Britanya'da Muhafazakar Partili Başbakan Boris Johnson, İngiltere genelindeki yerel seçimlerle Galler ve İskoçya bölgesel meclisleri seçimlerine 8 gün kala, Kovid-19 pandemisinde 'kapanmaya gitmektense binlerce cesedin yığılmasını göze alacağını' söylediğinden makamından kimin neyi sızdırdığına dair hemen her şey hakkında bir dizi suçlamayla karşı karşıya kaldı.
Johnson'ın e-postalarının sızdırılmasıyla patlak veren skandallardan biri olan Başbakanlık Konutu'ndaki dairesinin tadilat masraflarını milyarder iş insanı James Dyson'a ödetme karşılığı vergi indirimi vaat ettiği iddiasına resmi soruşturma açıldı.
Seçim Komisyonu, bir suçun işlenmiş olabileceğinden şüphelenmek için haklı gerekçeler olduğunu söyleyerek, Başbakan Johnson'ın Downing Sokağı'ndaki dairesinin yenilenmesinin finansmanı hakkında resmi bir soruşturma başlattığını duyurdu.
Dava konusu olup olmadığını belirlemek için
"Bir cürüm veya cürümler işlenmiş olabileceğinden şüphelenmek için makul gerekçeler olduğundan artık eminiz. Bu nedenle dava konusu olup olmadığını belirlemek için çalışmalarımızı resmi bir soruşturma olarak devam ettireceğiz" açıklamasını yapan Seçim Komisyonu, konuyla ilgili Johnson'ın liderliğindeki Muhafazakar Parti ile mart ayının sonundan beri temas halinde olduğunu belirtti.
Ardından Johnson'ın Sözcüsü'nden 'soruşturmanın Başbakanlık'ı değil, iktidardaki Muhafazakar Parti'yi ilgilendiren bir mesele olduğu' açıklaması geldi. Sözcü, 'partinin de bildirilmesi gereken tüm bağışları şeffaf ve düzgün şekilde bildirdiğini ve bunun listesinin Seçim Komisyonu tarafından yayımlandığını' söyledi.
30 bin sterlinin üzerindeki masraflar başbakana ait
Soruşturma, tadilat çalışmalarıyla ilgili herhangi bir işlemin komisyon düzenlemeleri kapsamına girip girmediğini ve bununla ilgili fonların gerektiği gibi raporlanıp raporlanmadığını belirleyecek. Johnson'ın Sözcüsü, geçen ay tadilatla ilgili sorular üzerine, tüm bağışlar, hediyeler ve faydalanmaların uygun şekilde beyan edildiğini ve Muhafazakar Parti fonlarının kullanılmadığını söylemişti. Johnson, resmi ikametgahının bakımı ve dekorasyonu için her yıl vergi mükellefleri tarafından finanse edilen 30 bin sterlinlik (42 bin dolarlık) ödenek alıyor, ancak bunun üzerindeki her miktarın başbakanın kendi cebinden çıkması gerekiyor.
200 bin sterlinin nasıl ödendiğiyle ilgili sorular cevapsız
Bakanlar, Johnson'ın tadilatı kendi cebinden ödediğini savunuyor, ancak Başbakan'ın ne zaman ödeme yaptığı ve 200 bin sterlinlik (280 bin dolar) maliyetin bir tür krediyle finanse edilip edilmediği belli değil. Siyasi finansman kuralları uyarınca, Johnson'ın bunu açıklaması gerekiyordu.
Resmi soruşturma, ana muhalefetteki İşçi Partisi'nin bu yönde ısrarlı baskısının ardından geldi.
'Parti bağışçılarından gizli ödeme talep etti'
E-postaları sızdıran kişi olduğundan şüphelenilen Johnson'ın eski danışmanı Dominic Cummings, cuma günü yaptığı açıklamada, Başbakan'ın parti bağışçılarından tadilat için gizli ödeme talep ettiğini belirtti. Cummings, "Bu tür planların etiğe aykırı, aptalca ve muhtemelen yasadışı olduğunu Başbakan'a söyledim" dedi.
'Bırakın binlerce ceset yığılsın' dedi mi?
Koronavirüs pandemisinin başında sürü bağışıklığı ısrarından bizzat Kovid-19'a yakalandıktan sonra dönmüş bulunan Johson'a daha da zarar verici iddia, Daily Mail gazetesine konuşan kaynaklardan geldi. Ekim ayında ikinci kapanmayı kabul etmesinin ardından başbakanlıkta düzenlenen toplantıda "Artık daha fazla kahrolasıca kapanma yok - bırakın binlerce ceset yığılsın" dediği ileri sürüldü.
Aralık ayında toplu aşılama kampanyası başlatıp hızla ilerletmiş bulunan Başbakan, pazartesi günü böyle bir laf edip etmediğini soran gazetecilere şu yanıtı verdi:
"Hayır, ama bence önemli olan, insanların bizim hayatı devam ettirmemizi istemesi ve bunun için bizim de kapanmaların işe yaramasını sağlamamız ki, biz bunu başardık."
