‘Siyasi müzakere Esad’la bire bir yapılmalı’

Ortadoğu uzmanı Ali Semin'e göre, Suriye krizinin çözümü için artık Şam’la muhalefetin anlaşması yeterli değil. Semin, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile muhalefeti destekleyen bölgesel ve küresel güçlerin de uzlaşıya varması gerektiğini düşünüyor.

Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi (BİLGESAM) Ortadoğu uzmanı Ali Semin, Suriyeli muhaliflerin Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad'daki toplantıda aldığı kararları ve 18 Aralık'ta ABD’nin New York' kentinde yapılacak görüşmelerin olası sonuçlarını değerlendirdi.

‘MUHALİFLER BİRLEŞEMİYOR’

RS FM’de yayınlanan Dünya Panorama’ya konuk olan Semin, konuya ilişkin şunları söyledi: “Riyad'da bütün Suriyeli muhalifleri tek çatı altında toplama girişimiyle bir toplantı düzenlendi. Ancak toplantıda, Suriye yönetimiyle müzakere için yüksek komisyon kurulması yönünde alınan karar, muhaliflerin tek çatı altında toplanmadığını gösterdi. Aralarındaki anlaşmazlığı çözmek için tek bir siyasi çatı altında birleşemiyorlar.”

“Bu komisyon Suriye Devlet Başkan Beşar Esad'ın karşısında bütün ılımlı muhalefeti toplayan bir müzakere komisyonu olarak karşımıza çıkıyor” diyen Semin, şöyle devam etti:

“Komisyon 32 üyeden oluşuyor. Bunların içerisinde Özgür Suriye Ordusu ve diğer silahlı muhalif güçler, Suriye koalisyonundan da, bağımsızlardan da temsilciler var. Bu müzakere heyeti, Suriye'de Esad'la görüşecek.’ Esad'lı, Esad'sız Suriye’ konusu gündem gelecek.  Komisyonun amacı, devlet kurumlarının yok olmaması. Yani devlet kurumları himaye edilsin ama ‘yönetim değişsin’ yaklaşımı var. Ancak devlet kurumları içesinde Baas Partisi var.”

‘NEW YORK'TAN SONRA ATEŞKES BAŞLAYABİLİR'

New York’taki toplantıdan Viyana görüşmesini destekleyen bir sonuç çıkacağını düşünen Semin, “New York toplantısından hemen sonra bir geçiş süreci başlayacağını tahmin etmiyorum. Çünkü bu mevcut koşullarda çok zor. Fakat New York'taki toplantının en önemli noktası, Suriyeli muhaliflerle, yönetim arasında bir ateşkes başlatılması olacaktır. Muhtemelen ocak ayından itibaren ateşkes sağlanacak. Herkes kontrol ettiği bölgelerde aslında kalacak. Bunun sonucunda bir siyasi müzakere başlayacak. Bu siyasi müzakerenin de Esad'la bire bir yapılması lazım. “

‘MUHALEFET İLE YÖNETİM ARASINDA GÜVEN OLUŞMALI’

Semin’e göre, Suriye krizi artık sadece dışarıda çözülebilecek bir kriz değil:

“Surkiye kriz ‘içerdekilerle’ de görüşülerek çözülmesi gereken bir kriz haline geldi. Hem Rusya, İran gibi Esad'a destek verenler, hem de Suudi Arabistan, Katar, Avrupa ülkeleri gibi muhalefete destek veren ülkelerin de bir anlaşmaya varması gerekiyor. Yani rejimle muhalefetin anlaşması yeterli değil, iki tarafı da destekleyen küresel ve bölgesel güçlerin de anlaşması gerekiyor. Kendi aralarında Suriye konusunda uzlaşmaları gerekiyor. Suriye'deki karar mercileri artık ne Suriye muhalefeti, ne de yönetimi. Muhalefet ile yönetim arasında bir güven oluşması gerekiyor.”