Temcit pilavı gibi…

Hoşumuza gitmeyen, içsel olarak ayak dirediğimiz bir şeyin yapılması için sık sık anımsatılması karşısında hepimiz “temcit pilavı gibi neden ısıtıp ısıtıp önüme getiriyorsun” deriz. Bu sessiz ayak diremenin sonunda tepkisel olarak dile dökülen deyim nereden geliyor biliyor musunuz?

Temcit, halk arasında sena ve tâzimi havi olarak sabaha karşı minarelerde ‘lâhn ile’ okunan dua hakkında kullanılır bir tâbir. Yani Arapça, överek büyüklüğünü dile getirmek demek.

Türk Dil Kurumu’nun Türkçe Sözlüğü’nde temcit pilavı “İftardan kalan ve sahurda ısıtılan pilav ve Bıktırırcasına tekrar edilen söz” diye açıklanıyor.

Mehmet Zeki Pakalın da Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü’nde temcit ve temcit pilavını şöyle anlatıyor:

“‘Kamus-i Osmanî’de ‘Bu dua ekseriya sahur vaktinde okunduğundan halk arasında sahur manasında kullanılır, Temcid vakti denilir’ diye yazılıdır. Üstat Tahir Olgun ‘Mahfil, aded 11’de, Temcid pilâvı gibi meselini: ‘mükerreren ortaya sürülen bahis yahut söylenilen söz hakkında darbolunur. Menşei; erkeği sahura bekleyen kadının pilâvı yanmasın diye kaldırması ve soğumasın diye tekrar koyması olsa gerektirir’ diyor”