Suriye’deki operasyonda görev alan Rus savaş uçaklarının Türk hava sahasını ihlal etmesi nedeniyle iki ülke ilişkilerinde yaşanan gerilimin etkisi sürerken, Moskova’dan ılımlı açıklamalar gelmeye devam ediyor.
RİA Novosti ajansına röportaj veren Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Karlov, Rusya’nın Türkiye için tehdit oluşturmaya çalışmadığını söyledi.
‘SINIR İHLALİ KASITLI DEĞİLDİ’
Rus Büyükelçi, “Türkiye, hava sahasının Suriye’deki operasyona katılan savaş uçaklarımız tarafından ihlal etmesi konusunda iki kez şikayetlerini iletti. Rus askeri yetkililer de ihlalin navigasyon hatası ve kötü hava koşulları nedeniyle yaşandığını açıkladı. Kasıtlı bir ihlal değildi. Biz Türkiye için tehdit yaratmaya çalışmadık, zira Türkiye’yi dost devlet olarak görüyoruz” ifadelerini kullandı.
‘RUS HEYETİN ANKARA’YA GELMESİ ÇOK ÖNEMLİ’
NATO’nun sınır ihlali sorununa verdiği tepkiye şaşırdıklarını da dile getiren Karlov, şöyle devam etti:
“Türk gazetelerinde ‘NATO Türkiye’yi Rusya’dan korumaya hazır’ başlıklı köşe yazıları gördüm. Bu yazarlara bir sorum var: Buna gerçekten de ihtiyaç var mı? Rusya Hava Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Tümgeneral Sergey Dronov başkanlığındaki Rus askeri heyetinin Ankara'ya gelmesi çok önemlidir. Türk ve Rus askeri yetkililer arasındaki temasın çok yararlı geçtiğini düşünüyorum. Umarım konu kapanmıştır.”
‘SURİYE OPERASYONU İLİŞKİLERİMİZİ ETKİLİYOR’
Rusya’nın Suriye’de IŞİD ve diğer terör örgütlerine karşı düzenlediği hava operasyonlarının Türkiye ile arasındaki ekonomik işbirliğini olumsuz etkilememesi gerektiğinin altını çizen Karlov, “Suriye’deki operasyonumuz Rusya-Türkiye ilişkilerini etkiliyor. Bunu artık gözlemliyoruz. Ama Suriye konusu ne kadar keskin bir hale gelirse gelsin, ikili ilişkilerimizi uzun vadede olumsuz etkilemeyeceğine inanmak istiyoruz. Türk bakanların, Akkuyu projesinde Rusya ile yapılan işbirliğinin başarıyla devam ettiği yönündeki son açıklamaları, bu umudumu güçlendiriyor” dedi.
‘RUSYA YERİNE BAŞKA BİR ORTAK BULMAK ZOR’
Akkuyu Nükleer Santrali projesine Rusya yerine başka bir ülke ile devam edilebileceği yönündeki açıklamaları da değerlendiren Karlov, “Akkuyu gibi devasa bir tesisin inşasına devam etmeyi üstlenebilecek başka bir ülke aramak, gayet mümkün ama çok zor. Rusya, Türkiye’de sadece nükleer santral tesisi inşa etmiyor, aynı zamanda tesise en az 20 milyar dolar finansman sağlıyor” ifadelerini kullandı.
’30 YILDIR GAZ TEDARİKİNDE TEK BİR ŞİKAYET ALMADIK’
Büyükelçi Karlov, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘Gerekirse doğalgazı Rusya yerine başkasından alırız' açıklaması hakkında ise şu yorumu yaptı:
“Türkiye bağımsız bir ülke olarak kendi kararını verebilir. Ama Türkiye Enerji Bakanı Ali Rıza Alaboyun, Rusya ile gaz sevkiyatı konusunda sorun olmadığını açıkladı. Geçen yıl Türkiye’ye gaz sevkiyatımızın 30. yılını kutladık. Türk meslektaşlarıma ‘Bu 30 yıl içinde Rusya’dan herhangi bir şikayetiniz oldu mu?’ diye sormuştum, yanıtları ‘Hayır. Rusya yükümlülüklerini çok adil şekilde yerine getiriyor’ oldu. Gelecekte de bu şekilde davranmaya devam edeceğimizden eminim.”
‘TÜRK AKIMI İKİ ÜLKENİN DE ÇIKARINA’
Moskova ile Ankara’nın hayata geçirmeyi hedeflediği Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesine ilişkin de bilgi veren Karlov, 2019’dan sonra Türkiye’nin enerji ihtiyacının büyük kısmının bu hat üzerinden karşılanabileceğini söyledi:
“Türk Akımı’nın yapımı Rusya kadar Türkiye’nin de çıkarınadır. Şu anda Rusya’dan Türkiye’ye giden tüm gaz, iki hattan taşınıyor. İlki, Ukrayna üzerinden geçen Batı Hattı, ikincisi de Karadeniz’den geçen Mavi Akım doğalgaz boru hattı. Rusya, gaz ihracatında 2019’dan itibaren transit ülke olarak Ukrayna’yı kullanmayacağını resmen açıkladı. Bu durumda, Rus gazının şu anda Ukrayna üzerinden ulaştırılan yüzde 50’si, Türkiye’ye nasıl ulaştırılacak? Mavi Akım’ın kapasitesi artırılabilir ancak ikiye katlanması mümkün değil. Bu yüzden devreye Türk Akımı’nın gireceğini düşünüyorum”
‘1 KASIM’DAN SONRA PROJE HIZLANACAK’
Türk Akımı projesinin Türkiye’nin hem enerji ihtiyacının karşılanması hem de doğalgaz ticaretinde transit ülke rolü sağlaması açısından önemli olduğunu vurgulayan Karlov, hattın yapımının gecikmesinde siyasi nedenler görmediğini belirterek, Türkiye’de 1 Kasım seçimlerinden sonra kalıcı hükümetin kurulmasıyla projenin hızlanacağına inandığını ifade etti.
‘TÜRKİYE İLE TERÖRE KARŞI İŞBİRLİĞİNE HAZIRIZ’
Rusya’nın Türkiye ile uluslararası terörle mücadele için işbirliği yapmaya hazır olduğunu da açıklayan Büyükelçi Karlov, “Bizim için Suriye’deki temel sorun uluslararası terörizmdir. Bu kötülükle mücadele için her ülke ile işbirliğine hazır olduğumuz açıkladık. Ankara’da gerçekleşen terör saldırısını kınıyorum, bu saldırı sadece Türkiye için değil Rusya için de bir trajedidir. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, BM Genel Kurulu toplantısında terörle mücadele için geniş bir koalisyon oluşturulması çağrısı yaptı. Türkiye bizimle bu konuda işbirliği yapmasından memnuniyet duyarız” diye konuştu.
‘KIRIM TURİZMDE TÜRKİYE’YE RAKİP OLDU’
Karlov, Rusya’nın federal bölgesi Kırım’ın, Türk tatil beldelerine rakip oluşturabileceğini de söyledi. Rusya’daki ekonomik kriz yüzünden Türkiye’ye giden Rus turist sayısında yüzde 23’e varan azalma olmasına karşın, iç turizmin yüzde 30 arttığına dikkat çeken Karlov, “Kırım, Türkiye’nin rakibi oldu. Türk meslektaşlarımı, Rus turizm pazarında yaşanacak değişikliklere karşı hazırlıklı olmaları konusunda uyarmış ve Rus turistleri çekebilmek için önlemler almalarını önermiştim” dedi.
‘KIRIM HAKKINDAKİ GÖRÜŞ AYRILIĞIMIZ EKONOMİYİ ETKİLEMİYOR’
Rusya ile Türkiye’nin Kırım konusunda farklı görüşlerde olmasının ekonomik ilişkileri etkilemediğini de vurgulayan Karlov, şu ifadeleri kullandı: “Türk şirketleri bizim istediğimiz hızda olmasa da Kırım’a gidiyor. İşadamları dikkatli insanlardır, başlangıçta küçük adımlar atarlar, daha sonra şartların elverişli olduğunu görünce Kırım’daki varlıklarını genişleteceklerdir. Umarım Kırım’da Türk sermayesinin rolü artar.”
ZAHAROVA: TÜRKİYE İLE İLİŞKİLERİMİZ OLUMLU POTANSİLEYE SAHİP
Bu arada Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova da, dün akşam yaptığı açıklamada, Türkiye ile her alanda normal ve istikrarlı ilişkiler geliştirebileceklerine inandıklarını belirtti. Son zamanlarda sert eleştiriler yapan tarafın Moskova değil, Türkiye olduğunu ifade eden Zaharova, “Bizim Türkiye ile bir sorunumuz yok. İlişkilerimizin çok olumlu bir potansiyeli var” diye konuştu. Rusya’nın Türkiye ile kesin görüş ayrılığı içeride olduğunu da belirten “Ama bu normal, çünkü farklı ülkeleriz ve farklı çıkarlara sahibiz” dedi.
