Britanya'da yeni tip koronavirüs vakalarının tekrar artışa geçmesi karşısında Boris Johnson'ın başbakanlığındaki Muhafazakar Parti hükümetinin yürürlüğe koyduğu yeni kısıtlamalar, bazı eylemleri ciddi cezalar içeren suç haline getirirken yetkililere de yeni görevler yükledi.
Yeni kısıtlamalar kapsamında şunlar var:
* Bir hasmını kendi kendine tecrit etmeye mecbur bırakmak için koronavirüs temaslı olduğunu yalan yere ihbar etmek, 1000 sterlin para cezası olan bir suç olarak açıklandı.
* Gerçekten koronavirüs temaslı olup kendini tecrit etmeyen ilk seferde 1000, bu ilk seferde kendini tecrit etmekten 'çevresini umursamaz şekilde' kaçınan 4000, kendini tecriti 4 kez ihlal edene 10 bin sterlin para cezası öngörülüyor.
* Umursamazlıkla suçlananlara enfekte olduğunu bilmesine ve başkalarından uzak durmasının söylenmesine rağmen işyerine giden, toplu taşıma kullanan, bara puba gidenler de dahil olacak.
* Aynı şekilde test-takip yetkililerine yanlış bilgi veren, ilk seferinde 1000, dördüncü tekrarda 10 bin sterlin ceza ödeyecek.
* Akrabası veya dostuyla yakın temasını onu 14 günlük karantinadan kurtarmak için saklayan da yanlış bilgi vermekle ilgili cezalara tabi olacak.
* Kendilerini tecrit etmeleri gerektiğine dair talimat alan çalışan bunu patronuna söylemezse 50 sterlin para cezası alacak. Bu önlemle işverenlerin kendi kendini tecrit etmesi gereken personelin işyerine girmesine izin verdiği için 1000 sterlin para cezasına çarptırıldığında "Haberim yoktu" demesine mahal bırakmamak amaçlanıyor.
Pub, bar, restoranlara 22.00'de kapanma ve yüksek sesle müzik yasağı
* Perakende mağazaları, taksiler ve konaklama sektöründeki mekanlarda maske takmak zorunlu hale geldi.
* Pub, bar, restoranlar 22.00'de kapanacak.
* Publarla barların 85 desibelin üzerine çıkan sesle müzik çalması ve insanların şarkı söyleyip dans etmesine izin vermesi de yasaklandı.
* 6 kişiden kalabalık grupların birlikte şarkı söylemesi ve dans etmesi de artık yasak. Nikah ve düğünde ise katılacak kişi sayısı 30'dan 15'e inerken sadece evlenen çift dans edebilecek.
* 6 kişiden fazlasının biraraya gelmesi yasağı, kapalı salonlardaki takım sporları için de geçerli olacak. Stadyumların 1 Ekim'de kısmen açılmasına ilişkin plan da rafa kaldırıldı.
* Maske takmama veya 6 kişi kuralına uymamanın cezası iki katı artırılarak 200 sterline çıkarıldı.
Hükümetin 12 sayfa kaplayan yeni kısıtlamaları ayrıntılarını kamuoyuna açıklamadan ve milletvekillerine danışmadan yürürlüğe koymasına, Avam Kamarası'nda sert tepki gösterildi.
'Hükümetin parlamentoyu baypas etmesi, milletvekillerine yönelik tümden saygısızlık'
Parlamento Başkanı Sir Lindsay Hoyle, "Hükümetin koronavirüs krizinde ikincil mevzuatı yürürlüğe koyma yetkisini kullanma şekli tatmin edici olmaktan tümüyle uzaktır" diyerek, hükümetin parlamentoyu baypas etme gerekçelerinin milletvekillerine yönelik tümden saygısızlık ve umursamazlık anlamına geldiğini söyledi.
Muhafazakar Partili milletvekili Sir Graham Brady'nin mart ayında çıkarılan Koronavirüs Geçici Yasası'nın yeni önlem dayatılmadan önce parlamentoda oylama yapılması zorunluluğu getirecek şekilde değiştirilmesine yönelik önerge verdi. Ancak Muhafazakar Parti'den 56 vekilin imzaladığı değişiklik önergesinin oylamaya sunulmasına izin vermeyen Parlamento Başkanı Hoyle, bunun yerine hükümete Avam Kamarası ile arasında güveni yeniden tesis etme çağrısı yaptı.
Hükümet isyanı bastırdı
Sağlık Bakanı Matt Hancock, ilkin kararnameyle yeni kısıtlamalar getirilmesini, "Bu pandemide bazen çok hızlı hareket etmek zorundayız ve bunu yeniden yapmamız gerekebilir" diye savundu. Ardından bu konuda millletvekillerine daha fazla söz tanınmasını kabul ettiklerini duyuran Hancock, parlamentoya şöyle seslendi:
"İngiltere ya da Birleşik Krallık'ın tamanında yürürlüğe girecek önemli ulusal önlemler için parlamentoya danışacağız. Böyle düzenlemeler yürürlüğe girmeden önce mümkün olduğu her sefer oylamaya gideceğiz."
"Ama elbette virüse müdahale etmek, hükümetin gerektiğinde süratle hareket etmesi anlamına gelmektedir ve biz virüsü kontrol etmek ve hayat kurtarmak açısından aciliyeti olan düzenlemeleri geciktiremeyiz."
Böylelikle hükümetin Muhafazakar Partili vekillerin isyanını savuşturmasının ardından, hükümete kısıtlama getirme konusunda geniş yetki veren Koronavirüs Yasası'nın süresinin uzatılması parlamentoda 24'e karşı 330 oyla kabul edildi.
Kısa çalışma ödeneği programı bittiğinde ne olacak?
Ayrıca parlamentodaki başbakana soru sorma oturumunda konuşan Başbakan Boris Johnson da pandemiden etkilenen işyerlerinin izne gönderdiği ya da kısa çalışmaya aldığı çalışanlara hükümetin ödeme yapması programının 31 Ekim'de sona erecek olmasıyla ilgili gerçekleri itiraf etti.
Çalışılmayan sürenin ücretinin üçte birinin işveren, üçte birinin hükümet tarafından ödendiği program sona erdiğinde Londra'da hizmet sektöründe çalışan 200 bin yurttaşın akıbetinin ne olacağıyla ilgili soru üzerine sağcı lider şunları söyledi:
"Ülkedeki her işi, her istihdamı kurtarabilmek için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz. Ama elbette zor zamanlardayız ve maliye bakanının da belirtmiş olduğu gibi her bir işi kurtaramayız."
