Afganistan'da kamusal hayatta kadınların isimlerinin kullanılmasıyla ilgili tabuları yıkmaya yönelik bir kampanya sonucunda kimlik kartlarında baba adının yanısıra anne adının da yazılması için yasa yürürlüğe konuldu.
Kimlik kartında sadece babanın isminin yazmasını dayatan yasada değişiklik, Devlet Başkanı Eşref Gani tarafından imzalanarak yürürlüğe girdi.
Afganistan'da ABD işgaliyle Taliban'ın devrilmesinin üzerinden 20 yıl geçerken, hala kamusal hayatta kadınların isimlerinin kullanılmasının hoş karşılanmadığı, utanç ya da hakaret kabul edildiği gelenekler hüküm sürüyor. Bu durumda kadın kamusal hayatta en yakın erkek akrabasının adını kullanmak zorunda kalıyor. Resmi belgelerde, nikah davetiyelerinde ve hatta mezarlarında bile kadınların kendi adları yer almıyor.
Devlet hizmetlerinden faydalanabilmek için isimlerini kullanan kadınların ayıp işledikleri gerekçesiyle dövüldükleri vakalar var.
After years of campaigning, Afghan citizens will soon have their mothers’ names printed along with their fathers’ on their ID cards.
— UN Women (@UN_Women) September 11, 2020
This is a step in normalizing women’s public presence in Afghanistan where it remains taboo.#WhereIsMyName via @nytimes https://t.co/ODgj0CVYU1
Ancak 3 yıl önce #BenimAdımNerede etiketiyle kimlik kartlarına baba adının yanısıra anne adının da yazılması için kampanya başlatıldı.
I had not heard of the #WhereIsMyName campaign before this.
— Cate McKinnon Alexander (@CateWritesStuff) September 17, 2020
What an achievement for these incredible women.
Afghanistan allows mothers' names on birth certificates in 'significant' milestone for women's rights https://t.co/XgTw1OuKGP
Herat kentinden başlayan kampanya, Afganistan'ın ünlü ve önde gelen kişilikleriyle milletvekillerinden destek aldı.
Sosyal medyada aktivistler, kendilerini hem kendi hem de anne adlarıyla tanıttıkları paylaşımlar yaptı.
Sonunda gelen yasa değişikliğinden #BenimAdımNerede kampanyasının kurucularından Laleh Osmany, 'çok büyük mutluluk duyduğunu' açıkladı.
Laleh Osmany, "Bu zaferin aktivistlerle yurttaşların ısrarlı kampanya ve dayanışmasının sonucudur" diyerek ekledi:
"Hükümet yurttaştan yana tavır aldı, destekleri için cumhurbaşkanına ve partinin milletvekillerine bizzat şükranlarımu sunuyorum. Kampanyamızı destekleyen, sesini yükselten kadın, erkek, herkese teşekkür ediyorum ve tüm eşit haklar kampanyacılarını kutluyorum."
🎉 This is a win for women’s rights in Afghanistan.
— Greens of Colour (@GreensofColour) September 18, 2020
✅ Mothers’ names can now be printed on their children’s ID cards along with the fathers’.
❗️ This comes after a 3 year long campaign challenging taboos around womens’ names.https://t.co/p8Rj9wrdhz
Aktivist Sonia Ahmadi, "Başka ülkelerdeki kadınlara benim bundan mutluluğum komik gelebilir, ama kadınların hem fiziksel hem ruhsal dışlandığı bizimki gibi bir ülkede böyle en temel bir hakka ulaşmak bile büyük ve zorlu bir görev" diye konuştu.
Afgan kabinesinin yasal işler komisyonu,"Kimlik kartına anne adının eklenmesi kararı, cinsiyet eşitliği ve kadın haklarına yönelik büyük bir adımdır" açıklamasını yaptı.
Kampanyayı destekleyen kadın milletvekili Maryam Sama, "Mücadelemiz sonuç verdi" diye tweetledi.
Kampanyayı destekleyen ve zaferi kutlamak için kurucularla ortak basın toplantısı düzenleyen Herat Valisi Vahid Kattali, 'bu değişimin direnişle karşılaşacağından korktuğunu' da dile getirdi.
Bu haftasonu başlaması beklenen hükümet-Taliban görüşmelerinde barış anlaşmasına varılması sürecinde, bu kararın sekteye uğrayabileceği yorumları yapılıyor.
