Çavuşoğlu: YPG, Menbiç'ten çekilirken ABD'nin verdiği silahlar alınacak

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "Menbiç için onayladığımız yol haritasında ekiplerimiz bir ön hazırlık toplantısı yapacak daha sonra uygulama safasına geçeceğiz. Ön hazırlık 10 gün içinde başlayacak. YPG'den silahlar alınacak" dedi. Çavuşoğlu, "Atacağımız adımlar Rusya'ya alternatif değil. Biz zaten Ruslara ne yaptığımızı açıklıyoruz" diye konuştu.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Amerikalı mevkidaşı Mike Pompeo ile dün Washington'da bir araya geldi. Çavuşoğlu görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, ABD ile yol haritasını onayladıklarını, Menbiç'te güvenliği Türk ve ABD güçlerinin birlikte sağlayacaklarını söyledi. Bugün de görüşme hakkında basın mensuplarının sorularını yanıtlayan bakan, çekilmenin ön hazırlığının 10 gün içinde başlayacağını aktardı ve "Silahlar YPG’den alınacak" dedi. Bakan, bu süreç içerisinde 3. bir ülkenin rolünün olmayacağının altını da çizdi.

Çavuşoğlu, Menbiç hakkındaki mutabakatın Washington-Ankara hattındaki ilişkilerin düzelmesi için bir adım olarak değerlendirilebileceğini aktarırken "ABD'nin YPG'yi terör örgütü olarak kabul edeceği izlenimini almadım" dedi. 

Antalya'da düzenlediği basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Çavuşoğlu'nun açıklamasından satırbaşları şöyle:

İkili ve bölgesel konuları da değerlendirdik. Genel anlamda siyasi çözüm ve terörle mücadele başta olmak üzere Suriye’de ne yapacağız? PKK ile mücadelede Irak’ta mücadelede neler yapabiliriz? Bunları değerlendirdik. İkili ilişkilerimizde ekonomik konuları değerlendirdik. Çelik ve bakır üzerinde ABD’nin uyguladığı vergi bizleri sektörümüzü rahatsız etti. Biz de karşılık verdiğimiz zaman ABD’nin daha fazla zarar göreceğini söyledik. Bizim ithalatımız ihracattan daha fazla. Genel anlamda da onların lehine bir açık var. Bu yanlış uygulamadan vazgeçmelerini söyledik.

#CANLI Çavuşoğlu: "YPG'nin elindeki silahlar alınacak" ➤ https://t.co/0moZp7sTsv https://t.co/lSqpyMmFzq

— CNN Türk (@cnnturk) 5 Haziran 2018

• FETÖ’nün iadesi konusunda artık adım atmaları gerektiğini söyledik. Onlar da tabii Brunson konusunu gündeme getirdiler.

'TÜRKİYE'DE TOPLANTI OLACAK'

• Belki bu ay için olmazsa temmuz ayı içerisinde bir toplantıda gerçekleştirilecek. Bu toplantı Türkiye’de olacak. Ve ikinci çalışma grubumuz ele alacak.

'MÜNBİÇ MODELİ YPG'NİN İŞGAL ETTİĞİ DİĞER ALANLARA DA TAŞINACAK'

Onayladığımız yol haritasının birinci aşamasında, ekiplerimiz uzmanlarımız bir hazırlık çalışması yapacak iki taraftan da. İstihbarattan, genelkurmay’dan ve Milli Savunma Bakanlığı’mızdan arkadaşlarımız, muhataplarıyla bir hazırlık toplantısı ve daha sonra uygulama safhasına geçeceğiz. Bu süreç içinde üçüncü aşamayı söylüyorum, birlikte buraların kimin yöneteceğine ve güvenlik birimlerinde kimlerin yer alacağına karar vereceğiz. Ve bu şekilde Münbiç'i istikrara kavuşturmuş olacağız. Münbiç modelini Münbiç tamamlandıktan sonra diğer alanlara da taşıyacağız. YPG’nin işgal ettiği diğer alanlara da taşıyacağız. Mutabakatımızda bu da var.

'UMARIM BUNU UYGULARIZ'

• Umarım bunu uygularız, iki tarafta da kararlılık var. Bildiğiniz gibi 2016 yılında ABD’nin o dönemdeki yönetimi ve başkanı Obama, bize defalarca YPG’nin Münbiç operasyonunun hemen ardından bu şehirden çekileceğini söylemişti. Bu söz tutulmadı. YPG’ye destekleri arttı, silah desteği de verdiler. YPG işgal ettiği alanları genişletti ve Suriye topraklarının yüzde 25’ini ele geçirdi.

'HER İKİ TARAFTA DA KARARLILIK VAR'

• İlişkilerimizi kopma noktasına getirenlerden biri buydu. Tillerson’un Ankara ziyareti oldu, bu konularda adım atma konusunda bir mutabakat sağlamıştık ve bu noktaya geldik. Atacağımız adım esasen hem Suriye’nin geleceği için önemli hem de ABD ile bozulan ilişkilerimizi tekrar rayına koymak için bir fırsat. Bu yüzden bu yol haritasının tam olarak uygulanması gerekiyor. Bunu da konuştuk. Her iki tarafta bu kararlılık var.

GÜLEN'İN İADESİ: 'NESİ USULÜNE UYGUN DEĞİL' DEDİM

FETÖ konusunda, 'sizden gelen belgeleri ciddiye alıyoruz' dedi, ilave bilgileri de gönderiyorsunuz. O konuda da dedik ki, belge geldi gelmedi, eksiği var olmaz. Çalışma grubu içinde arkadaşlarımız otursun, bize söyleyin nesi yanlış? Nesi usulüne uygun değil? Öğleden sonra ön hazırlık toplantısını ekiplerimiz yaptı.

Temmuz’daki toplantı hukuki konuları, konsoloslukları içeren toplantı olacak, Suriye değil. Bundan sonra bu yol haritasının uygulanmasına yönelik, ön hazırlık, hazırlık ve uygulama safhası olacak. 0-10 gün içinde çalışmalar başlayacak. Zaten Genelkurmay Başkanımız Hulusi Akar, muhatabıyla görüştü. Bizim görüşmemizden hemen sonra görüşme konusunda mutabık kaldılar.

'ÇALIŞMALAR BAŞLADI, DEVAM EDECEK'

Öncesinde de zaten ABD’li yetkililer, askeri yetkililer Ankara’ya gelmişti ve sayın Genelkurmay Başkanımız yine NATO toplantısı marjında Brüksel’de görüşmüştü. Epeyce bir ön hazırlık çalışmalarını arkadaşlarımız, istihbaratımız yapmıştı. En son MGK’da da bunu gündeme getirdik ki, biz de kimlerin burada görev alacağı konusunda hazırlığımızı Türkiye olarak tamamlayalım ki orada isimleri ortaya koyalım. Dolayısıyla Temmuz’u beklemeden bu çalışmalar başladı ve devam edecek.

'POMPEO HASSASİYETLERİMİZİ ÇOK İYİ BİLİYOR'

Daha önce ABD’den farklı kurumlardan, farklı bakanlıklardan farklı açıklamalar geliyordu. Bu da bizi rahatsız ediyordu. Yine diğer taraftan tabi sık sık değişiklikler oldu. gerekli atamalar yapılamadığı için henüz daha Ankara’ya büyükelçi de atanamadı, sadece Ankara değil, 40 kadar ülkede büyükelçi yok. Bir boşluk oldu. bizim arkadaşlarımız karşılarında muhatap bulamadığı dönemler de oldu. Pompeo CIA direktörlüğü yaptı, hassasiyetlerimizi çok iyi biliyor. Ve ticari bir geçmişi de var. Tüm bunlar bir avantaj. Tüm kurumlarla da iyi diyaloğu var. Uygulayıcılardan bir tanesi askerler olduğu için, onların da kendi aralarındaki uyum bu yol haritasının başarılı bir şekilde uygulanması için önemli.

6 AYDAN AZ

• Biraz önce söylediğim gibi teknik ekiplerimizin hazırlık ve uygulamadaki kat edeceği mesafeye bağlı. 6 aydan az. Ama burada tam, arkadaşlarımızın teknik ekiplerimizin yapacağı çalışma bazen 1 hafta, bazen 10 gün sürebilir. Sarkma olmayacak. Onun dışında tüm çalışmalarımız mutabakatımıza da net şekilde konuldu.

'YPG GELMEDEN, SAVAŞ BAŞLAMADAN ÖNCEKİ NÜFUS YAPISI KRİTER ALINACAK'

• Ön hazırlık şudur. Bizim askerlerimiz oraya ne zaman gidecek? Kimlerden oluşacak? YPG çekilirken kim nezaret edecek? YPG çekildikten sonra boşluk olmaması için burada nasıl görev yapacaklar? Görev paylaşımı nasıl olacak? Bu sırada da yine kim yönetecek? Yönetimde kimler olacak? Bir kriterimiz var, nüfus yapısı. Her şehrin demografisi kriter olarak alınacak. Yalnız YPG geldikten sonra değil, savaş başlamadan önceki nüfus yapısı kriter olarak alınacak. Bunlar teknik çalışmalar. Tabii ki silahlar YPG’den alınacak.
• Net bir şekilde söylüyoruz. Ön hazırlık toplantısı 0-10 gün diyoruz, 6 ayı bulmayacak bir süreç diyoruz. Burada oyalamaca yok. Türkiye ya da ABD ben imzayı onayladım ama vazgeçtim derse bir yol haritası akamete uğrar. Aksi taktirde aylardır tartıştığımız çalışma gruplarının içinde, askerlerin olduğu, bizlerin olduğu, savunma bakanlığının olduğu bir çalışma ve yol haritası. 6 aydan çok daha önce bitecek.

'YPG'Yİ TERÖR ÖRGÜTÜ İLAN EDECEKLERİNE DAİR BİR İZLENİM GÖRMEDİK'

(ABD, YPG’yi terör örgütü olarak ilan edecek mi?) Öyle bir izlenim görmedik, böyle bir söz de vermediler. Biz ama kendilerine çok net bir şekilde söyledik. Pompeo da CIA direktörlüğü yaptı, aralarındaki bağı en iyi bilen sensin. Durum bu iken, PKK ile bağlantıları ortadayken sizin onlarla işbirliği yapmanız, bundan sonra da yaparsanız ilişkilerimizi etkilemeye devam eder dedik. Teknik ekipleri bizim belirlediğimiz yol haritasını nasıl uygulayacaklarını konuşacaklar. Bundan sonra şöyle mi olacak, böyle mi olacak değil. Yol haritasının hazırlığını yapacaklar.

'TIPKI AFRİN'DE OLDUĞU GİBİ…'

(Tillerson ile mutabakat görüşmeleri sırasında ABD'li generallerin Menbiç ziyareti) Bu Tillerson’ın ziyaretinden önceki bir açıklamaydı. Ve Münbiç’in temizlenmesi konusunda birlikte hareket edelim teklifinden sonra biz bu sürece girdik. O süreçte de biz ne diyorduk? ABD buradan YPG-PKK’yı çekmezse biz vururuz diyorduk. Tıpkı Afrin’de olduğu gibi. Sahada kendini bilmez iki asker böyle açıklama yapmıştır, haddini aşmıştır. Ama bu yol haritasını, daha doğrusu komisyonun kurulmasının ardından yol haritası konusunda çalışmalar başladıktan sonra burada soru işareti oluşturacak bir tavır gelmedi.

'HEPSİ YPG-PKK'DIR'

• Suriye’nin geleceği, demokratik gücünü bilmeyiz dedik. Bunların hepsi YPG-PKK’dır. Bu tür oluşumları bizlere teklif etmeyin dedik. Yönetimde yer alacak kişilerle ilgili bizlere teklif etmeyin dedik. Bu Fırat’ın doğrusundaki şehirlerde yol haritası uygulamaya başladığı zaman o zaman göreceğiz ABD’nin tutumunu. Bu ilişkilerimizin kopma noktasına geldiği anda ABD’lilerden bu öneriler gelmeye başladı. Tillerson ziyaret etti, Trump’ın hassasiyet içinde olduğunu biliyoruz. Tam bu süreçte, ilişkilerin kopma noktasına geldiği bir noktada onlar da bizi ziyaret ettiler ve bu çalışmaları başlattık. YPG Münbiç’ten çekilirken silahları alınacak. Çekilme süreci bittiği zaman da silahlar alınmış olacak.

'ÜÇÜNCÜ BİR ÜLKE OLMAYACAK'

(Üçüncü bir ülke olacak mı?) Hiçbir üçüncü ülkenin rolü olmayacak. Bu Türkiye ve ABD’nin birlikte uygulayacağı bir yol haritasıdır. Ha genel anlamda ileriki aşamada Suriye için, biz biliyorsunuz fikirdaş ülkeler toplantısı yapacağız. Bakan değişikliği sebebiyle yapamamıştık, diğer platformlarda koalisyonun içinde olan ya da Suriye ile ilgili oluşan platformlarda yer alan ülkelerde siyasi çözüm ve diğer konularda zaten işbirliğimiz olacaktır. Yine terörle mücadelede zaten biz koalisyonun içinde aktif bir ülkeyiz ve bu da devam edecek.

Burada hukuki belgenin ötesinde, esasen iki ülkenin ilişkilerini etkileyecek bir yol haritasıdır. Ama şu anda onaylandığına göre olumlu anlamda diyebiliriz, tabi ki uygulamayı da görmemiz gerekiyor. Bu uluslararası anlaşma, hükümetler arası anlaşma değil, onayladığımız bir rol haritası. Ben Dışişleri Bakanıyım. Kaç asker gidecek, subay mı gidecek, astsubay mı gidecek onlara ben karar veremem. Tillerson grubu bize tavsiyelerini getirdi. Ortaya taslak bir yol haritası çıktı. Ufak tefek güncelleme oldu tabi. Ama özünde yol haritasında çalışma grubunun ön mutabakat sağladığı yol haritasının özünde bir değişiklik olmadı. 

'FIRAT'IN DOĞUSUNA GİDECEKLER AMA ORADA KALMALARINI KABULLENMEYİZ'

• İlk etapta YPG PKK’lılar Münbiç’ten ayrılacak, silahları alınacak. Fırat'ın doğusuna gidecek. Fırat’ın doğusuna gitmeleri, bizim orada onların kalmasını kabulleneceğimiz anlamına gelmez. Bize yönelik tehdit Fırat'ın doğusundan geliyor. Münbiç’ten biliyorsunuz El Bab Cerablus bölgesi, DEAŞ’tan temizlediğimiz bölgede bulunan askerlerimize tacizler geldi. Ama esas tehdit, Fırat’ın doğusundaki PKK YPG PYD’lilerden geldi.

KANDİL'E OPERASYON

(Kandil'e operasyon) Burada dörtlü bir işbirliği olacak. Türkiye, ABD, Bağdat ve Erbil. PKK aynı zamanda Erbil’in de düşmanıdır. PKK Talabani’nin partisinin içinde bir grup tarafından desteklendi. Onların desteği sayesinde Süleymaniye bölgesinde şehre de indi. Geçenlerde görüştüğüm bir bakan, Talabani’nin partisinden. Ama Kürt bölgesel yönetiminde bir bakan. Dedi ki, “bizim parti içinde küçük bir grup. Biz karşıyız buna. Ve bunların verdiği desteğin bedelini ödemeye başladık. PKK parti yönetimine tehdit ediyor, talimatlar veriyor” dedi. Bir terör örgütüyle işbirliği yaparsan olacağı budur. PKK’ya yönelik operasyonlarda istihbarat paylaşımı da olacak. Biz zaten gerekli çalışmaları yaptık. Sınırın ötesinde operasyonlar da yapıyoruz. Dün Bozdağ da basının sorularını cevapladı. Dolayısıyla PKK’nın sınırımızın ötesinde de temizlenmesi konusunda biz kararlıyız. Bu dörtlü mutabakat sayesinde, içeriden destek de önemli. Neticede buralar Irak’ın da toprakları. Sincar bölgesinden çıktılar ama yine kuzey doğusunda Kandil ve ötesinde PKK’nın ciddi bir yapılanması var. 

'FBI, GÜLEN'E YÖNELİK CİDDİ BİR SORUŞTURMA BAŞLATTI'

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ABD'nin Fetullah Gülen'e yönelik ciddi bir soruşturma başlattığını dile getirerek, "(Pompeo) FBI'ın ciddi bir şekilde soruşturma başlattığını teyit etti. Ciddi bir soruşturma olduğunu söyledi. Bu soruşturma önemli. Bu soruşturmadan memnuniyet duyduğumuzu, bu konuda da işbirliği yapabileceğimizi, charter okullarının nasıl suistimal edildiği gibi konularda da kendilerine yardımcı olabileceğimizi söyledik" dedi. 

'RUSYA İLE YAPTIĞIMIZ ÇALIŞMAYA ALTERNATİF DEĞİL'

"ABD ile Türkiye arasında Suriye'nin geleceği konusunda bir mutabakat ya da çalışmanın bu Soçi ve Astana sürecini nasıl etkileyeceği, Rusya ile ayrı ABD ile ayrı mı tasarlanacağı" sorusunu Çavuşoğlu, şöyle cevapladı:

"Öyle değil aslında. Sahada İran da var, Rusya var ama Rusya'nın üstlerinin olduğu bölge Tartus bölgesi. Yani Suriye'nin batısı. Akdeniz'e yakın bölgeler. ABD ile yaptığımız çalışma şu anda YPG'nin kontrolünde olan ABD orada. Zaten burada Rusya yok. Münbiç etrafında rejim ve Ruslardan da gözlemciler var. Diğer taraflarda Rakka, Deyrizor'a kadar gittiğinizde ırmağın kuzeyi olmuş oluyor. Buralarda rejim de yok Rusya da yok. Burada ABD var, koalisyondan bazı ülkelerin küçük grupları var. Çöl kısmında DAEŞ var ve YPG kontrolünde. Bizim yaptığımız çalışma Rusya ile yaptığımız çalışmaya alternatif değil. Siyasi çözüm ve Suriye'nin istikrarı için tamamlayıcı bir çalışma."

Astana süreciyle rejimle muhalifler arasındaki çatışmaların olduğu bölgelerde çatışmasızlık bölgeleri oluşturduklarını, ateşkesi tesis ettiklerini hatırlatan Çavuşoğlu, "Tamam ihlaller oldu, rejim yer yer ciddi ihlallerde bulundu, hatta kimyasal silah da kullandı. Soçi süreci yine Cenevre sürecini destekleyici bir adımdı. Anayasa komisyonunun kurulması kararlaştırıldı" diye konuştu.

'YOL HARİTASI ŞEFFAF, KİMSEDEN GİZLİ DEĞİL'

"Burada ise terör örgütünün kontrol ettiği bir bölgeyi bu terör örgütünden kurtarıp o şehirleri ve bölgeleri istikrara kavuşturmaktır" ifadesini kullanan Çavuşoğlu, "Burada atacağımız adımlar esasen Suriye'nin sınır bütünlüğüne bir halel getirmemesi gerekiyor ve yarın siyasi çözüm olduğunda tüm bu yapıların merkezi yönetime entegre edilmesi gerekiyor" değerlendirmesinde bulundu.

Suriye'de atacakları adımların Suriye'nin sınır bütünlüğünü, toprak bütünlüğünü etkilememesi gerektiğini vurgulayan Çavuşoğlu, şunları söyledi:

"Burada atacağımız adımlar Rusya'ya alternatif ya da başka bir oradaki oluşuma ya da Suriye'deki bir aktöre alternatif ya da rakip bir çalışma değildir. Biz zaten Ruslara burada ne yaptığımızı da açıklıyoruz. Yol haritası şeffaf, kimseden de gizli değil."

Türkiye, YPG'yi, PKK’nın Suriye’deki uzantısı olarak görüyor ve bu yapıyla ilişkili DSG gibi örgütlerin de 'terör örgütü' olarak kabul edilmesini istiyor. Ancak, Başta ABD olmak üzere Batılı güçler, Ankara’nın bu görüşünü kabul etmiyor. Ankara, ayrıca YPG'ye silah verilmesine de sert bir şekilde karşı çıkıyor.