Tunus’un ardından halk protestoları, Arap dünyasında başta gelen işsizlik, siyasi yozlaşma, ifade özgürlüğü, usulsüzlükler ve kötü yaşam koşulları gibi pek çok sorun yaşayan diğer bölge ülkelerinde domino etkisi göstererek yayılmıştır. Arap baharı sonucunda bazı ülkelerde yönetim değişikliği nedeniyle seçimler yapılmış, bazı ülkelerin iktidarları ise reformlar yapmak zorunda kalmıştır.
Bölgenin kaderini tamamen değiştiren Arap Baharı sürecinden en çok etkilenen ülkeler, Sputnik’in seçkisinde.
1/11
© AFP 2023 / Fethi Belaid
Tunus, Arap Baharı'nın ilk fitilinin ateşlendiği ülke oldu. Seyyar satıcılık yapan üniversiteli bir gencin kendini yakma girişimi ile başlayan süreç sadece Tunus’ta değil diğer birçok ülkede ciddi sonuçların doğmasına neden olmuştur. Ülke çapında protestoların yapıldığı, kamu mallarının talan edildiği şiddetli bir süreç yaşanmıştır.
2/11
© AP Photo / Christophe Ena
23 yıl Tunus'u yöneten Zeynel Abidin bin Ali'nin ülkeyi terk etmesiyle devam eden süreçte politik suçlular serbest bırakılmış, iktidar partisi dağılmış ve ülkede ifade özgürlüğünün kapıları aralanmıştır
Libya, Arap Baharı'nın belki de en şiddetli yaşandığı ülkedir. Şiddetli protestolar, silahlı çatışmalar ve şehirlerin işgaline kadar varan süreç daha sonra gerçek anlamda bir iç savaşa dönüşmüştür. Ulusal Geçiş Konseyi kurulmuş ve yüzden fazla ülke tarafından tanınmıştır
Libya'yı yöneten Muammer Kaddafi 20 Ekim 2011'de muhaliflerce yakalanarak yargılanmadan linç edilerek öldürülmüştür
25 Ocak 2011'den beri Mısır'da devam eden sokak gösterileri ve protestolar halkı mevcut yönetime karşı seferber olmaya çağırmıştır. Sosyal medyayı yoğun şekilde kullanarak örgütlenen halk çok büyük kalabalıklar halinde sokaklara inmiştir.
Mısır'ın başkenti Kahire'deki Tahrir Meydanı, ülkenin ve Arap Baharı'nın simgesi haline gelmiştir. Sürecin sonunda yaklaşık 30 yıl ülkeyi
yöneten Hüsnü Mübarek ülkeyi terk etmiş, iktidar partisi dağılmış, parlamento askıya alınmış ve silahlı kuvvetler yönetimi devralmıştır
7/11
© AP Photo / Muhammed Muheisen
Arap Baharı'nın etkilediği ve iktidar değiştirdiği bir diğer ülke de Yemen. Tunus ve Mısır’da yaşanan olaylar Yemen halkında da karşılık bulmuş ve çok büyük kalabalıklar halinde protesto gösterilerine başlanmıştır. Olaylar neticesinde iktidardan bazı vekiller istifa etmiş
ve devlet başkanı Ali Abdullah Salih dokunulmazlık verilmesi şartı ile istifa etmiştir
8/11
© AFP 2023 / Ghaith Omran
Çok büyük yıkımların ve göçlerin yaşandığı Suriye'de isyan bölgelerine askeri operasyonlar yapılmış ve binlerce sivil insan hayatını kaybetmiştir.
Fotoğrafta: 14 Ekim 2014'te İdlib bölgesindeki Suriye ordusunun mevzileri yakınında yaşanan patlama anı
Arap Baharı'nın etkisiyle bölge ülkelerinde lider ve rejim değişikliklerinin yaşanması Suriye muhaliflerini de harekete geçirmiş ve ülke çapında protestolar yaşanarak kamu mallarına zarar verilmiştir. Günümüzde halen devam eden çatışma ve kargaşa ortamında muhalifler bazı şehirleri ele geçirmişlerdir.
Fotoğrafta: Suriyeli muhaliflerin kontrolü altındaki Humus kentinin el- Halidiye mahallesi
10/11
© AP Photo / Anis Belghoul
Nisan 2011'de Cezayir'in başkenti Cezayir'de binlerce üniversite öğrencisi ile polis arasında şiddetli çatışmalar yaşanmıştır.
11/11
© AP Photo / Hasan Jamali
Şubat 2011'de Arap Baharı'nın etkisiyle Bahreyn'nin başkenti Manama'da halk isyanı patlak verdi. Göstericiler, özgürlük ve eşitlik talebiyle sokaklarda protestolara başlamıştır. Hükümet güçleri olaylara müdahale etmiştir. Bazı çevreler, protestoların daha çok Şii-Sünni çatışmalarına döndüğünü belirtmiştir.
