İngiliz istihbaratı ve polisi gizli operasyonlarda çocukları casus olarak kullanıyor

İngiliz istihbarat kurumları ve polisinin terör örgütleri, çeteler ve uyuşturucu satıcılarına yapılan gizli operasyonlarda çocukları casus olarak kullandığı ortaya çıktı. Uygulama, Lordlar Kamarası'ndaki bir komisyonun bu uygulamada daha fazla serbestlik istenmesi sonrası endişelerini açıklamasıyla basına yansıdı.

Guardian'ın haberine göre, uygulama, İçişleri Bakanlığı'nın 'Gizli İnsani İstihbarat Kaynağı' (CHIS) olarak adlandırdığı uygulamada çocukları casus olarak kullanma süresinin 1 aydan 4 aya yükseltilmesi talebiyle gün yüzüne çıktı.

İngiltere parlamentosunun üst kanadı Lordlar Kamarası'ndaki ilgili komisyon ise  İngiliz istihbarat kurumları ve polisinin terör örgütleri, çeteler ve uyuşturucu satıcılarına yapılan gizli operasyonlarda kullandığı 'çocuk casuslardan' bazılarının 16 yaşının altında olduklarını duyurarak hükümetin bu talebi karşısındaki kaygılarını paylaştı.

'ÇOCUKLARIN ZİHİNSEL VE FİZİKSEL SAĞLIKLARINA YÖNELİK RİSKLERİ ARTIRABİLİR'

Hükümetinin bu operasyonlarda çocuk casusların kullanılması konusunda daha fazla serbestlik istemesi sonrası başkanlığını Lord David Trefgarne'nin yaptığı komisyondan yapılan açıklamada "Bir genci uzun süre ciddi bir suçla alakalı gizli bir operasyonda kullanmanın onların zihinsel ve fiziksel sağlıklarına yönelik riskleri artırabileceğinden kaygı duyuyoruz" ifadeleri kullanıldı.

BAKANLIK UYGULAMAYI SAVUNDU

Tali Yasama Denetim Komisyonu geçen perşembe günü yayımlanan rapordaki talimatlara ilişkin kaygılarını açıklarken raporda yer alan İçişleri Bakanlığı'nın komisyondaki temsilcisi çocukların sadece polise bilgi vermekte değil aynı zamanda bu kurumlar adında bilgi toplama amaçlı olarak görevlendirildiğini  belirtti. Raporda İngiliz polisinin kaç gizli operasyonda kaç çocuğu kullandığına ilişkin bilgi verilmedi. İçişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ise bu sayının 'çok az' olduğu belirtildi.

Bu konuda daha fazla serbestlik sağlanması talebinin arkasında ise çocukların verilen görevi bir aylık süre içerisinde tamamlayamaması halinde 'çok kısa süre içerisinde' yeniden gerekli izinleri alma yükümlülüğünden kurtulmak olduğu vurgulandı.

Bakanlık "Sonuç alma konusundaki baskı hem çocuk casuslara hem de eminyet teşkilatlarına zarar verebilir. Bazı durumlarda bu (izin konusundaki) gereklilik emniyet güçlerinin çocuk casusları kullanmasını önleyebiliyor" açıklamasında bulundu.

İçişleri Bakanlığı, çocuk casusun güvenliğini ve sağlığını garantiye almak ve çocuğun gizli operasyonlardaki görevinin 'gerekli ve ölçülü' olduğundan emin olmak için bu yetkinin her ay üst düzey bir yetkili tarafından incelenmesini önerdi.

Raporda  konu hakkındaki değişiklikleri savunan Güvenlik ve Ekonomik Suçlardan sorumlu Devlet Bakanı Ben Wallace, özellikle çeteler söz konusu olduğunda çocuk casusların 'özgün bilgi toplama' kabiliyetlerine sahip olduğunu işaret etti

Wallace " Örneğin çocuk casuslar kullanarak içlerine sısılmadan çeteler hakkında kanıt toplamak zor olabilir. Çocuk casus, soruşturmacıların çetenin iç yüzünü daha iyi anlamalarını sağlayabilir. Örneğin çetelerdeki gençlerin birbirleriyle nasıl iletişim kurdukları konusunda" dedi.

ESKİ GİZLİ GÖREV POLİSİ: ŞİDDETİ ARTIRACAKTIR

İngiltere genelinde uyuşturucu çetelerini araştıran eski bir gizli görev polisi Neil Wood geçmişte çocuk casusların kullandıldığını gördüğünü ancak bunun nadiren gerçekleştiğini söyledi.

Wood "Bu aslında ilk kez yakalanan bir çocuğun kurtarılması yerine onu (çetenin) arasına tekrar geri göndermek" dedi. 

Bu uygulamayı arttımanın risklerine dikkat çeken Woods " Bu şiddeti artıracaktır çünkü çete üyeleri içlerinde daha fazla casus olduğunu anlayınca uyguladıkları terörü arttıracaklar. Bu kişilerin polis yerine kendilerinden daha fazla korktuklarından emin olmak isteyecekler" dedi.

Yeşiller Partisi'nden Jenny Jones da çocukların hükümet kurumlarınca casus olarak kullanılabildiğini öğrendiğinde 'şoke olduğunu' söyledi. Jones  kendisi ve meslektaşlarının bu uygulamaya karşı bir önerge hazırlığı içinde olduğunu da belirtti.

'HÜKÜMETİN İNSAN HAKLARI YÜKÜMLÜLÜKLERİ İLE DOĞRUDAN ÇELİŞİYOR'

Güvenlik politikaları alanında çalışan insan hakları örgütü Hak İzleme'den (Rights Watch) yapılan açıklamada da uygulama eleştirildi. Açıklamada "Çocukları polisliğin en karanlık köşelerinde piyon yapmak, onları kasıtlı olarak terör, suç veya cinsel istismar çeteleri ile karşı karşıya bırakmak hükümetin insan hakları konusundaki yükümlülükleri ile doğrudan çelişiyor" dendi.