Avukat Olcay Göçüm, Bursa'nın Nilüfer ilçesinde yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde 23 bin TL’lik dükkan kirasını ödeyemeyen restoran sahibi müvekkilinin kira bedelinin düşürülmesi için mahkemeye başvurdu.
Bursa 9. Sulh Hukuk Mahkemesi, Borçlar Kanunu’nun 138. nci maddesindeki "Sözleşmenin yapıldığı sırada, taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum ortaya çıkmasından dolayı sözleşmesinin yeni kurallara uyarlanması isteme" talebiyle yapılan başvuruya ilişkin ‘ihtiyati tedbir’ talebini yerinde görmeyerek reddetti.
Milliyet gazetesinden Oya Armutçu'nun haberine göre davacı restoran sahibinin avukatı Göçüm bu kararı, Bursa Bölge Adliyesi (BAM) 4. Hukuk Dairesi’nde istinafa götürdü. Daire, yapılan yargılama sonunda taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesi sırasında yaşanan salgın sürecinin öngörülemeyen bir durum ve ihtiyati tedbir kararı verilmemesi halinde ciddi bir zarar oluşturacağını (temerrüt nedeniyle tahliye gibi) belirterek, kira bedelinin yüzde 50 oranında azaltılarak, 11 bin 500 TL’ye düşürülmesine karar verdi.
Bursa BAM, tedbir talebinin 28 Eylül 2020’de kabulüne karar verdi. Restoran sahibi kiralarını yüzde 50 indirimli ödemeye başladı.
Başvuruda bulunuldu
Ankara BAM 15. Hukuk Dairesi’nden ise 12 Ocak’ta tam tersi bir karar çıktı. Ankara BAM, bu konuda ‘tedbir kararı’ verilemeyeceğine hükmetti. İki BAM kararı arasındaki karar çelişki doğurdu. Göçüm, Yargıtay süreci ile ilgili Hürriyet’e şu değerlendirmeyi yaptı:
- "Bölge Adliye Mahkemeleri Kanunu’nun 35/3. maddesi gereği iki BAM kararı arasında uyuşmazlık ve çelişki doğarsa dosya öncelikle başvurunun yapıldığı BAM Başkanlar Kurulu’nda görüşülüp, eklenecek görüş ile birlikte dosya ilgili Yargıtay Dairesi’ne gönderilir. Daireler arasındaki uyuşmazlığın giderilmesi ve dosyanın Yargıtay’a gönderilmesi için önceki gün Bursa BAM 4. Hukuk Dairesi’ne başvuruda bulunuldu. Bu dosya önce Bursa BAM Başkanlar Kurulunda görüşülüp daha sonra kira davalarına bakan Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’ne gönderilecektir."
İçtihat niteliği
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin, mahkemelerin salgın nedeniyle kira indirimine ilişkin ‘evet’ tedbir kararı verilebilir ya da ‘hayır’ tedbir kararı verilemez şeklinde içtihat kararı verebileceğini belirten Göçüm, sözlerini şöyle sürdürdü:
- "Bu karar da tüm Türkiye çapında içtihat niteliği taşır. Benim görüşüme göre hükümle beraber kira indirimine ilişkin tedbir kararı verilmesi zorunludur. Bursa’da ayda 64 bin TL kira ödeyen restoran sahibi var. Paket servisleri açık ama işleri yüzde 86 azalmış durumda. Kira parasının uyarlanmadan hiç indirimsiz tamamının ödenmesi demek dükkan sahiplerine ‘iflas edin’ demektir. Tedbir kararının verilmemesi halinde kiracılar uhdesinde telafisi mümkün olmayan, ciddi ve ağır zararlar (tahliye ve işyerinin kapatılma ihtimali) oluşacağı aşikardır."
