Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, koronavirüsün en çok virüs taşıyan kişinin karşılıklı teması ile bulaştığını belirtti.
Savaşçı, bu bulaşların 15 dakikanın üzerinde olan bulaşlar olduğunu söyleyerek, şunları söyledi:
"Bu süreçte biz en çok ev içi temas, iş yerlerinde çalışanlar ve toplu taşımayı kullananlarda gördük. Yiyeceklerden koronavirüsün bulaştığına dair herhangi bir veri, bilgi veya bilimsel bir çalışma yok. Çünkü virüs dış ortamda çok yaşayamıyor, canlı bir organizmaya ihtiyaç duyuyor.
Virüsün en aktif olduğu dış ortamda kalış süresi iki saattir. Örneğin, elimizi ekmeğe dokunduk, virüslü olan bir yerine bile dokunsak elimizi yıkadıktan sonra herhangi bir risk yok. Onu yedikten sonra da bize herhangi bir şekilde bulaş olayı olmaz. Çünkü virüs zaten çok hassastır. Özellikle mide asidinden dolayı virüs zaten hemen ölür. Bağırsaklara ulaşıp, bizi hasta etmesi mümkün olmaz. Dolayısıyla virüsün yiyeceklerden bulaştığı ispatlanmamıştır."
'Gıdalardan herhangi bir bulaş olayı yok'
Savaşçı, fırınlarda çalışanların hijyen kurallarına dikkat etmeleri gerektiğini söyleyerek, "Mesela, biz fırından ekmeğimizi aldık. Satıcı da dikkat etmiyor, o sırada maskesiz çalışıyor. Özellikle ilk dikkat edilmesi gereken husus satıcıların maskelerini, eldivenlerini takmalarıdır ve hijyen kurallarına dikkat etmeleridir. Hijyenik olarak düşünüp alınan ekmekte virüs olsa ve kişi onu poşetle evine getirse diyelim, sonra poşetten çıkarıp, elini dokunup ekmeği yese bile herhangi bir mahsuru olmaz. Ancak elini dokunup gözüne, burnuna götürürse sıkıntı olabilir. Bunun üzerinden en az 2 saatlik bir süre geçerse yine bir sıkıntı olmaz ve virüs bulaşı gerçekleşmeyecektir. Dolayısıyla halkımızı paniğe sevk etmeye gerek yok. Özellikle gıdalardan herhangi bir bulaş olayını görmedik, böyle bir hikayesi olan hastamız da olmadı. Dikkat edeceğimiz husus kişisel mesafemizi korumak, maskemizi takmak ve el hijyenine dikkat etmektir" diye konuştu.
'Mekanizması çalışmayan virüs enfekte etmez'
Savaşçı, kargo alımlarında mutlaka kuryelerin maske ile karşılanması, imza atılıyorsa kullanılan kalem gibi araçlara dikkat edilmesi ve elin yıkanması gerektiğini belirtti. Savaşçı, şöyle konuştu:
"Kargo paketini de alır almaz çöpe atıp, içerisindeki ürünü alıp daha sonra elimizi yıkayıp, kullanabiliriz herhangi bir mahsuru olmaz. Kargo paketinin balkonda bekletilmesinin veya paketi açmadan beklemenin bir anlamı yok. Paketi açıp dışındaki kutuyu attıktan sonra elimizi yıkarsak herhangi bir risk teşkil etmez. Virüsün belirli yüzeylerde yaşama süreleri mevcut. Çünkü virüs soğuk ve nemli ortamları sever ve en çok o ortamlarda yaşayabilir. Paketin üzerinde gıda artığı gibi bir madde varsa virüs orada yaşamaya devam edebilir. En çok aktif olduğu süre 2 saattir, 2 saatten sonra bulaşıcılık özelliğini yarı yarıya düşürür. 6 saatin üzerinde de virüs çok yaşamaz. Ancak 9 güne kadar virüslerin belirli yüzeylerde tespit durumu vardır ama bu bulaşıcılığını göstermez; çünkü tamamen yapısı bozulmuştur. Mekanizması çalışmayan bir virüste kişileri herhangi bir şekilde enfekte etmez, hastalandırmaz. Kuryelerden aldığımız ürünlerin dışındaki kutusunu çöpe atıp elimizi yıkadıktan sonra herhangi bir bulaş olayı mümkün değildir. Kargonun içindeki ürününde gelme ve transfer süresi uzun bir süre olduğu için o ürünü dezenfekte etme durumuna geçmeye gerek yok. Ürünleri rahatlıkla kullanabiliriz."
