Rus turistler tarafından yapılan bavul ticaretinin merkezi olan İstanbul’un Laleli semti, uçak krizinden bu yana ekonomik açıdan zor günler geçiriyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın önceki gün yaptıkları görüşmenin ardından, ilişkilerin eski durumuna gelmesi konusunda kararlılık bildirmeleri, ayakta kalmaya çalışan Laleli esnafının da umutlarını artırdı.
Sıcak paranın girdiği yerlerin başında gelen Laleli’de Rus turistlerin satın aldığı malzemeleri satan dükkanların yanı sıra, restoranlar ve oteller de geçen yıl kasım ayında başlayan krizden etkilendi. Laleli esnafı, Putin – Erdoğan zirvesini olumlu karşılamakla birlikte, 2017 yılına kadar işlerinin düzelmesinden umutlu değil.
‘CHARTER UÇUŞLARI VE VİZE BİZİM İÇİN ÇOK ÖNEMLİ’
Laleli’de uzun süredir çalışan İsa Öztürk, Putin – Erdoğan görüşmesini olumlu bir adım olarak değerlendiriyor. Öztürk, vize ve charter uçuşları başlıklarında adım atılması halinde, Laleli’de piyasanın canlanacağını düşünüyor:
“Normalde bu saatlerde burası dolu olurdu. Başlayacak umudu var şu an. Görüşmelerden sonra en azından umut kısmı oldu. Daha çok 2017’ye kayacak gibi bir görüntü oldu, 2016 hazırlık evresi gibi olacak. Vize ve charter çok önemli. Hem bizim için hem turizm için önemli. İnsanlar daha rahat ürün götürüp getirebilecekler. Bavulun üstüne çıkacak götürüp getirdikleri.”
‘1 MİLYON DOLAR CİRO YAPIYORDUM, ŞU AN HARÇLIK BULAMIYORUM’
Laleli’nin 24 yıllık esnafı Hasan Çiftçi, Rusya ile Türkiye’nin ilişkilerin düzeltilmesi yönünde attıkları adımlardan memnun. Ancak Çiftçi, işlerinin düzeleceğinden umutlu değil:
“Sanki Ruslar parası elinde, havaalanında bizi mi bekliyorlardı. Orada da kriz var. Pek ümidim yok. İki senedir çok etkilendik, Rusların gelmemesinden. Araplar var ama onu da pazar kaldırmıyor, ucuz mal istiyorlar.
“Burada hiç Rus yok, caddeler bomboş. Siftahsız dükkan kapatıyoruz, kiraları ödeyemez hale geldik. Yetkililer bunu görüyor zaten. Burada eskiden bir sokakta dükkan kiralamak için en az iki sene öncesinden gidip hava parası veriyorlardı. Şu anda caddelerde dükkanlar boş, kimse tutmuyor, iş yok. 300 bin dolar alacağımız var ama 1 lira gelmiyor. Bizim senelik ciromuz en az 1 milyon dolar. Bu da bizi rahatlatıyordu. Şu anda harçlık bulamaz duruma geldik. Yetkililer gelip bu duruma bir baksınlar, bize yardımcı olmaları lazım.”
‘ARAPLAR VE KAZAKLAR GELİYOR, RUSLAR YOK’
Rus vatandaşı Nadia Nodia, çalıştığı mağazanın kriz nedeniyle kapanmasının ardından, ayakta kalmayı başaran başka bir mağazada işe başladığını anlatıyor. Uçak krizinin ardından çok sayıda işyerinin kapandığını belirten Nodia “Sokak eskiden daha kalabalıktı. Ruslar çok geliyordu, şu an Araplar ve Kazaklar geliyor. Ruslar yok” diyor.
‘UMUT VAR AMA ZAMAN GEREKİYOR’
Yasin Demir, çok hızlı bir toparlanma beklemese de, umut olduğunu ifade ediyor:
“Rusya’yla sıkıntımız büyük. Ukrayna’yla ufak tefek çalışıyoruz ama onlarla da kargo sıkıntısı yaşıyoruz. Rusya’yla herhalde bir yıl daha böyle sıkıntılı geçecek gibi gözüküyor, bekliyoruz. Çok hızlı bir toparlanma beklemiyorum. Zaten işler kötüydü, uçak düştükten sonra çok etkiledi. Bekliyoruz, inşallah toparlanacak. Umut var ama biraz zamana ihtiyaç var. Bu işler bir anda olmaz.”
’25 YILDIR GÖRDÜĞÜM EN KÖTÜ DÖNEM’
Münir Demir, 25 yıldır Laleli’de. Bu süre içinde şahit olduğu en kötü dönemin geçirildiğini anlatan Demir “Hayatımda böyle kötü bir dönem görmedim; ne iç piyasada ne dış piyasada. İnşallah toparlanacak, umudumuz o. Bizim korkumuz, bir parça ekmeğimizden değil; çoluk çocuğumuzun geleceğinden. Görüşmelerin başlaması inşallah olumlu olur” diyor.
