'Batı, Saray'la yüz yüze kaldı'

Başbakan Davutoğlu'nun çekilmesiyle birlikte Batı'da Türkiye'nin ne yöne gideceği soruları sorulur oldu. Cumhuriyet gazetesi yazarı Orhan Bursalı'ya göre, Batılılar artık Saray'la yani Erdoğan'ın tek başına karar verdiği tek otorite olduğu bir durumla karşı karşıya kalacak; Avrupalılar ise Erdoğan 'alıştıkları bir dil' kullanmadığı için zorlanacak.

Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun 'çekilme' açıklamasının ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde başkanlık sistemine geçiş tartışmaları yoğunlaşırken, dikkatler Türkiye'nin iç ve dış politikada nereye gittiğine yoğunlaştı. Türk hükümetinin Suriye politikaları uluslararası sistemde kaşların kalkmasına yol açarken, BM ve İnsan Hakları İzleme Örgütü gibi kuruluşlardan art arda eleştirel raporlar ortaya atılır oldu. Türkiye'nin AB ile sığınmacı anlaşması karşılığında elde etmeyi umduğu vize liberalizasyonu bıçak sırtında.

'TAYYİP ERDOĞAN TEK OTORİTE'

Türkiye'nin yeni dönemdeki yönünü Cumhuriyet gazetesi yazarı Orhan Bursalı ile konuştuk. "Avrupalılar çıkarları açısından meseleye bakıp eyvah Türkiye ne halde, ne oluyor, nereye kayıyor diye bakıyor. Ama biz Türkiye içinden ne olacağız, Türkiye ne olacak, bu millet ne olacak diye bakıyoruz" diyen Bursalı, başbakanın çekilmesiyle Batılıların cepheden Saray'ın yani Recep Tayyip Erdoğan'ın her şeye tek başına karar verdiği, tek otorite kaldığı bir durumla karşı karşıya kalacaklarını vurguladı.

Benzeri bir krizin daha önce eski Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile de yaşandığını ve onun da harcandığını anımsatan Bursalı, şu değerlendirmeyi yaptı:

‘VİZELERİ KALDIRAN ADAM OLACAKTI'

"Davutoğlu kendi başına gidip Avrupa'yı icranın başı hürriyetinde ve saraydan bağımsız davranamaz, kararlar alamaz, anlaşmalara imza atamaz. İçeriğini tartışmıyorum, Maksat Erdoğan'ın imzası olmadan Avrupa ile anlaşmaya kalkışması, bu anlaşmayı kendi yükselen politik figürü parçası olarak aynı zamanda lanse etmesi topluma karşı. Şöyle düşünürsek ‘vizeyi kaldıran adam'. Erdoğan yıllarca bu konuda konuştu konuştu, ama o konuşur Davutoğlu yapar gibi bir durum ortaya çıktı."

‘DAVA KAVRAMI TARTIŞILMALI'

Bursalı, hem Erdoğan hem de Davutoğlu'nun ülke içinde seçmenlere karşı kullandıkları 'dava' mefhumu sorulduğunda, "Biliyoruz ki İslami içeriği var bu davanın" derken, İslamcı kesimin uzun yıllar iktidara gelemedikten sonra şimdi bunu uzun süreli kılmak ve yitirmemek için uğraştıklarına dikkat çekti. Bursalı, ‘dava' kavramının da Türkiye'de tartışılması gerektiğini belirtti.

'DAVUTOĞLU'NUN SURİYE POLİTİKASININ TÜRKİYE'YE BEDELLERİ BÜYÜK'

Davutoğlu'nun Suriye politikalarını 'büyük, stratejik ve taktiksel başarısızlık' diye niteleyen Bursalı, "Türkiye'ye büyük bedellerle geri döndüğü durum yaşıyoruz. Orada alabileceği bir şey yok. PKK ile savaş var, bu nedenle de patlayan bombalar, gelen şehitler, bir sürü hikaye. Oradaki başarısızlığı başka türlü başarılarla telafi etmek zorundalar" diye konuştu.

Bursalı'ya göre, gelinen noktada Davutoğlu Batı'ya açılmak zorunda kalırken, Türkiye, Suudi Arabistan, Katar gibi otoriter İslam ülkelerinden de mali kaynak sağladı: "Paralar girmezse Türkiye kayıp durumda. Erdoğan'ın kafa tutuşunu biraz Suudi Arabistan ile çok özel ilişkilere bağlıyorum, oraya güveniyor gibi geliyor bana. Onlarında çok fazla solukları çıkmayabilir yakın gelecekte, çünkü Suudi Arabistan'ın aynı zamanda ekonomisinin açıklar verdiğini okuyoruz."

'ERDOĞAN DAVUTOĞLU'NUN YERİNE DAHA YUMUŞAK BİRİNİ KOYABİLECEK Mİ?'

Avrupalıların Erdoğan ile diplomatik ve siyasi oyun oynamalarının zor olduğunu da söylerken, "Alıştıkları bir dil değil bu, ne olacağını bilmiyorlar" diyen Bursalı, şu soruyu sordu:

"Erdoğan, Davutoğlu'nun yerine daha yumuşak, ara güç olarak birisini koyabilir mi, koyacak mıdır? Politikalarını yumuşak ve anlaşılır şekilde Avrupalılara aktarabilecek midir? Bu açıdan bakmak lazım. Doğrusu bu da bir muamma. Avrupalı diyecek ki, biz gidiyoruz; tek güç var artık, Erdoğan. Davutoğlu'nun yerine gelecek olan da Erdoğan'ın düşüncelerini yerine getirecektir. Avrupalılar karşılarında bir adam görecekler ve onunla dans edecekler veya edemeyecekler."