Hürriyet'ten Razi Canikligil'in aktardığına göre, Amerikan gizli servisi FBI’ın tercümanı Bülent Bulut’un dinlenmesinin ardından yargıç Richard Berman 2 dakika ara verdi. Bu sırada jüri yan odaya alındı.
Rıza Sarraf ayakları kelepçeli ve hapishane giysisiyle bu sırada içeri alınıp tanık koltuğuna oturtuldu. Hakkındaki suçlamaları kabul edip savcılıkla işbirliği yapmayı kabul eden Sarraf önce savcılar, sonra da eski Halkbank yöneticisi Hakan Atilla’nın avukatları tarafından sorgulanacak.
Reza Zarrab seems to speak passable English, but he is using a Turkish-language interpreter.
— Pete Brush (@PeteBrush) November 29, 2017
'SAVCILIĞA KARŞI ÜÇ YÜKÜMLÜLÜĞÜM VAR'
New York'taki duruşmayı takip eden Law360 muhabiri Pete Brush'un duruşma salonundan aktardıklarına göre, Sarraf'ın ifadelerinden satırbaşları şöyle:
- Savcılığa karşı üç yükümlülüğüm var, gerçekleri söylemek, ABD hükümetiyle işbirliği yapmak ve bundan sonra asla suç işlememek.
Reza Zarrab says he has three obligations as he cooperates with the prosecution: "To speak exactly the truth, to cooperate with the US government and never to commit any crimes after this."
— Pete Brush (@PeteBrush) November 29, 2017
'TUTUKLANDIĞIMDA ÇOK KORKMUŞTUM, DOĞRULARI SÖYLEMEDİM'
- Mart 2016’da tutuklandığımda FBI’ya doğruları söylemedim. Neyle karşı karşıya olduğumu bilmiyordum. Uzun bir yolculuktan sonra şoka girmiştim. Doğru yanıtları veremedim. Çok korkmuştum.
Reza Zarrab concedes he was not truthful to FBI after March 2016 arrest in Florida. "I did not know what I was facing. After a long trip, I was shocked. I couldn't give the right answers. I was afraid."
— Pete Brush (@PeteBrush) November 29, 2017
'SAVCILIKLA İŞBİRLİĞİ, HAPİSTEN ÇIKMANIN EN HIZLI YOLUYDU'
- ABD hükümeti bana hiçbir af sözü vermedi. Cezama hakim karar verecek. Savcılıkla işbirliği, sorumluluğumu kabul edip hapisten çıkmanın en hızlı yoluydu.
- Otelde falan kalmıyorum. Kesinlikle hareket özgürlüğüm yok. FBI gözetimindeyim. Hapisteyken bir gardiyana içki ve cep telefonu kullanımı için rüşvet verdiğim doğru.
- Türkiye’ye iade edilmem için avukatlar tuttum. Olmayınca suçumu itiraf etmeye karar verdim.
- İranlılar petrol ve doğalgaz satışından elde ettikleri paraları kullanamıyordu yaptırımlar yüzünden. Uluslararası ödemelerini yapamıyorlardı. Mehmet Hakan Atilla Halkbank’ta yaptırımlar konusundaki en bilgili adamdı.
Reza Zarrab says sanctions scheme hatched b/c "the Iranians could not use the income they developed from oil and gas sales. They could not use the money for international payments." Calls Mehmet Hakan Atilla "the most knowledgeable person about the sanctions rules" at Halkbank
— Pete Brush (@PeteBrush) November 29, 2017
- Aktif Bank bana İran'la iş yapacak müşterilerin hesap açmak için özel bir izin almam gerektiğini söyledi.
- (Eski AB Bakanı) Egemen Bağış Aktif Bank'ta hesap açmam için bana yardım etti.
- 2010 ve 2011 yıllarında İran Merkez Bankası Başkanı Mahmud Bahmani ile görüşmeler yaptım. İran Merkez Bankası'na finansal hizmet konusunda anlaşmaya vardık.
Q: Were you able to ultimately reach an agreement to provide financial services to the Central Bank of Iran?
— Adam Klasfeld (@KlasfeldReports) November 29, 2017
Zarrab: Yes, sir.
- Aktif Bank Genel Müdürü ile görüşmeden sonra hesap açtım. Hesap 5-10 milyon Euro ile başladı (günlük işlem hacmi).
Zarrab: Account started with 5 to 10 million Euros
— Adam Klasfeld (@KlasfeldReports) November 29, 2017
- İran Merkez Bankası ile yaptığımız anlaşmanın bozulmasından sonra aralarında Hüseyin Necefizade'nin de bulunduğu Bank Mellat yetkilileriyle görüşüp Amerikan yaptırımlarını delmeye başladık.
- (Aktifbank gelirinin önemli bir kısmını karşılıyor muydu? sorusuna) Kesinlikle evet.
- Halkbank ile ilişkim 2012 yılında başladı fakat bağlantılarım daha eskiye dayanıyordu.
Zarrab said that this began in 2012, though his connections started earlier, he says.
— Adam Klasfeld (@KlasfeldReports) November 29, 2017
- Eşim (Ebru Gündeş) Türkiye'de ünlü bir sanatçı olduğu için hep göz önünde olan bir kişiydim. Bu yüzden (Halkbank eski Genel Müdürü) Süleyman Aslan ile çalışmak için fazla görünürde olan biriydim. Aslan bu nedenle benimle çalışmak istemedi.
Zarrab: “Because my wife was a famous artist in Turkey, I was a person who was in the public eye all the time.”
— Adam Klasfeld (@KlasfeldReports) November 29, 2017
- ('Aslan sizi geri çevirdikten sonra neden Zafer Çağlayan ile iletişime geçtiniz?' sorusuna cevaben) İletişime geçtim çünkü Türkiye Cumhuriyeti'nin Ekonomi Bakanıydı.
So Zarrab says he reached out to Turkish economic minister Zafer Çağlayan:
— Adam Klasfeld (@KlasfeldReports) November 29, 2017
Q: Why did you contact [Zafer Çağlayan] after Aslan turned you down?
A: Because he was the economy minister of the Republic of Turkey.
- Çağlayan'a 45 ila 50 milyon euro arasında bir rüşvet ödedim. Öteki para cinsleri bu meblağın dışında. Çağlayan, İran ile yapılan işlerden yüzde 50 kar payı istedi.
Zarrab: "I am thinking that I paid bribe [to Çağlayan] in the amount of 45 to 50 million euros."
— Adam Klasfeld (@KlasfeldReports) November 29, 2017
Sarraf ayrıca, Çağlayan'a 45-50 milyon euroya ek olarak 7 milyon dolar ve 2.465 milyon Türk Lirası olarak da rüşvet verdiği ifadesinde bulundu.
ZİNCİRLERİ ÇIKARILDI
Sarraf duruşmaya verilen aranın ardından tanık olarak mahkeme salonuna geri döndü. Duruşmanın ilk kısmında Sarraf'ın ayaklarında yer alan zincirlerin çıkarıldığı aktarıldı.
Duruşmanın ikinci oturumunda Sarraf'ın ifadesinden satırbaşları, duruşmayı izleyen gazeteci Adam Klasfeld'in aktarımına göre şöyle:
- Çağlayan ödemeleri nakit olarak, kıymetli eşyalarla ve havale yoluyla aldı.
Q: What form did those payments [to Caglayan] take?
— Adam Klasfeld (@KlasfeldReports) November 29, 2017
A: In cash, in valuable items, and in bank-wire transfers.
Q: Any to Caglayan’s family?
A: There were sir.
'2.4 MİLYON LİRALIK BANKA DEKONTU'
Savcı kanıt olarak Çağlayan'ın kardeşine yapıldığı ileri sürülen 2.4 milyon liralık bir ödemenin banka dekontunu İran ticareti dosyasına eklemek istedi, savunma avukatları itiraz etti. Hakim Berman dekontun kanıt dosyasına eklenmesine izin verdi.
Prosecutor wants to introduce an alleged bank receipt Caglayan's sibling for more than 2.4 million in Turkish lira from profit on the Iranian trade into evidence. Defense objects as hearsay. Judge Berman allows.
— Adam Klasfeld (@KlasfeldReports) November 29, 2017
SARRAF'IN ÇİZDİĞİ ŞEMA, KANIT OLARAK DOSYAYA EKLENDİ
Sarraf, tanık sandalyesinden kalkarak altın ticaretinin nasıl işlediğini çizerek anlatması için mahkeme salonuna getirilen tahtanın başına geçti. Savcının Sarraf tarafından çizilen şemayı kanıt olarak dosyaya sunduğu, bu nedenle söz konusu şemanın ileriki süreçte kamuoyuyla paylaşılabileceği belirtildi.
Follow-up here: Prosecutors entered this into evidence and so the diagram should become publicly available later. https://t.co/iV4yWx7TzM
— Adam Klasfeld (@KlasfeldReports) November 29, 2017
ABD'li gazeteci Adam Klasfeld, Twitter adresinden duruşma ile ilgili ilginç bir yorumda bulundu. Klasfeld, şu ifadeleri kullandı: "Sarraf, jüri için şema çizerken rahatlamış ve otoriter gözüküyor. Eğer ABD'nin federal mahkemesinde, mahkum kıyafeti giyiyor olmasaydı, bir şirketin toplantısını yönetiyor gibi görülebilirdi."
Observation: Zarrab appears relaxed and authoritative as he draws his diagrams for the jury. He would like like he's leading a company board meeting, if he weren't wearing a prison uniform in a U.S. federal court.
— Adam Klasfeld (@KlasfeldReports) November 29, 2017
'İRAN DIŞ BORÇLARINI TÜRKİYE VE DUBAİ ÜZERİNDEN EN AZ 10 İŞLEMLE ÖDÜYORDU'
Sarraf'ın oldukça kompleks bir şekilde çizdiği şema dava dosyasına kanıt olarak eklendi. Sarraf, altın ticaretini şema üzerinden söyle anlattı: "Ticaret önce İran'ın Türkiye'ye ham petrol ve gaz satmasıyla başlıyor. İran Ulusal Petrol Şirketi (NIOC) petrolün satışını Tüpraş'a, gazınkini Botaş'a yapardı. Onlar da NIOC'ye para borçlu olurdu. İran, dış borçlarını Türkiye ve Dubai üzerinden en az 10 işlemle ödüyordu."
Şemayla yaptığı anlatımın ardından Sarraf, tekrar tanık sandalyesine geçti.
"Tüpraş, Botaş, and NIOC have accounts at Halkbank," Reza Zarrab testifies.
— Katie Zavadski (@katiezavadski) November 29, 2017
'SARRAF'IN HESABINA YANLIŞLIKLA DOĞRUDAN 70 MİLYON DOLAR YATIRILDI'
Duruşmaya verilen 5 dakikalık aranın ardından, Süleyman Aslan'ın sekreteriyle olan telefon görüşmesine ilişkin ses kaydı mahkemeye delil olarak sunuldu. Süleyman Aslan'a ait olduğu belirtilen telefon görüşmesi dökümünde, Aslan'ın Sarraf'a İran petrol şirketinden aracı firmaya gönderilmesi gereken 70 milyon Dolar'ın yanlışlıkla doğrudan Sarraf'ın hesabına yatırıldığını söylediği aktarıldı.
Telefon konuşması dökümünde Aslan'ın, bu transferin Hakan Atilla'nın onayıyla yapıldığını belirttiği ileri sürülüyor.
SARRAF: ASLAN, İRAN YAPTIRIMLARININ NE OLDUĞUNU BİLİYORDU
Sarraf, İran Ulusal Petrol Şirketi'ne gitmesi gereken bir paranın kendi hesabına gelmesinden ötürü Halkbank yetkililerine sinirlendiğini ifade etti. Ayrıca Halkbank'ın eski genel müdürü Aslan'ın ve Halkbank'ın yaptırımların ne olduğunu ve hangi işlemlerin yaptırımları deleceğini bildiğini belirtti.
'HALKBANK GÜMRÜK BEYANNAMESİNE ALTINLARIN İRAN İLE YAPILDIĞINI YAZMAMI İSTEDİ'
Sarraf ifadesine şöyle devam etti:
- Süleyman Aslan ve Atilla, altının son durağı olarak nereyi yazmam gerektiğini söyledi. Halkbank, gümrük beyannamesine altınların İran ile yapıldığını yazmamı istedi.
- (Savcının 'İran'a altın gönderdin mi?' sorusuna cevaben,) Hayır göndermedim.
- Altınlar İran destinasyonluydu ancak İran yerine Dubai'ye gönderildi. Bu bize bağlı değildi, bizim tercihimiz değildi. Halkbank'ın kendi kuralları nedeniyle bunu yapmak zorundaydık.
"It was not up to us, it was not our choice" — it's what he had to do because of Halkbank instructions, Zarrab says.
— Katie Zavadski (@katiezavadski) November 29, 2017
'HALKBANK'TAN BİRKAÇ MİLYAR EURO ÇEKTİM'
Savcı'nın "Halkbank'tan ne kadar para çektin?" sorusuna "Birkaç milyar" cevabını veren Sarraf, hangi para birimi olduğuna ilişkin soruyu ise, "Euro" şeklinde yanıtladı.
PROSECUTOR: How much did you withdraw from Halkbank?
— Adam Klasfeld (@KlasfeldReports) November 29, 2017
ZARRAB: A few billion.
JUDGE: In what?
A: Euros.
"Birkaç milyar altın alımı için miydi" sorusuna ise Sarraf, "Birkaç milyar Euro, İranlılardan aldığımız ve altın ticareti olarak gizlediğimiz uluslararası ödeme talimatlarını gerçekleştirmek için kullanıldı. Bunu Süleyman Aslan ve diğerleriyle de görüşmüştük" şeklinde yanıt verdi.
Q: The few billion you talked about, was that used to purchase gold?
— Adam Klasfeld (@KlasfeldReports) November 29, 2017
A: The few billion euros was the money that we fulfilled the int’l money orders that we received from Iranians that we disguised as gold trade.
Bugünkü duruşma TSİ 00:30'da sona erdi. Sarraf, yarınki duruşmada TSİ 17:15'te tanık olarak ifade vermeye devam edecek.
'SARRAF YARINKİ DURUŞMAYA SİVİL KIYAFETLE KATILABİLİR'
Öte yandan, duruşmanın sona ermesinin ardından Savcı Sid Kamaraju, tanık Sarraf'ın hapishane üniformaları yerine sivil kıyafetle duruşmaya katılmayı isteyip istemediğinin sorulacağını kaydederken, Yargıç Berman'ın ise Sarraf'a sivil kıyafetle katılabilmesine olanak tanıyan bir talimat yazabileceği yönünde öneride bulunduğu ifade edildi.
Duruşmayı yarına erteleyen yargıç Berman, "Zarrab için bir gömlek ve bir kıravat getirilmesi için gerekli talimatı vermeye hazırım. Cezaevinde kalmak zaten zor, bunu daha da zorlaştırmanın gereği yok" ifadelerini kullandı.
Buna göre, Sarraf'ın yarınki duruşmaya sivil kıyafetle katılabileceği belirtiliyor.
Assistant U.S. Attorney Sid Kamaraju: We can certainly ask Mr. Zarrab [if he wishes to wear regular clothes].
— Adam Klasfeld (@KlasfeldReports) November 29, 2017
Reza Zarrab is done for the day. Trial resumes in the morning. Judge Berman is concerned about Reza Zarrab's "appearance in court" in prison garb. Judge offers to sign an order allowing Zarrab to wear civilian clothes. It is unclear if Zarrab wants to wear regular clothes
— Pete Brush (@PeteBrush) November 29, 2017
