Göç tarihi için 2021 önemli bir sene. Mültecilere Dair Cenevre Sözleşmesi’nin 70., Türk işçilerin Almanya’ya gidişinin 60. ve Suriye göçünün 10. yılı. Ülkelerindeki iç savaştan kaçarak Türkiye’ye gelen Suriyelilerin 3.6 milyonu burada kaldı.
Dünya'dan Handan Sema Ceylan'ın haberine göre Gaziantep’te büyük çaplı işletmeleri olsa da 'Suriyeliler Barometresi'ne göre Suriyelilerin KOBİ niteliğinde Türkiye’de kurduğu işletme sayısı Türkiye’de 20 bin. İstihdamda ise yüksek kayıtdışı çalışma oranlarıyla kaderleri Türk vatandaşlarından çok da farklı değil. Son açıklanan SGK anketine göre Türkiye’de kayıtdışı istihdam yüzde 34’lerde. Tahminlere göre 1.3 milyon aktif işgücündeki Suriyeli’nin ise sadece 50 bininin çalışma izni var.
Her yıl 'Suriyeliler Barometresi'ni hazırlayan Türk-Alman Üniversitesi Göç ve Uyum Araştırmaları ve Uygulamaları Merkezi (TAGU) Yönetim Kurulu Başkanı ve İİBF Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Murat Erdoğan ile 2020 sonuçlarıyla ilgili konuştu.
Erdoğan, Suriyelilerin Türkiye’de halen 'geçici koruma' statüsünde olduklarını belirterek, "3.6 milyon Suriyeli Türkiye’de geçici koruma altında. Bunlardan sadece 58 bini artık kamplarda” dedi. Erdoğan, şunları ekledi:
'Her gün Türkiye’de 270 Suriyeli bebek dünyaya geliyor'
"Kamplarda kalmayan insanlara halen geçici gözüyle bakmak çok doğru değil. Son verilere göre her gün Türkiye’de 270 Suriyeli bebek dünyaya geliyor. 10 yıllık rakam 650 bin. Bu çocuklar burada büyüyor. İstanbul’da yabancılarla günde 200 nikah kıyılıyor. Bunun yarısı yabancı ile yabancılar arasında diğer yarısı bir yabancı bir Türk vatandaşı arasında. Nüfusumuzun yüzde 5’inden bahsediyoruz."
'Türkiye’de halen uyum politikası yok'
İki ay önce Türkiye’de önemli bir karar alındığının altını çizen Prof. Dr. Murat Erdoğan, şu değerlendirmelerde bulundu:
- "Sadece Esenyurt’ta 220 bin yabancı yaşıyor. Önemli bir karar alındı. 'Fatih ve Esenyurt’ta yabancılara ikamet vermeyeceğiz' denildi. Doğru bir karar. Çünkü uyum sağlanmıyor. Türkiye’de halen uyum politikası yok. Geri dönecekleri konusunda en yetkili ağızlar demeçler veriyor. Ama durum çok öyle değil.
'Türk işçiler için de öyle Almanlar böyle düşünmüştü'
- Türk işçiler için de öyle Almanlar böyle düşünmüştü. 60 yıl oldu. Bir bölgede yüzde 5’in üzerinde yabancı olamıyor. Ama biz bu dengeyi bozduk. 400 bin kişi geri döndü diyorlar ama rakamın 100 bini ancak bulduğu belirtiliyor. Araştırmaya göre Suriyelilerin sadece yüzde 6’sı geri dönmek istiyor. O da güvenli bölgeye değil doğdukları yere. Yine de Türkiye bu süreci çok iyi yönetti. Çünkü şehirlerde iç göç var. Hayat kozmopolit.
17 Mart itibariyle Türkiye’deki geçici koruma altındaki Suriyelilerin sayısı tam olarak 3 milyon 663 bin 336. Yine aynı istatistiklere göre Suriyeliler yarım milyonun üzerindeki nüfuslarıyla en çok İstanbul’da yaşıyorlar. Bunu Gaziantep, Hatay, Şanlıurfa, Adana, Mersin, Bursa, İzmir, Konya ve Kilis takip ediyor. Kamplarda yaşayan yüzde 1.6’yı saymazsak, Suriyelilerin önemli bir kısmı büyükşehirlerde yaşıyor.
