Kerry'nin 'İran'a karşı daha fazla silah' vaadi Körfez'i ikna etti

İran ile 5+1 ülkeleri arasındaki nükleer anlaşmadan sonra Körfez ülkelerindeki mevkidaşlarıyla ilk kez bir araya gelen ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, anlaşmanın bölge istikrarı ve güvenliğine katkı sağlayacağı konusunda hemfikir olduklarını açıkladı. Kerry, Körfez devletlerine silah satışları ve istihbarat paylaşımını artırma sözü verdi.

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkelerinin dışişleri bakanları, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile Katar'da bir araya geldi. Toplantının ana gündem maddesi, İran ile P5+1 ülkeleri arasında imzalanan anlaşma ve bu anlaşmanın bölgedeki siyasi dengeler bakımından sonuçlarıydı. Ayrıca Suriye ve Yemen'de devam eden çatışmalar da  zirvede görüşüldü.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da Katar'daki toplantıya katıldı. Rus bakan, Yemen, Libya ve Körfez bölgesinde güvenlik ve istikrarla ilgili bağımsız görüşmelerin yanı sıra, John Kerry ve Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil Cübeyir ile birlikte üçlü bir zirveye de katıldı.
Ortadoğu turuna Mısır ziyaretiyle başlayan Kerry'nin Kahire ayak basmasından bir gün önce ABD, ülkeye 8 F-16 savaş uçağı teslim etti. F-16'lar, Mart ayında yeniden serbest bırakılan askeri yardımlar çerçevesinde Mısır'a verildi.

KÖRFEZ'E DAHA FAZLA SİLAH VE İSTİHBARAT SÖZÜ

Kahire'den Doha'ya geçen Kerry burada da Körfez ülkeleri dışişleri bakanlarıyla görüştü. Toplantının ardından Kerry ve Katarlı mevkidaşı Halid Atiyye basın açıklaması yaptı. Mevkidaşlarına İran'la yapılan nükleer anlaşmayı anlatan Kerry, İran'ın "istikrarı hedef alan faaliyetlerine karşı" bölgeye daha fazla silah ve istihbarat sağlama sözü verdi.

Körfez dışişleri bakanlarına Obama'nın mayıs ayında söz verdiği silah satışları ve yardımları hızlandırma vaadinde bulunan ABD Dışişleri Bakanı, "paketin" istihbarat paylaşımı, özel kuvvetlere verilecek eğitimler, balistik füze savunma sistemleri, sibergüvenlik ve deniz yoluyla silah nakledilmesine müdahale gücünün artırılmasını içerdiğini ifade etti. Kerry ayrıca Irak'ta yerinden edilen insanlar için harcanmak üzere 62 milyon dolar tutarında insani yardım sözü verdi.

'İRAN'IN DAVRANIŞININ DEĞİŞMESİNİ UMUYORUZ'

KİK ülkelerinin, "İran'ın bölgedeki Şii nüfus üzerinde nüfuzunu kullanarak komşu ülkelerde karışıklığa sebep olduğu" yönündeki eleştirilerinin farkında olduğunu belirten Kerry, şunları söyledi: "Anlaşmanın tamamen yürürlüğe girmesiyle İran'ın davranışlarının değişmesini umuyoruz. Elbette Hizbullah'ın Irak'taki Şii milislere ve Yemen'de Husilere desteğinden, bölgedeki diğer terör olaylarına müdahil oluşundan haberimiz var. Hepimiz yeni bir sayfa açılmasını umuyoruz ama aynı zamanda da her ihtimale karşı kendimizi hazırlıyoruz. Bu nedenle dost ve müttefik ülkelerle birlikte çalışarak bölgede istikrarsızlığın ve yasa dışı yollarla dış baskıların önüne geçmeye çalışacağız."

KATAR'DA ANLAŞMAYA DESTEK

Katar Dışişleri Bakanı Halid bin Muhammed el Attiya, altı üyeli Körfez İşbirliği Örgütü'nü temsilen yaptığı konuşmada İran'la varılan anlaşma konusunda, "Seçenekler arasındaki en iyisi, diyalog üzerinden bir çözüme ulaşılmasıydı" diyerek Körfez'in anlaşmaya desteğini beyan etti. El Attiya sözlerini, "Harcanan bütün çabaların bu bölgeyi son derece güvenli, son derece istikrarlı kılacağına eminiz" diye sürdürdü.

ARAP ÜLKELERİ, ABD'DEN GÜVENCE BEKLİYORDU

İran, nükleer programıyla ilgili üç yıl süren müzakerelerin ardından, P5+1 ülkeleriyle 14 Temmuz'da Viyana'da nihai bir anlaşmaya varmıştı. İran'a uygulanan ambargo ve yaptırımların kalkmasından endişeli olan Arap ülkeleri, ABD'den güvenceler beklerken, Kerry bir gün önce Kahire'de yaptığı bir açıklamada yaptırımların kalkmasının İran'ın bölgedeki nüfuzunun artacağı anlamına gelmediğini söylemişti. Kahire'de İran'ın bölgenin istikrarına tehlike arz eden faaliyetlerde bulunduğuna işaret eden Kerry, Tahran'ın nükleer programının barışçıl kalmasını garantiye almanın çok önemli olduğunu belirtmişti.