Rusya ile Türkiye'yi 2019'da ekonomik ilişkilerinin gelişiminde yeni bir etap bekliyor

Yeni yılın arifesinde Sputnik'e konuşan Rus uzmanlar, Rusya-Türkiye karşılıklı kültür ve turizm yılı olarak belirlenen 2019'un doğal olarak iki ülke arasındaki ilişkilerin tüm yönlerinin güçlenmesine katkı sağlayacağını belirtti.

Rusya Bilimler Akademisi Dünya Ekonomisi ve Uluslararası İlişkiler Enstitüsü (IMEMO) araştırma uzmanlarından Farhad İbragimov, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin yeni bir gelişim etabına gireceğini söyledi.

Sputnik'e konuşan İbragimov, "St. Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu için 2019'da Rusya ve Türkiye arasında inşaat alanında çalışma grubunun kurulması ile ilgili hükümetler arası bir anlaşma hazırlanacak. Bunun da ötesinde, ekonomik etkileşimin derinleştirilmesi amacıyla Türkiye 2019'da Rusya ile vize uygulamasının kaldırılmasını sağlamaya çalışacak. Bizi prensip itibarıyla yeni bir etap bekliyor, önümüzdeki dönemde tüm yönlerde büyük başarılar ve ilerleme olacağından eminim. Ankara 2019'un ekim ayına doğru Rusya'dan S-400'lerin sevk edilmesini bekliyor. Elbette ki provokasyonlar da olabilir, zira birçok ‘üçüncü ülke' Rus-Türk temaslarının gelişim yoğunluğunu düşürmeye yönelik büyük çaba harcıyor" ifadelerini kullandı.

‘TÜRKİYE VE RUSYA'NIN YATIRIM İŞBİRLİĞİNİN TEMELİNİ OLUŞTURAN ENERJİ PROJELERİ GÜÇLENİYOR'

Moskova Devlet Dışişleri Üniversitesi (MGIMO) Dünya Ekonomisi Kürsüsü Dekan Yardımcısı Nigar Masumova da, Türkiye ve Rusya arasındaki ilişkilerde yakın zamanda ve hatta önümüzdeki birkaç yıl içinde olumlu trendlerin hakim olmasını beklediğini ifade etti.

Masumova, "İç siyasi süreçler ekonomik bağların güçlenmesine katkı sağlamaya devam edecek, devlet liderlerinin sıklıkla yaptığı görüşmeler buna işaret ediyor. Rusya ve Türkiye'nin yatırım işbirliğinin temelini oluşturan enerji projelerinin akıbeti de bu tür etkinliklerde çözülüyor" diye konuştu.

OLAĞANÜSTÜ BİR DURUM OLMADIKÇA ‘TÜRK AKIMI' BİR YIL SONRA TAMAMLANIR

Enerji alanının her iki tarafa da umut verdiğini söyleyen Masumova, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bulunduğumuz yılın nisan ayında Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin (NGS) aktif inşaat evresi başladı, bu etap önümüzdeki yıl da devam edecek ve iş programına bakılırsa 2023'e kadar aralıksız olarak sürecek. Yakıt enerjisi alanındaki işbirliğine gelince, 2018'de gazın Ukrayna'nın dışından doğrudan Türkiye'ye gelecek olan toplam 15.75 milyar metreküp hacmindeki Türk Akımı'nın ilk kolunun deniz kısmı tamamlanmış oldu. Türk Akımı doğalgaz boru hattının Avrupa kolunun da devreye alınarak inşaatı, programa göre gelecek 2019 yılında tamamlanması gerekiyor. Kontratlar imzalanmış durumda, inşaat sürüyor ve tarafları anlaşmaları yeniden gözden geçirtebilecek husus ancak olağanüstü nedenler olabilir."

‘100 MİLYAR DOLARLIK TİCARET HACMİ UZUN VADEDE MÜMKÜN'

Masumova, Rusya ve Türkiye'nin önümüzdeki yıl ticarette 2014 krizi önceki 38 milyar dolarlık rakamı yakalamayı hedeflemeleri gerektiği kanısında olduğunu ifade etti.

"Türk Akımı'nın 2. kolunun başarıyla devreye girmesi, gaz fiyatlarındaki artış ve genel olarak Rusya ile Türkiye'deki ekonomik büyümenin hızı, yakın gelecekte 100 milyarlık baraja ulaşma olasılığını olumlu etkileyebilir" diyen Masumova, ancak önümüzdeki yıl bu şekilde bir büyümenin beklenmediğine dikkat çekti ve ekledi:

"Petrol fiyatlarının varil başına 50 dolar seviyesine gerilemesi ortamında ruble ucuzluyor, Moody's ajansı ise Türkiye'nin ekonomik büyümesinde önümüzdeki yıl içinde yüzde 2 oranında küçülme bekliyor. Bu nedenle iki ülke arasındaki ticaretin istenen 100 milyar dolarlık seviyeye ulaşmasının muhtemelen uzun vadede mümkün olacağını tahmin ediyorum."

‘ULUSAL PARA BİRİMLERİNE GEÇİŞ BAŞLADI, ANCAK ŞİMDİLİK DOLARDAN EURO LEHİNE VAZGEÇİLECEK'

Rusya'nın ithalatçı ülke olarak dövize ihtiyaç duyduğu için iki ülkenin arasındaki parasal işlemlerde dünya dövizlerinden tamamen vazgeçmenin zor olacağını belirten Masumova, "Ticari cirodaki denge (ithalat ve ihracat arasındaki farkın parasal değeri) hem Türkiye'de, hem de Rusya'da oldukça negatif, bu nedenle dünya dövizlerinden tamamen vazgeçilemez. Ancak doları devreden çıkarma şimdilik euro lehine olacak" diye konuştu.

Dolardan euroya geçiş sürecinin bazı sektörlerde başladığına dikkat çeken Farhad İbragimov, "Otomotiv sanayii sektöründe Rus üreticiler Türk tarafıyla hesaplarda yedek parça ticaretinde ulusal para birimlerine geçti. Türk Lirası ve rublenin gevşediği ortamda bu önlem işe yarayabilir, ancak birçok şey işin iki tarafındaki katılımcılara bağlı" ifadelerini kullandı.

‘TARIM ALANINDAKİ YAPTIRIMLAR KALDIRILACAK'

Türkiye'den Rus pazarına tarım ürünlerinin akışının giderek artmasının sadece zaman meselesi olduğunu belirten İbragimov, "Örneğin Rusya domatesle ilgili yasakları tamamen kaldırdı. Diğer yaptırımlar da aşamalar halinde kaldırılacak. Böyle bir jeopolitik ve jeoekonomik durumda her iki taraf, ortaklaşmanın önemini doğru bir şekilde değerlendiriyor. Türkiye'ye Rus süt ve et ürünleri sevkiyatında da artış bekliyorum" diye konuştu.

‘RUSYA'DAN TÜRKİYE'YE TURİST AKIMI ARTMAYA MEYİLLİ'

Bulunduğumuz yıl içinde Türkiye'yi rekor sayıda Rus turistin ziyaret ettiği ortamda turist sayısının önümüzdeki yıl da artmaya devam edeceğinden emin olduğunu söyleyen Nigar Masumova, şöyle devam etti:

"En önemli rakip olan Mısır henüz Rus turistlere kapalıyken Türkiye tatili, Ruslar için hem fiyat, hem de yakınlık bakımından cazibesini korumaya devam ediyor. Ayrıca Türkiye'nin kıyı kesimi, uzun bir tatil mevsimi imkanı sunuyor."

Çeviren: Erkan Kurtuluş