'Başbakan Yıldırım, nisanda referandum istemiyor'

Cumhuriyet yazarı Çiğdem Toker, ‘Başbakan Binali Yıldırım'ın üç nedenden dolayı referanduma nisanda gidilmesinden yana olmadığını ve bu düşüncesini ikili görüşmelerinde Erdoğan'a ilettiğini' öne sürdü. Toker ayrıca, ‘Yıldırım'ın Erdoğan'a sürekli ‘Bahçeli neden her dediğimize evet dedi?' diye sorduğu' iddiasında da bulundu.

Toker yazısında, Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş'un "Anayasanın bütünüyle ilgili oylamayı da bitirdiğimiz takdirde nisan ayının başında referanduma gidilir" ve Başbakan Binali Yıldırım'ın da başkanlık sistemini "Benim projem" diye sahiplenmesine atıf yaptı.

Toker'in ‘Başbakan'ın nisan endişesi' başlıklı yazısı şöyle:

Anayasa değişiklik teklifi, Meclis'te son virajı dönüyor… Kıyısına getirildiğimiz kopuş sürecinde, nihai noktayı koyacak o aşamanın adı referandum.

Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, referandumun önümüzdeki nisanda düşünüldüğünü resmen söyledi.

Bu takvimin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan bağımsız açıklanma ihtimalinin sıfır olduğunu bir kenara not edelim. Diğer yandan Başbakan Binali Yıldırım'ın da meseleye "Benim projem" diye sahiplenerek toz kondurmadığı doğru.

Gelin görün ki, "Nisan" takvimini, Başbakan'dan aynı netlikte duymadık, duymuyoruz. Peki neden? Önemsiz sayılmayacak bu sorunun yanıtı Ankara kulislerinde konuşulmakta. Başbakan'ın —gerçekten kendisine yakın gördüğü dar bir ekiple yaptığı iç değerlendirmede paylaştıkları, mikrofon açıkken söylediklerine pek benzemiyor. O değerlendirmelerden yansıyan bazı notları aktaracağım bugün.

YILDIRIM'A GÖRE NİSAN, ÜÇ NEDENLE KÖTÜ: EKONOMİ, TERÖR VE TRUMP

Başbakan, ikisi somut, diğeri öngörülemezlik üzerine kurulu üç nedenden dolayı referanduma nisanda gidilmesinden yana değil. Bu düşüncesini ikili görüşmelerinde Cumhurbaşkanı Erdoğan'a ilettiği biliniyor.

— İlk neden ekonomi. Büyüme, işsizlik, kur gibi temel göstergelerin hepsi kötü. İyileşme emaresi yok. Kabinenin ekonomiyle ilgili bakanları, "toparlanmanın sonbahardan önce gerçekleşemeyeceğini, kriz sonuçlarının nisan mayısta ağır hissedileceğini" Yıldırım'a fasılalarla iletiyor. Yıldırım da Cumhurbaşkanına.

- İkinci neden daha korkutucu: Olası terör saldırıları. PKK'nin de IŞİD'in de "referandum sürecini sabote etmek üzere büyük eylemler yapacağı" Başbakan'a istihbarat birimlerince iletiliyor. (Tam bu noktada Irak Büyükelçisi Hişam el Alevi'nin Hürriyet'e verdiği mülakattaki "Binlerce DEAŞ unsurunun sınırdan ülke içine girdiği" bilgisine dikkat çekelim.)

— Başbakan Yıldırım'ın referandum takvimi için nisan ayına itirazının üçüncü nedeni ise ABD Başkanı (Donald) Trump faktörü. Bakmayın siz, kamuoyu önünde olumlu, işbirliği mesajları verdiğine. Yukarıda söz ettiğim dar kadro değerlendirmesinde Trump'ın dış politika alanındaki öngörülemezliğinin Türkiye'yi de olumsuz etkileyeceğine dair kaygılarını paylaşıyor.

‘YILDIRIM, ORTALIK BU KADAR TOZ DUMANKEN ACELEYE NE GEREK OLDUĞUNU SORUYOR'

Yıldırım, görüşme ve değerlendirmelerinde; iktidar bakımından referandumu riske edebileceğini düşündüğü bu üç gelişmenin altını çizerken, başkanlık paketinde yazılı tarihin 2019 oluşunu ayrıca vurguluyor. Ortalık bu kadar toz dumanken aceleye ne gerek olduğunu soruyor, söylüyor. Nisan ayı, referandum için bunca sorunluyken, bir de sonbahardaki seçim olasılığının Başbakan cephesinde "bu adımlar zamanlı değil" diye özetlenebilecek tedirginliğe kaynaklık ettiğini ekleyelim.

‘BAHÇELİ'NİN TUTUMUNU PEK ÇOK KİŞİ GİBİ YILDIRIM DA MERAK EDİYOR'

Kulislerden yansıyanları, Başbakan'ın, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'ye ilişkin merakıyla tamamlayalım. İlginç olan, başkanlık meselesini beklenmedik bir anda gündeme taşıyan MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin tutumunu pek çok kişi gibi Yıldırım da merak ediyor oluşu.

Ve merakını Cumhurbaşkanı ile görüşmesinde "Neden her dediğimize evet dedi. Neden hiçbir maddede ısrarcı olmadı" diye sorarak dile getirmiş.

‘REFERANDUMUN YILDIRIM’IN KÜÇÜK BİR PARTİLİ GRUPLA PAYLAŞTIĞI (İÇ DÜNYASINDAKİ) YANSIMASI BÖYLE’

Yanıt gelmiş mi derseniz, Başbakan Yıldırım'ın, yazının başından bu yana aktardığım iç değerlendirmede "Cevap verilmiyor" dediğini belirterek bitirelim.

Anayasa değişikliği için yapılacak olası referandumun, mikrofonlar ve kayıt cihazları önünde değil ama Başbakan Yıldırım'ın küçük bir partili grupla paylaştığı (iç dünyasındaki) yansıması özetle böyle.