Atina-Vilnius seferi yapan Avrupalı havayolu şirketi Ryanair’e ait uçağın Belarus’un başkenti Minsk’te bomba ihbarı nedeniyle acil iniş yapması ve Belarus’ta aşırıcılık yanlısı olarak kabul edilen Nexta ve Belarus Golovnogo Mozga Telegram kanallarının kurucusu Roman Protaseviç’in gözaltına alınmasının ardından ABD ve Avrupa’dan ortak açıklama geldi.
Menendez’in basın dairesinden yapılan açıklamada, “Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü’nü (ICAO) derhal ülkeler arasındaki özgür geçiş hakkına karşı açık bir ihlal ve havacılık için bir tehdit olan bu olayı derhal soruşturmaya çağırıyoruz” ifadeleri kullanıldı.
Vekiller Belarus’un ICAO’ya üyeliğine son verilmesi ve soruşturma gerçekleşinceye kadar Belarus üzerinden tüm uçuşların durdurulması çağrısında bulundu.
Açıklamada ayrıca NATO ve AB ülkelerine Minsk’e karşı yaptırım uygulamaları ve Belarus yönetiminin ‘Avrupa’daki demokrasiye yönelik ilerideki saldırılar için’ Interpol ve diğer uluslararası kuruluşları kullanma imkanlarının askıya alınması tavsiyesi yer aldı.
Bununla birlikte açıklamada Protaseviç ve diğer siyasi tutukluların derhal serbest bırakılması çağrısında da bulunuldu.
Borrell: Belarus yönetiminin muhalif sesleri susturmaya yönelik bir başka girişimi
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell da olayla ilgili soruşturma çağrısı yaparak, “Bu Belarus yönetiminin muhalif tüm sesleri susturmak için gerçekleştirdiği bir başka girişim” ifadelerini kullandı.
Protaseviç’in serbest bırakılması gerektiğini belirten Borrell, Minsk’in uçaktaki yolcu ve mürettebatın güvenliğini tehlikeye attığını ifade etti.
Borrell, “Bu durum bir sonradaki Avrupa Konseyi toplantısında ele alınacak. AB, yaşananların sonuçlarını değerlendirecek, bununla birlikte sorumlular hakkında tedbirler alacak” açıklamasını yaptı.
Belarus: Uluslararası kurallar çerçevesinde hareket edildi
Belarus Dışişleri Bakanı Anatoliy Glaz ise uçağın acil iniş yapması olayında yetkililerin uluslararası kurallar çerçevesinde hareket ettiğini vurgulandı.
Bakanlığın yayınladığı açıklamaya göre Glaz konuyla ilgili şeffaflık garantisi verebileceklerini, gerekli olması halinde uzmanları kabul edip tüm belgeleri gösterebileceklerini belirtti.
Gelen açıklamaları aceleci ve düşmanca olarak nitelendiren Glaz, konunun siyasallaştırıldığını, mesnetsiz suçlamaların yöneltildiğini vurguladı. Glaz, durumun sakin bir şekilde değerlendirilmesi ve uzman görüşlerinin beklenmesi çağrısı yaptı.
Ryanair Genel Müdürü: Uçakta KGB çalışanları vardı
Ryanair Genel Müdürü Michael O’Leary da uçağın acil iniş yapmasını ‘Belarus yönetiminin sponsoru olduğu bir korsanlık olayı’ olarak nitelendirdi.
İrlandalı Newstalk radyosuna yaptığı açıklamada olayın yolcular ve mürettebat için çok korkutucu olduğunu belirten O’Leary, “Belarus yönetimi gazeteci ve beraberindeki kişiyi uçaktan çıkarmayı planlamış gibi görünüyor. Havalimanına birkaç KGB ajanının da indiğine inanıyoruz” ifadelerini kullandı.
O’Leary, uçakların Belarus yerine Polonya üzerinden geçirilebileceğini ekledi.
Belarus soruşturma için komisyon kurdu
Belarus Ulaştırma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, bakanlık bünyesinde olayın araştırılması için bir komisyon kurulduğu belirtildi.
Açıklamada, “Uçağın acil iniş yapmasıyla ilgili detaylar yakında açıklanacak” ifadeleri kullanıldı.
Zaharova: Batı’nın Belarus’ta olanları şoke edici olarak nitelendirmesi şoke edici
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Facebook’tan yaptığı açıklamada Batı’nın Belarus’ta olanları şoke edici olarak nitelendirmesinin şoke edici olduğunu ifade etti.
Zaharova, “ABD’nin talebiyle Bolivya devlet başkanının uçağının Avusturya’ya, Maydan karşıtı aktivistin bulunduğu Belarus uçağının kalkıştan 11 dakika sonra Ukrayna’ya zorunlu inişi dahil olmak üzere, ya bu tür tüm olaylar karşısında şoke olmaları gerek ya da başkalarının benzer davranışları karşısında şoke olmamaları” ifadelerini kullandı.
Uçağın üçüncü ülkede indirilmesi ilk değil
Bu arada Minsk'teki uçak hadisesi, bir uçağın üçüncü ülkede zorla indirilmesiyle sonuçlanan ilk olay değil.
3 Temmuz 2013'te Moskova'da katıldığı bir konferanstan dönen Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales'in uçağı Fransa ve Portekiz'in hava sahalarında uçuş izni çıkmaması üzerine Viyana'daki Schwechat Havaalanı'na zorunlu iniş yapmıştı.
ABD'nin casuslukla suçladığı Edward Snowden'ın içinde olduğu iddiasıyla aranan bir uçağın ABD’li eski istihbaratçının bulunmaması üzerine Avusturya'dan havalanmasına izin verilmişti. Avrupa ülkelerinin bu kararı, Güney Amerika'da büyük tepkiyle karşılanmıştı.
Ryanair’den Sputnik’e açıklama: Bu hava korsanlığını kınıyoruz
Ryanair’den Sputnik’e yapılan açıklamada Belarus yönetiminin eylemleri ‘hava korsanlığı’ olarak nitelendirildi.
Açıklamada, “Ryanair olarak, dün şirketin FR4978 sayılı uçuşunu Minsk’e indiren Belarus yönetiminin hukuksuz eylemlerini kınıyoruz. Yapılanlar hava korsanlığıydı. Konu ile şu anda AB güvenlik kuruluşları ile NATO ilgileniyor. Ryanair onlarla tam bir işbirliği içinde, güvenlik sebebiyle daha fazla açıklama yapamayız” ifadeleri kullanıldı.
Kremlin Sözcüsü Peskov yorum yapmayı reddetti
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov uçakla ilgili yaşananlar konusunda detaylı bilgiye sahip olmadığı için yorum yapamayacağını belirtti.
Peskov, “Belli başlı uluslararası havacılık kuralları var. Burada uluslararası kurallara aykırı bir şey olup olmadığı hakkında özellikle de uluslararası havacılık makamlarının değerlendirme yapması gerek. Bu konu hakkında bir şey söyleyemem” dedi.
