Adalet Bakanlığı'nın uzun süren çalışmalarla hazırladığı ve Bakanlar Kurulu'nda imzaya açılan Ceza Muhakemesi Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun tasarısı bu hafta TBMM'ye gönderiliyor. Birçok sorun alanını düzenleyen kapsamlı kanun tasarısı ile ceza uygulamalarında devrim niteliğinde değişiklikler yapılıyor.
HaberTürk'ten Bülent Aydemir'in aktardığına göre, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, tasarının detaylarını anlatırken önemli bilgiler verdi:
- Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilen TCK'daki cinsel saldırı suçları kademelendiriliyor; cezai yaptırımlar yeniden düzenleniyor. Sarkıntılık suçunun alt sınırı 3 yıldan 5 yıla, tasaddi (cinsel istismar) suçunun alt sınırı 8 yıldan 10 yıla, nitelikli cinsel istismar suçunun alt sınırı 16 yıldan 18 yıla çıkarılıyor.
TERÖRDEN ELDE EDİLEN GELİR
- Suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama suçu (TCK 282), nispi terör suçları kapsamına alınıyor. Bunun için ortada bir terör suçu, terör örgütü ve eylemi gerçekleştirenle terör örgütü arasında ilişki olması gerekiyor. Terör örgütünün faaliyetlerinden kaynaklanan parayı sisteme sokma suç kapsamına alınıyor. TMK'nın 4. maddesi nispi terör suçları arasına alınıyor. Ceza oranı yüzde 50 artıyor. İnfaz süresi 2/3'ten, 3/4'e çıkarılıyor.
SİVİL MAHKEMELERDE YARGILAMA
- Önceki mevzuatta, darbeye teşebbüsten tutuklanan askerler, askeri cezaevine konuluyordu. Bundan böyle Adalet Bakanlığı'na bağlı cezaevlerine konulacak. Bu suçtan yakalananlar, asker yerine polise teslim edilecekler.
DOLANDIRICILIK
- Basit dolandırıcılık suçu cezasının alt sınırı 1 yıldan 2 yıla, nitelikli dolandırıcılıkta ise 2 yıldan 3 yıla çıkarılıyor. Dolandırıcıların telefonları dinleme kapsamına alınıyor. Kendisini polis, hâkim, savcı, banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtırsa en az 4 yıl hapis cezası alacak.
PATLAYICI MADDE
- Patlayıcı madde yapımında kullanılan malzemelerin izinsiz olarak bulundurulması halinde ceza alt sınırı 3 yıldan 4 yıla çıkarılıyor. Suçun örgüt faaliyeti kapsamında işlenmesi halinde yarı oranında artırım yerine bir kat ceza artırımı uygulanacak.
TRAFİK GÜVENLİĞİ
- Trafik güvenliğini tehlikeye sokma alt sınırı 1 aydan, 3 aya çıkarılıyor. Ön ödemenin günlüğü 20 TL'den 30 TL'ye çıkarılıyor. Bu suçu işleyen, 2700 lira para cezası ödeyecek. İkinci defa işlerse yarı oranında artırılacak. Ceza alt sınırı daha önce 600 TL idi. Kumar oynanması için yer ve imkân sağlamanın cezaları artıyor. Alt sınırı 1 ay, yani 600 TL idi. Alt sınır 1 yıla, üst sınır 1 yıldan 3 yıla çıkıyor. Yani en az 10 bin 800 TL adli para cezası öngörülüyor.
FUHUŞUN REKLAMI
- Fuhuşun reklamını yapmaya, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis, 200 günden 2000 güne kadar idari para cezası getiriliyor. Adli para cezasının alt sınırı 10 bin 800 TL, idari para cezasının alt sınırı 6 bin TL oluyor.
DARBE DAVALARI
- Duruşmalar il sınırları içinde başka bir yerde de yapılabilecek. ÖYM'ler kalkınca burada açık oluşmuştu.
DARP DÜZENLEMESİ
- Vücut dokunulmazlığına karşı işlenen suçlarda tutuklama yasağı kalkıyor. Üst sınırı 2 yıla kadar olan cezalarda darp suçunu işleyenler, tutuklama yasağı kapsamında olmayacak. Hâkim kararıyla bu kişiler tutuklanabilecekler.
ÖRGÜT SUÇLARI
- Örgüt faaliyeti kapsamında tutuklu olanların tahliye taleplerinin karara bağlanması, 3 günden 15 güne çıkarılıyor. Adli kontrol hükümlerini ihlal edenlere tutuklama getiriliyor.
TRT SPİKERİ OKUMAYACAK
- Duruşmanın başlangıcında iddianamenin okunması yerine isnada konu hukuki delillerin özel olarak TRT spikeri tarafından okunması uygulamasına son veriliyor. Bunun yerine savcı iddianameyi özetleyecek.
KAÇAKLARA HÜKÜMLER
- Yurtiçinde saklanan veya yabancı ülkeye kaçan kişinin mal varlığına el konuluyor, gerekirse kayyum atanıyordu. Kovuşturma aşamasındaki düzenleme soruşturma aşamasına da taşınıyor. Darbe, darbeye teşebbüs, terör suçları da kapsama alınıyor.
DOLANDIRICILIKTA UZLAŞMA YOLU
- Alternatif uyuşmazlık çözüm yolları getiriliyor. Ön ödemenin kapsamı genişliyor. Basit suçlar, sistem dışına çıkarılıp ön ödeme kapsamına alınıyor. Tehdit, hırsızlık, dolandırıcılık suçları da uzlaşma kapsamında olacak.
CEZAEVLERİNE MADDE SOKULMASI
- Ceza infaz kurumlarına veya tutukevlerine; firarı kolaylaştırıcı her türlü alet ve malzeme, saldırı ve savunma araçları ile yangın çıkarmaya yarayan malzeme, alkollü içecek, kumar malzemesi, yeşil reçeteye tabi ilaçlar ile suç örgütlerini temsil eden mahkemelerce yasaklanmış yayın, afiş, pankart, sembol, doküman ile örgütsel haberleşme araçlarını, ses ve görüntü almaya yarayan araçları sokanlar 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası alacak.
