Dev havayolu şirketleri Türkiye semalarını terk ediyor

İstanbul’a uçuşunu durduran bayrak taşıyıcı havayolu şirketi sayısı 7'ye ulaştı. 5'i Avrupa’dan (Air France, Iberia, Swiss, Alitalia, Austrian) ve 2'si ABD'den (Air Canada, Delta) 7 bayrak taşıyıcısı havayolu son bir yılda İstanbul uçuşlarını durdurdu.

Dünya gazetesinden İbrahim Ekinci'nin haberine göre, bazıları alt markalarla (Air France, Mart 2018’den itibaren İstanbul uçuşlarını alt markası Joon ile yapacak) seferleri devam ettirseler de bayrak taşıyıcısı firmaların uçuşlarını durdurması olumsuz bir gelişme olarak sektör çevrelerinde de dikkatle izleniyor. Marka ve güvenlik algısını temsil eden bayrak taşıyıcı (bir ülkede yerel olarak tescilli, uluslararası işletmeler için devlet tarafından verilen tercihli haklar veya imtiyazlar kullanabilen ulaşım şirketi) şirketlerin uçuşlarını kesmesinin, özellikle seyahatlerinde konfor arayan yüksek gelir grubunda Türkiye algısını olumsuz etkilemesinden korkuluyor.

TÜRK HAVAYOLU ŞİRKETLERİ: TÜRKİYE'NİN BAŞARISI

Uçuş iptallerinde şirketten şirkete asıl gerekçe değişse de birkaç neden öne çıkıyor. TÜROB Başkanı Timur Bayındır’a göre bu firmaların uçuşlarını iptal etmelerinin ana sebebi “Türkiye’ye talep düşüşü ve artan maliyetler karşısında THY’nin rekabet avantajı.” Pegasus CEO’su Mehmet Nane ise gelişmeyi Türk taşımacıların başarısı olarak değerlendirdi. Nane, “İstanbul’a olan talebin düşmesi bir yana bu Türk taşıyıcılarının başarısıdır. Bizimle mücadele etme fırsatı kalmadı. Özellikle fiyat konusunda da Türk taşıyıcılar öne çıktı” dedi.

TALEPLERDE DÜŞÜŞ

Talepteki düşüş turizm sayılarından açıkça görülüyor. Türkiye turizmi için önemli Avrupa ülkelerinden turist gelişi, bu yıl ocak – ekim döneminde, düşüş öncesi yılın (2015) aynı dönemine kıyasla 4.8 milyon azalmış durumda. AB kurumları ve Almanya, Hollanda gibi bazı AB üyesi ülkelerle darbe girişimi sonrası başlayan politik gerginliğin yanı sıra bazı terör olaylarının yarattığı tedirginlik, turist gelişine yansımıştı. 2015 yılı Ocak – Ekim ayları arasında Türkiye’ye 5 milyon 144 bin Alman gelmişti.

İNGİLTERE'DEN 1 MİLYON KAYIP

2016’da bu sayı aynı dönem için 3.6 milyona geriledi. Ocak – Ekim 2015 ile bu yılın ocak – ekim dönemi kıyaslandığında İngiltere’den gelişlerde yaklaşık 1 milyon, Hollanda’dan gelişlerde 420.000, Fransa’dan gelişlerde 260.000, İtalya’dan gelişlerde 280.000 azalma var.

'POLİTİK SÖYLEMLER YATIŞIRSA…'

Gelişmeyi, 'üzücü' olarak değerlendiren Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği (TÖSHİD) Başkanı, Onur Air Genel Müdürü Teoman Tosun, uçuş iptallerinin üç nedene dayandığını söyledi: 

Atatürk Havalimanın'daki trafik sıkışıklığı nedeniyle slot alamamaları ve bunun sonucu olarak pazar payı kaybı, politik gerginlikler ve tasarruf ihtiyacı. 

Gerek TÖSHİD Başkanı Teoman Tosun’un gerekse TÜROB Başkanı Timur Bayındır’ın işaret ettiği 'THY’nin rekabet avantajı' kazanması konusu slotlarla ilgili. Konuyu değerlendiren TÖSHİD Başkanı Tosun, şöyle konuştu:

"Bu gelişmenin üzücü tarafı, bayrak taşıyıcısı firmaların gelmemesi. Maalesef iptaller oldu. Alt markalarla geliyorlar. Böyle olmaması lazım tabii. Trafik sıkışıklığı vardı. Bu sıkıntıyı AHL olarak aşamadık. THY diyelim 4 sefer yapıyorsa bunlar da 4 sefer istediler. Olmayınca pazar payları azaldı. Bu paylar THY ile bizler gibi diğer yerli firmalara kaldı. Bir de politik gerginliklerin etkisi vardır. Slot sıkıntısı 3. havalimanı açıldığında çözülür. Ekim 2018’de açıldığında sıkıntı olmayacağını, bu şirketlerin geleceğini düşünüyoruz. Slot sorunu olmaz çünkü. Yolcu gelmesinde sorun yok. Çünkü yerlerini THY ve diğer şirketler dolduruyor. Slot verirken THY’nin kayırıldığına ilişkin şikayetleri olabilir ama ben kollanması gerektiğine de inanıyorum zaten. Ama tabii absürd derecede değil de daha kabullenilebilir seviyede olmalı. Politik söylemler yatışırsa… Ben biraz bunun etkisi olduğu, bu şekilde cevap verildiğini düşünüyorum. Bu tavır gibi de görünüyor. Şimdi her firma için aynı şeyi söyleyemeyiz. Ekonomik etkenler de vardır. Tasarruf etmek isteyebilirler bazı hatlarda. Biz Onur Air olarak Almanya uçuşlarımızda böyle yaptık. Bazı şehirlere uçmayı bıraktık. Alt markalar koyuyorlar. Uçuşlar bitmiyor ama tabii bayrak taşıyıcı ana markaların uçması önemlidir.”