AstraZeneca'nın ürettiği koronavirüs aşısının etki gücü, diğer koronavirüs aşılarının gerisinde kaldı

İngiltere merkezli AstraZeneca şirketinin yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı geliştirdiği aşının etkililiğine yönelik yapılan araştırmalar, söz konusu aşının virüse karşı 70 oranında etkili olduğunu gösterdi.

Böylece araştırmalar, AstraZeneca'nın geliştirdiği aşının, ABD'li ilaç şirketi Pfizer, Rusya'nın Sputnik V ve Moderne gibi diğer ABD'li ecza şirketleri tarafından geliştirilen aşılara nispeten daha az etkili olduğunu gösterdi. Böylelikle, AstraZeneca'nın koronavirüs aşısı, bu ay içerisinde etkinliği en düşük olan aşı olarak kayıtlara geçti.

Pfizer, 9 Kasım'da yaptığı açıklamada, ürettiği aşının koronavirüse karşı en az yüzde 90 oranında başarı gösterdiğini duyurmuştu. Moderna ise, ürettikleri koronavirüs aşısının yüzde 94.5'lik bir başarı kaydettiğini 16 Kasım'da ilan etmişti. Pfizer ve Moderna'nın geliştirdiği koronavirüs aşısının yeni bir iletici RNA teknolojisine dayandığı biliniyor.

Öte yandan, 11 Kasım’da Rusya’nın Sputnik V aşısı, klinik deneylerin üçüncü aşamasında yüzde 92 etkinlik göstermişti. Sputnik V aşısı, normalde sıradan gribe neden olan insan adenovirüslerini, koronavirüsün sivri uçlarından insan hücrelerine gen aktarmak için kullanıyor. Onlarca yıldır yaygın bir şekilde kullanılan bu teknolojinin, insan adenoviral aşılaması yapılan 10 milyondan fazla kişi üzerinde güvenilirliğini kanıtladığı biliniyor.

Etkinliği üzerindeki incelemelere dair açıklama yapılan AstraZeneca aşısı da adenoviral vektör bazlı aşılar arasında yer alıyor ancak şirket, vektörlerini oluşturmak için insan adenovirüsü yerine şempanze adenovirüsü kullanıyor.

İnsan adenovirüsüne yönelik daha önceden edinilmiş bağışıklığın üstesinden gelmeyi hedefleyen bu teknik, aynı zamanda, insan dışı bir şempanze virüsünün aşı üretmek için vektör olarak kullanıldığı ilk örnek olarak aşı tarihine geçmiş olacak. Söz konusu teknolojinin güvenli olup olmadığını kanıtlayacak nitelikte uzun vadeli çalışmalar ise henüz mevcut değil.

Bahsedilen özellikler, AsraZeneca'nın geliştirmekte olduğu koronavirüs aşısının güvenilirliği ve muhtemel yan etkileri konusunda tedirginlik yarattı. Sayılan endişelerin yanı sıra, insanlardaki birçok hastalığın hayvan kaynaklı virüslerden meydana geliyor olması da tedirginliğe neden olan gerekçeler arasında.

YouGov isimli uluslararası anket ajansının, toplamda dünyanın yüzde 30'luk nüfusunu kapsayan 11 ülkede yürüttüğü yeni bir araştırma, her 10 kişiden 9'unun, insan adenovirüsünü temel alan bir aşıyı, şempanze adenovirüsü kaynaklı bir aşıya tercih ettiğini ortaya koydu.