RG: Rus gıda ürünleri sevkiyatında Çin liderliği Türkiye’ye bıraktı

Rossiyskaya Gazeta’ya göre Rusya’dan balık alımını bırakan ve kümes hayvanları alımlarını azaltan Çin, Rus gıda ürünlerinin ana ithalatçısı olarak konumunu kaybediyor. Tahıl ve ayçiçek yağı alımını artıran Türkiye, ağustos sonu itibarıyla Rusya’dan gıda ürünleri sevkiyatında lider konumuna geçti.

Rusya 29 Ağustos itibarıyla Türkiye’ye 2.5 milyar dolarlık gıda ürünü sevkiyatı yaptı. Türkiye böylelikle Rus tahılı (1.3 milyar dolardan fazla) ile katı ve sıvı yağ ürünleri (859 milyon dolar) alımında birinci sıraya yerleşti.

Bu alanda ikinci sırada ise Avrupa Birliği yer alıyor. AB’ye 2.36 milyar dolar değerinde Rus gıda ürünü sevkiyatı yapıldı. Sevkiyatı yapılan başlıca mallar balık, un, tahıl küspesi, katı ve sıvı yağ ürünleri ve tahıl oldu.

Türkiye ve AB ithalatını parasal anlamda sırasıyla yüzde 30 ve yüzde 31 artırırken Çin 2.3 milyar dolarlık sevkiyat hacmiyle Rus gıda ürünleri ithalatında üçüncü sıraya geriledi. Rusya Tarım Bakanlığı’na bağlı Agroeksport’a göre, Çin, geçen yıl aynı döneme kıyasla yüzde 7 daha az Rus tarım ürünü satın aldı.

Geçen yıl 4 milyar dolardan fazla bir alım yapan Çin Rus tarım ürünlerinin en çok gönderildiği ülke olmuştu. Geçen yıl AB 3.34 milyar, Türkiye 3.14 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirmişti. Bununla birlikte Çin 2021 yılının ilk yarısında da liderliği elinde bulunduruyordu. Ancak alımlar bu dönemde de eskisine kıyasla yüzde 1.4 (1.9 milyar dolar) daha azdı.

‘Türkiye sadece gıda ürünü sevkiyatında değil, gaz sevkiyatında da stratejik bir partner’

RANEPA Kurumsal Yönetim Yüksek Okulu Uluslararası Tarım Ticareti ve Gıda Güvenliği Merkezi Direktörü Anatoly Tihonov, Rus gıda ürünlerinin ilk üç ihracatçısı arasında böyle bir değişikliği gerçekleşmesinin mantıklı olduğunu belirtti. Tihonov’a göre Türkiye sadece gıda ürünü sevkiyatında değil, hem kendisine hem de Avrupa’nın güneyindeki ülkelere gaz sevkiyatında Rusya'nın stratejik bir ortağı. Dönem dönem ortaya çıkan siyasi ve ekonomik anlaşmazlıklara rağmen, uzmanlar Türkiye'ye ihracatın artacağını tahmin ediyor.

Tihonov, “Rusya, bebek maması da dahil olmak üzere Türkiye’ye derinlemesine işlenmiş ürünlerin sevkiyatını yapabilir” dedi.

Agroexport'a göre, 2030 yılına kadar Rusya'dan Türkiye'ye tarım ürünleri sevkiyatını artırma potansiyeli 4 milyar dolardan fazla. Tahıllar, baklagiller ve derin işleme ürünleri, özellikle de Türkiye pazarında talep gören, ancak neredeyse Rusya'dan sevkiyatı hiç yapılmayan bebek maması kilit ürünler haline gelebilir.

Çin’e Rus gıda ürünlerinin sevkiyatının azalması ise yüksek ihtimalle bu ülkenin Rusya’dan balık sevkiyatına kapılarını kapatmasından kaynaklanıyor. 2020’de yapılan avda elde edilen ürünlerin yarısından fazlası Çin’e gönderilmişti. Ancak RG’ye göre sevkiyat sürecinde yer alan personel arasında koronavirüs vakaları görülmesinden beri ihracat yeniden başlamadı.