışılıyor. Yakış'a göre çözüm sürecinde gelinmiş olan noktadan geriye gitmek Türkiye'de bütün kesimlere zarar verecek bir gelişme. Yakış, "Ben çözüm sürecinin AK Parti iktidarı özellikle deSayın Cumhurbaşkanımız tarafından şimdiye kadar alınmış olan en kararlı, en cesur adım olduğu kanaatindeyim. Belli bir yere kadar da getirilmişti. Bunun orada bırakılması çok yazık olur. Bu 1830'lardan beri devam eden Kürt sorununu ismini koyarak çözüm arayan bir yaklaşımdı. Böyle bir girişimin akim kalmasını hiç arzu etmem" diye konuştu.