'Avrupa, mültecileri kaçak yollara teşvik ediyor'

Uluslararası Mülteci Hakları Derneği Genel Başkan Yardımcısı avukat Muaz Yanılmaz, Avrupa'da süren mülteci krizi konusunda Sputnik'e değerlendirmelerde bulundu. Yanılmaz, Avrupa ülkelerinin, sınırlarına dayanan mültecilerin iltica başvurularını uluslararası hukuka aykırı bir şekilde almayarak kaçak göçü teşvik ettiğini belirtti.

Avrupa ülkelerine gitmek umuduyla İstanbul'dan Edirne'ye akın eden Suriyeli göçmenler, son günlerde dünyanın gündeminde yer alıyor. Bölgedeki mülteci konusunu yakından takip eden Uluslararası Mülteci Hakları Derneği'nden avukat Muaz Yanılmaz, son günlerdeki hareketliliğin temel sebebinin, mülteciler arasında yayılan asılsız dedikodular olduğunu söyledi. Mülteciler arasında Almanya'ya ulaşan kişilere aylık 800 euro civarı para verildiği, oraya ulaşan herkesin hemen iltica başvurusunun alındığı ve mülteci olarak kabul edildiği gibi birtakım dedikodular yayıldığını kaydeden Yanılmaz, bu yüzden insanların Yunanistan ve Bulgaristan sınırlarına akın ettiklerini ifade etti.

Yanılmaz, ilk günden itibaren hem İstanbul'da hem Edirne'de mültecilerle beraber olduklarını, Edirne Valisi'nin "Üç gün içinde geri dönmezlerse, onları geldikleri yere göndereceğiz" açıklamasına karşın mültecilere yönelik sert bir tutumun gözlenmediğini dile getirdi.

Mültecilere yönelik Avrupa'daki sert müdahalelere dikkat çeken Yanılmaz, "Türkiye biraz da bunun önüne geçmek için mültecileri kendi kamp bölgelerine, ikamet izni aldıkları ya da geçici kimlik belgesi aldıkları bölgelere göndermeye çalıştı ama şimdiye kadar sert bir müdahale olmadı" diye konuştu.

'AVRUPA SINIR KAPILARINI AÇMALI'

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi uyarınca, kişinin kendi ülkesini terk etme hakkına sahip olduğunu, kimsenin başka bir kimseyi istemediği yerde zorla tutma hakkına sahip olmadığını vurgulayan Yanılmaz, "Bu anlamda Türkiye'nin yapması gereken, mültecilerin gitmek istedikleri yere, sınır bölgelerine güvenli bir şekilde ulaşmalarını sağlamaktır" dedi.

'KAÇAK YOLLAR TEŞVİK EDİLİYOR'

Avrupalı liderlerin özellikle Akdeniz'de birçok mültecinin ölümüne yol açan kazalardan sonra, yasal iltica yollarını açma ve kolaylaştırma sözleri verdiğini anımsatan Yanılmaz, şöyle konuştu:

"Avrupalı liderler bu kişilerin ‘yasadışı' ya da ‘kaçak' olarak ülkelerine girmelerinden yakınıyorlar. Diğer taraftan yasal bir şekilde sınır kapılarından geçmeye çalışan kişileri de reddederek, sınırlara tel örgüler örerek aslında kendileri bu mültecilerin farklı şekillerde ülkelerine girmelerine yol açmış oluyorlar. Avrupa bir taraftan yasal olarak gelmelerini istiyor fakat diğer taraftan, bu kişileri almayarak aslında 'kaçak yollardan gelin' demeye getirmiş oluyor.

Bu anlamda mültecilerin iltica başvurularının hem İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, hem de 1951 Cenevre Sözleşmesi kapsamında garanti altına alındığı şekilde Avrupa ülkeleri tarafından da kabul edilmesi gerekiyor."

'İLTİCA BAŞVURULARI ALINMAK ZORUNDA'

Avrupa ülkelerinin sınırına gelen kişileri mülteci statüsüyle hemen kabul etmek zorunda olmadığını, her ülkenin kendi güvenlik kriterlerine göre araştırma yapması gerektiğini kaydeden Yanılmaz, "Fakat temel olarak almak zorunda olduğu husus şu: Bu kişiler savaştan kaçarak, yaşama haklarının garanti altına alınmasını isteyen kişiler. Dolayısıyla bu kişilerin iltica başvurularını almak zorundalar. Başvuruyu reddedeceği zaman da buna bir ispat getirme mükellefiyeti var" diye konuştu.

'ABD İLTİCA BAŞVURULARINI KEYFİ ŞEKİLDE REDDEDİYOR'

Yanılmaz, ABD'nin 2011'den bu yana gelen 17 bin mülteci başvurusunun sadece bin 500'ünü kabul ettiğini, geri kalanını ise reddettiğine dikkat çekerken, ret gerekçelerinin ise ispata dayalı yapılmadığını vurguladı. "ABD, reddettiklerini tamamıyla keyfi bir şekilde, 'terör' nitelendirmesiyle reddediyor. Fakat buna ilişkin ortada somut deliller yok" diye konuştu.

Suriyelilerin tamamen savaştan kaçan, gerçek anlamda uluslararası hukukun koruması altında olan mülteciler olduğunun altını çizen Yanılmaz, "Dolayısıyla Avrupa ülkeleri de bu başvuruyu ciddiye alarak değerlendirmek zorunda. Sonraki süreç hem uluslararası hukuk, hem de kendi iç hukukları çerçevesinde değerlendirmeye tabidir. Fakat Avrupa bugün bunu yapmıyor, bu başvuruları tamamen reddederek, değerlendirmeye tabi tutmadan sınırdan almamaya çalışıyor" diye konuştu.