Fransa cumhurbaşkanlığı seçimlerine 10 ay kala hem Macron hem Le Pen, bölgesel seçimlerde hezimete uğradı

Fransa'da iki turlu bölgesel ve yerel seçimlerden, gelecek yılki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turuna kalıp kıran kırana mücadele etmesi beklenen iki isim -Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile aşırı sağcı lider Marine Le Pen- hezimetle ayrıldı.

Bölgesel ve yerel seçimlerden merkez sağ ve sol partiler ile Yeşiller'in kazanımla çıkması, kilit cumhurbaşkanlığı seçimlerinin her türlü sonuca açık olduğuna işaret ederek Fransa siyasetini yeniden hareketlendirdi. 

Pazar günü ikinci turu yapılan seçimlerde Sarı Yelekler protestolarının gösterdiği üzere Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un kurduğu iktidar partisi Cumhuriyet Yürüyüşü Hareketi'nin (LREM) zemin kaybetmesi zaten beklenirken, asıl sürpriz aşırı sağın da yenilgiye uğraması oldu. 

'The message is loud and clear. French voters are weary of the sight of both Macron and Le Pen'

✍️ Jonathan Millerhttps://t.co/fW6vFmR036

— The Spectator (@spectator) June 28, 2021

Marsilya merkezli bölgeyi bile alamadılar

LREM de kökleri aşırı sağda olan Marine Le Pen'in liderliğindeki Ulusal Birlik Partisi (RN) de 18 idari bölgeden birini bile kazanamadı. RN'nin en çok gözüne kestirdiği bölge, güneydeki sağcı tabanlı Provence-Alpes-Côte d’Azur oldu. Burayı eski Ulaştırma Bakanı ve Cumhuriyetçiler Partisi'nin (LR) eski üyesi Thierry Mariani'yi aday göstererek daha yumuşak bir imajla alma kampanyası bile başarısızlığa uğradı. 

Yeşiller'den stratejik geri çekiliş

Provence-Alpes-Côte d’Azur'daki seçmenler, LR'nin adayı Renaud Muselier'yi yüzde 57 oyla tercih etti. Muselier’nin zaferinde, Yeşiller adayı Jean-Laurent Félizia'nın son dakikada çekilmesi de rol oynadı. Félizia'nın aşırı sağa karşı stratejik hamlesi, oyların bölünmesini önleyerek Mariani'nin seçilmesinin yolunu açtı.

'Doğal olmayan ittifaklara girdiler'

Le Pen, taraftarlarına, "Bu akşam hiçbir bölgede kazanmayacağız çünkü koltuktakiler doğal olmayan ittifaklara girdiler ve bizi dışarıda tutmak,  bölgesel bir yönetime liderlik etme kapasitemizi Fransızlara göstermemizi engellemek için ellerinden gelen her şeyi yaptılar" diye seslendi.

NEW: Update to this, in the second round Le Pen and the RN have failed to win a single region, failing even in Provence-Alpes-Côte d'Azur, their best hope. Wasn’t even close. Macron, as predicted, nowhere either. In the main a good night for, whisper it, the traditional parties. pic.twitter.com/Oz5Xx3ge6m

— Lewis Goodall (@lewis_goodall) June 27, 2021

Seçmenin yüzde 66'sı sandığa gitmedi

Aşırı sağcı liderin düşük katılımın kendi partisine kazandıracağı hesabı da tutmadı. Katılımın ilk turda yüzde 33 gibi rekor düşük düzeyde ve pazar günü ikinci turda sadece yüzde 34.5'te kalması, RN'nin yüzüne güldürmeye yetmedi. Kadın liderin son yıllarda RN'nin imajını yumuşatma çabasına rağmen, seçmenler, hala aşırı sağa iktidar fırsatı vermemekte kararlı olduklarını gösterdi.

Rakibi Le Pen olursa Macron kazanıyor

Oyların sadece yüzde 7’sini alan LREM'in hezimeti RN'den farklı olmasa da, Macron, aşırı sağın hızının kesilmesiyle hanesine bir artı yazdırdı. Son anketler, 10 ay sonra düzenlenecek cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda rakibi Le Pen olursa, Macron'un oyların yüzde 54'ünü alacağına işaret ediyor. Aynı zamanda son iki selefinin cumhurbaşkanlığının aynı dönemine kıyasla daha fazla halk desteğine sahip olan Macron, parlamentoya gönderdiği iklim kriziyle mücadele yasa tasarısıyla Yeşiller'in hızını kesebilir. 

President Macron and far-right leader Le Pen's parties suffer huge defeats in France's regional elections https://t.co/PJo2eHl2xn

— Axios (@axios) June 28, 2021

Merkez sağın umudu Bertrand

Cumhuriyetçiler ile merkez sağ ittifakı, ülke çapında oyların yüzde 38'ini alarak, sandıktan Fransa'nın bir numaralı siyasi gücü olarak çıktı. Oyların yüzde 34.5'i ile geri dönüş yapan merkez sol ile Yeşiller ittifakı da ikinci güç konumuna geldi.

Aralık 2017'de LR'den ayrılan eski bakan, halihazırda Hauts de France Bölgesi Başkanı Xavier Bertrand, kuzeyde aşırı sağı 25 puan farkla yenilgiye uğratmasının ardından, gelecek yıl cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Macron ve Le Pen'e meydan okumak için merkez sağın favori adayı konumunu pekiştirdi.

Kendisini 'ayın sonunu getiremeyen Fransızların savunucusu ve aşırı sağa karşı en güçlü siper' olarak sunan muhafazakar eğilimli Bertrand, "Aşırı sağ kendi gittiği yolda durduruldu ve biz onu sert bir şekilde geri ittik" diyerek ekledi:

"Bu sonuç bana ulusun oyu için güç veriyor." 

BRAVO @xavierbertrand et sa très belle équipe ! 👏😍#SeBattrePourVous #HautsdeFrance #Régionales2021 pic.twitter.com/s4WiodH0YZ

— Louis Delemer (@DelemerLouis) June 28, 2021

Nasıl bir manzara oluştu?

Bölgesel ve yerel seçimlerde 13 bölgeyi görevdeki merkez sağ veya merkez sol listeler kazandı. Toplamda 34 bin 967 belediye başkanı ve yardımcıları da belirlendi. İlk turdaki gibi ikinci turda da LREM ülkedeki büyük şehirleri kaybederken, Başbakan Edouard Philippe, Le Havre şehrinde yüzde 58.83'le kazandı. Başkent Paris'te Sosyalist Partinin (PS) adayı mevcut Belediye Başkanı Anne Hidalgo, oyların yüzde 48.7'sini alarak yeniden belediye başkanı seçilirken, merkez sağ LR'nin adayı Rachida Dati, yüzde 33.8, LREM'in adayı eski Sağlık Bakanı Agnes Buzyn yüzde 13.3 oy aldı. Yeşiller (EELV) ise Lyon, Bordeaux, Strazburg, Poitiers, Besançon ve Marsilya şehirlerini kazanma başarısını gösterdi. Perpignan kentinde Le Pen'in partisi RN'nin adayı Louis Aliot, yüzde 52 oyla belediye başkanı seçildi.