Rusya'nın Ankara Büyükelçiliği'nde AK Parti Dışilişkiler Başkanlığı'nın iş birliği ile "Türkiye-Rusya İlişkileri: Geleceği Şekillendirmek" konulu forum düzenlendi.
Türkiye-Rusya ilişkileri konusunda düzenlenen forumda konuşan Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, iki ülke ilişkilerine bakıldığı zaman iki aktörün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in iktidara gelmeleriyle birlikte ilişkilerde yeni bir ivmenin yakalandığını vurguladı. Artık vize muafiyeti meselesini de tamamen sağlayıp gündemden düşürülmesi gerektiğini kaydeden Kalın, "Bu yaştan sonra vaktim olsaydı, fırsatım olsaydı sırf Tolstoy'u Rusça okumak için Rusça öğrenirdim" dedi.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın; Türk-Rus Toplumsal Forumu, Rusya Büyükelçiliği, RUSEN, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi AK Pari Dışilişkiler Başkanlığı tarafından düzenlenen “Türkiye-Rusya İlişkileri: Geleceği Şekillendirmek” konulu çalıştayın açılışında konuştu. pic.twitter.com/4l1vKi0Ptc
— yurdagül şimşek (@yurdagulsimsek) November 22, 2018
KALIN'DAN EKSEN KAYMASI TARTIŞMALARINA YANIT
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, yaptığı konuşmada, "Türkiye geleneksel Batı ekseninden uzaklaşıyor, Doğu'ya doğru kayıyor, Rusya ile daha yakınlaşıyor, Avrupa'dan ABD'den uzaklaşıyor" gibi bir takım eleştirel değerlendirmelerin yapıldığını hatırlattı.
"Halbuki burada bir soruyu kendimize sormamız gerekiyor" diyen Kalın, sözlerini şöyle sürdürdü:
'ERDOĞAN VE PUTİN İLE İLİŞKİLERDE YENİ İVME YAKALANDI'
Kalın, Türkiye-Rusya ilişkilerine bakıldığı zaman iki aktörün Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin'in iktidara gelmeleriyle birlikte ilişkilerde yeni bir ivmenin yakalandığını vurguladı.
Kalın, "Aktörlerin ortaya koyduğu performans, perspektif, kararlılık, liderlik sayesinde Türk-Rus ilişkileri özellikle 2004 yılından bu yana çok büyük bir ivme kazandı. Niye 2004 diyorum çünkü Sayın Putin'in Türkiye'ye yaptığı ilk ziyarettir bu, 30 kusur yıllık bir aradan sonra Devlet Başkanı düzeyinde yapılmış ilk ziyarettir. O ziyaretle birlikte Türk-Rus ilişkilerinde yeni bir sayfa açıldı. Aynı şekilde Sayın Cumhurbaşkanımız da dış politikaya 360 derece perspektifinden baktığı için Rusya ile ilişkilerin önemini daha ilk günden beri stratejik öncelik olarak zaten belirlemiştir. Bugün de bunun semeresini meyvelerini toplamaya başladık" diye konuştu.
'KANALLARIN AÇIK KALMASI KRİZLER ÇIKTIĞINDA ELİMİZİ GÜÇLENDİRİYOR'
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Rusya ile görüş ayrılıklarının olduğu konularında bulunduğunu ifade ederek, "Örneğin biz Kırım'ın ilhakını uluslararası hukuk açısından da tanımayacağımızı ifade ettik" dedi. Kalın, bununla birlikte özellikle Kırım Tatar Türklerinin hak ve hukuklarının korunması noktasında da Rus mevkidaşlarıyla yoğun ilişkiler içerisinde olduklarını söyledi.
Kalın, "Zaman zaman çıkan spesifik sorunları biz kendimiz doğrudan kanallarımızla açık kanallarımızla konuşmak suretiyle aşmaya çalışıyoruz. Bu kanalların açık kalması krizler ortaya çıktığında bizim elimizi güçlendiren çok önemli enstrümanlardır" diye konuştu.
Uçak krizinde Rusya ile 6-7 aylık bir gerilim dönemini yaşandığını ifade eden Kalın, bu talihsiz olay sonrasında Türk-Rus ilişkilerinde ciddi bir gerileme yaşandığını, bunun da her alana olumsuz yansımaları olduğunu söyledi.
Kalın, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İki ülke netice itibariyle bu gerilimi sürdürmenin kimsenin menfaatine olmadığı kanaatine vardı. Bildiğiniz gibi o uçak krizi meselesinde yoğun bir diplomasi çalışmasıyla aşma imkanımız oldu. Bir gün belki detaylı anlatırım bu fakir bu sürecin içerisindeydi, o günlerde bir gece vakti Özbekistan'a nasıl uçup Sayın Putin'e Sayın Cumhurbaşkanımızın mektubunu ulaştırdığımızı, detaylarını ben biliyorum belki bir gün anlatırız inşallah. Ama şunu söyleyeyim. Biz o anları yaşarken hep bir iyimserlik içerisindeydik. Yani burada güçlü bir liderlik ortaya konulduktan sonra bu krizin aşılmaması için hiçbir sebep yoktur diye. Nitekim bunun sonuçlarını da gördük de o ilişkilerin yeniden tamir edilmesi noktasında çok büyük bir ivmeyi tekrar yakalamış olduk".
'ZAMAN ZAMAN DOSTLUĞUMUZ İLİŞKİLERİMİZ TEST EDİLEBELİMKETE'
Kalın, iki ülke ilişkilerinin başka şekillerde de test edildiğini, Rusya'nın Ankara Büyükelçisi Karlov cinayetinin de bunlardan biri olduğunu anlattı.
Kalın, "FETÖ bağlantısı da olduğu sonradan ortaya çıkan bazı düşman çevrelerin bir provokasyonu olarak Karlov cinayeti de Türk-Rus ilişkilerini bozmak, hatta tamamen sabote etmek amacıyla düzenlenmiş bir menfur saldırıydı, bir cinayetti" dedi.
Bir ülke için büyükelçisinin suikaste kurban gitmesinin çok büyük bir olay olduğunu kaydeden Kalın, "Ama burada yine Sayın Putin'in gösterdiği siyasi liderlik ve dirayet sayesinde ve Rus toplumunun gösterdiği olgunluk sayesinde biz bu krizi aştık ve düşmanları sevindirecek gelişmelerin de önünü almış olduk. Dolayısıyla zaman zaman dostluğumuz, ilişkilerimiz tabi ki test edilebilmektedir. Bunu aşacak yol da bu iletişim kanallarının her zaman açık kalmasıdır. Dolayısıyla sistemler arasındaki ilişkileri mukayese ederken aktörlerin oynadığı rolü de hep akılda tutmak gerekiyor" diye konuştu.
'VİZE MESELESİ ARTIK TAMAMEN ORTADAN KALKMALI'
Enerji meselesine de değinen Kalın, Türkiye ile Rusya'nın yürüttüğü ortak çalışmanın tarihi nitelikte olduğunu anlattı. Kalın, TürkAkım Projesi'nin sadece Rus gazının Avrupa'ya ulaştırılmasından ibaret bir proje olmadığının altını çizerek, dünya enerji haritasının yeni bir çerçeveye oturması anlamında önemli tazammunları olan bir proje olduğunu belirtti.
'ESED, GEÇİŞ SÜRECİNİ SAĞLAYACAK ‘SİYASİ LİDER' VASFINI YİTİRMİŞTİR'
Suriye sorunuyla ilgili de değerlendirmelerde bulunan Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, Cenevre sürecinin sonuç üretemediği bir dönemde, Astana sürecinin başlatıldığını vurguladı. Kalın, "Cenevre sürecine de katkı veren bir platform haline geldi. Şu anda sahada sonuç alabilen, somut netice üretebilen ana platformun da Astana sürecinin olduğunu ifade etmeliyiz. Bunun güzel örneklerinden birisini İdlib ateşkesinde gördük. Sayın Cumhurbaşkanı'mızın, Putin ile yaptığı yoğun diplomasi görüşmeleri neticesinde onbinlerce insanın hayatı da kurtarılmış oldu" diye konuştu.
Suriye'de siyasi geçiş sürecinin sağlanmasının ve anayasa komisyonunun ivedilikle kurulmasının büyük önem arz ettiğini vurgulayan Kalın, bu konuda Rus mevkidaşlarıyla yoğun çalışmalarının devam ettiğini söyledi.
Kalın, şöyle devam etti:
"Tabi ki Suriye'de nihai bir siyasi çözüm Suriye halkının vereceği bağımsız kararla ortaya çıkacaktır. Ama bize göre Esed, bu geçiş sürecini sağlayacak 'siyasi lider' olma vasfını çoktan yitirmiştir. Suriye'nin geleceğini Suriye halkı demokratik, çoğulcu, bağımsız, eşitlikçi bir şekilde inşa edecekse bunu yeni bir liderlikle, siyasi perspektifle yapma imkanına sahip olmalı, bu imkan onlara sunulmalıdır. Bize göre Esed bu sürecin önünde bir engeldir. Rus mevkidaşlarımızla da bu konuyu konuşuyoruz, görüşüyoruz, görüşmeye devam ediyoruz ama karşılıklı olarak pozisyonlarımızın ne olduğunu da biliyoruz. Buna rağmen bütün bu zorluklara rağmen biz Suriye'de bir siyasi geçiş sürecinin sağlanması için elimizden gelen gayreti de bundan sonra birlikte sürdürmeye devam edeceğiz".
'VAKTİM OLSA TOLSTOY'U RUSÇA OKUMAK İÇİN RUSÇA ÖĞRENİRDİM'
Kalın, Türk edebiyatının önde gelen yazarlarının da Rusya'da daha fazla bilinmesi gerekir diye düşündüğünü kaydederek, şunları söyledi:
"Elbette Nazım Hikmet'in haklı bir şöhreti var Rusya'da. Oraya gitmesi orada yaşaması. Ama Nazım Hikmet'i siyasi gerekçelerinden ziyade edebi kimliğiyle tanımak daha isabetli olur diye düşünüyorum. Ama onun yanına mutlaka bir Necip Fazıl'ı bir Ahmet Hamdi Tanpınar'ı ve diğer onlarca bir çok yazarımızı eklemek isabetli olur diye düşünüyorum. Orada da bize görevler düşüyor tabi ki, bunların Rusya'ya tercümesi, bir kısmı yapıldı ama daha fazlasını yapmak suretiyle Türk ve Rus toplumları, kültür insanları, sanat insanları arasında bu ilişkileri daha da güçlendirerek yeni işbirliklerine yeni keşiflere yeni yolculuklara zemin hazırlaması hepimizin faydasına olur diye düşünüyorum".
YERHOV: İLİŞKİLER EN ÜST SEVİYEYE ULAŞTI
Forumda açılışında konuşan Rusya'nın Ankara Büyükelçisi Aleksey Yerhov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yıl içinde 6 kez görüştüğünü hatırlatarak iki ülke ilişkilerinin en üst seviyeye ulaştığını söyledi. Yerhov, Rusya ve Türkiye arasında ticaretin her sene yaklaşık yüzde 40 arttığını belirterek, "Turizm alanında rekor rakamlara ulaştık. Geçen yıl 4,7 milyon Rus turist Türkiye'yi ziyaret etti. Bu yıl, bu rakamın 5,5 milyona çıkmasını bekliyoruz" dedi. İki ülke arasında TürkAkım ve Türkiye'nin ilk nükleer güç santrali olan Akkuyu Nükleer Güç Santrali gibi stratejik projelerinin hayata geçirildiğini hatırlatan Yerhov, "Suriye konusunda Rusya-Türkiye arasında oluşan etkileşim, iyiye doğru ciddi değişikliklerinin garantisi olmuştur" diye konuştu.
