Norveç kanalı NRK’ya göre, ABD, Haziran 2013’te çalışanı olduğu Ulusal Güvenlik Kurumu’nun (NSA) gizli dinleme faaliyetlerini sızdıran ve kaçan Edward Snowden’ın Rusya’daki Şarametyova Havaalanın’nda olduğu bilgisinin ardından Kuzey Avrupa ülkelerini ‘teyakkuza geçirdi.’
USA asked Norway, Sweden, Iceland to arrest Edward Snowden http://t.co/OzEVAQPi2j
— WikiLeaks (@wikileaks) 27 Ağustos 2015
“ABD vatandaşı Snowden’ın Norveç topraklarına girmesi halinde elçiliğimizin hemen bilgilendirilmesini veya sınır dışı edilme, girişine izin verilmeme veya diğer yollarla ABD’ye geri döndürülmesini talep ediyoruz.”
FBI’ın İskandinavya bürosu da aynı gün Norveç, İsveç ve Finlandiya’daki yargı yetkililerine bir yazı gönderip “Snowden bir suçludur. Moskova’dan sizin ülkenize uçmaya hazırlandığına dair bir haber alırsanız derhal bizi bilgilendirin” uyarısı yaptı.
SNOWDEN'IN SADECE KENDİSİ DEĞİL ELİNDEKİLER DE 'LAZIM'
Öte yandan Norveç’e gönderilen yazılarda kullanılan dil de, ABD’nin Snowden’ın elindeki bilgileri ‘can havliyle’ geri almaya çalıştığını kanıtlar nitelikteydi:
“Elçiliğimiz, işlenen suç kapsamında ele geçirilen tüm belgelerin de iade edilmesini talep etmektedir (…) Bu belgeler tüm bilgisayarlar, elektronik bellekler ve diğer elektronik medya ürünlerini kapsamaktadır, ama bunlarla sınırlı da değildir.”
NRK’a konuşan Snowden’ın avukatı Ben Wizner ise ABD’nin bu taleplerindeki en sorunlu kısmın, Snowden’ın her insanın hakkı olan sığınma talebinin engellenmeye çalışılması olduğunu söyledi:
“Snowden söz konusu ülkelere adım attığı an sınır dışı edilmesinin istenmesi en büyük sorun. Yani uluslararası hukuk altındaki insani haklarını kullanmasına dahi izin verilmeden. Norveç’in veya diğer bir demokratik toplumun ABD’nin bu taleplerine vereceği cevap, bunun siyasi değil hukuki bir mesele olduğunu hatırlatmak olmalı.”
Bu arada Norveç Adalet ve Dışişleri bakanlıkları, ABD’nin taleplerine cevap vermediklerini, çünkü suçlu olduğu iddia edilen kişi Norveç sınırları içinde olmadığı sürece hiçbir ülkenin kendilerinden böyle bir talepte bulunamayacağını belirtti. Dolayısıyla Snowden gerçekten Norveç’e giderse, bu talebe uyulup iade edilip edilmeyeceği bilinmiyor.
Snowden Bjørnstjerne Bjørnson Akademisi tarafından ‘ifade özgürlüğü’ ödülünü almak üzere Norveç’e davet edilmişti.
Norway: Hey Snowden here's a prize, now could you head to the court so we can decide if we wanna extradite you kthx: http://t.co/c32K8wKX3G
— Jenna McLaughlin (@JennaMC_Laugh) 27 Ağustos 2015
