Havana Sendromu hakkında örtbas edilen bilimsel rapor: ABD'li casusları cırcır böcekleri çıldırtmış

CIA'in ABD'li diplomatlarla casusların mustarip olduğu Havana Sendromuna mikrodalga saldırıların yol açtığı iddiası medyada yayılırken, ABD hükümetiyle çalışan en seçkin uzmanların 2018'deki raporunun 'doğal' açıklama getirdiği öğrenildi: Garip gürültüye Hint Adalarına özgü cırcır böceği neden olurken, semptomların gerisinde psikojenik etkiler var.

İlkin eski ABD Başkan Barack Obama'nın Küba ile ilişkileri normalleştirdiği 2016'da Havana'ya konuşlandırılan Amerikalı yetkililerde baş dönmesi, mide bulantısı, migren ve hafıza kaybı gibi belirtiler görüldüğü iddiasından adını alan Havana Sendromu hakkında 2018 tarihli bir rapor ortaya çıktı.

Merkezi Haber Alma Teşkilatı'nın (CIA) ABD'nin Antarktika hariç her kıtadaki temsilciliklerinde görevli diplomat ve casuslarında görüldüğü iddiasını yaydığı Havana Sendromu ile ilgili Soğuk Savaş dönemine özgü komplo teorileri havada uçuşuyor. Ancak Kasım 2018'de Dışişleri Bakanlığına danışmanlık eden seçkin uzmanların, mikrodalga ya da ışın silahlı komplo teorilerine itibar etmeyip cırcır böcekleri ve psikoz açıklaması getirdiği öğrenildi.

JASON Danışmanlık Grubu'nun raporuna göre Havana Sendromu'nun orijinal 21 vakasından 8'inde kaydedilen seslere cırcır böceklerinin neden olması kuvvetle muhtemelken, semptomların mikrodalgalar veya ultrason ışınlarından kaynaklanması pek ihtimal dahilinde değil.

A declassified State Department report obtained by BuzzFeed News dismissed the theory that microwave weapons are behind the mysterious neurological injuries in diplomats worldwide. https://t.co/FewrpuiyjZ

— BuzzFeed Politics (@BuzzFeedPol) September 30, 2021

JASON raporunda, etkilenen bireylerin çektiği acının gerçek olduğu, ancak çekilen acının önemli bileşenlerinin psikojenik etkilerle açıklanabileceği belirtildi.

Gizli kategorisine sokulup Ulusal Bilimler Akademileri ile paylaşılmayan raporun gizliliği kaldırılmış ve redakte edilmiş versiyonu BuzzFeed tarafından yayımlandı.

Ulusal Bilimler Akademileri'ne göre 'en makul' neden mikrodalga

Ulusal Bilimler Akademileri'ne bağlı panelin Havana Sendromu raporuna göreyse baş ağrısı, baş dönmesi, kulak çınlaması, işitme ve görme bozukluğu, burun kanaması, vertigo ve hafıza kaybı gibi semptomların 'en makul' nedeni mikrodalga olabilir.

JASON'a göre elektronikten ziyade mekanik ya da biyolojik kökenli

Oysa JASON raporunda "Hiçbir makul tek enerji kaynağı (radyo, mikrodalga, sonik) hem kaydedilen ses/video sinyallerini hem de rapor edilen tıbbi etkileri üretemez" denilerek, kaydedilen gürültünün elektronikten ziyade mekanik ya da biyolojik kökenli ve en olası kaynağın Hint Adalarına özgü kısa kuyruklu cırcır böceği (Anurogryllis celerinictus) olduğu belirtildi.

Nitekim bu tür, Kaliforniya Berkeley Üniversitesi araştırmacıları tarafından Ocak 2019'da AP'nin yayımladığı kayıttaki gizemli gürültünün kaynağı olarak saptanmıştı.

'Mikrodalga veya ultrason frekanslarına karşılık gelmiyor'

Seslerin ilk kez kaydedildiği evdeki elektronik ve WiFi ağlarının olay sırasında herhangi bir kesintiye uğramaması nedeniyle mikrodalga ve ultrason ihtimalini dışlayan JASON uzmanları, gerekli olan gücü hesaplayarak seslerin mikrodalga veya ultrason frekanslarına karşılık gelmediği sonucuna vardı.

Çin veya Rusya'nın bilimkurgu silahı spekülasyonu

Obama'dan sonraki ABD Başkanı Donald Trump'ın selefinin Küba'da yeniden tesis ettiği diplomatik ilişki ve varlığa darbe indirmek için bahane olarak kullandığı Havana Sendromu, daha sonra, 200'den fazla casusun bundan etkilendiklerini iddia etmesi ve Çin veya Rusya'nın bunun için bir tür bilimkurgu süper silahı kullanıyor olabileceğine dair yaygın spekülasyonlar sayesinde CIA ve ABD medyası nezdinde kendine özgü bir hayat kazandı.

Daha geçen hafta, Temsilciler Meclisi, Nörolojik Saldırılardan Etkilenen Amerikalı Mağdurlara Yardım Etme (HAVANA) Yasasını 427-0 oyla geçirerek CIA'ye etkilenen personeli tazmin etmesi için milyonlarca dolar verdi.

Kübalı uzmanlara göre ABD casuslarının bir tür toplu psikozu

Oysa 2018 tarihli JASON raporundan habersiz şekilde Kübalı bilim insanlarının geçen ayın ortasında yaptığı açıklamada, gizli sonik silah iddialarının 'bilimsel olarak kabul edilebilir olmadığı ve saldırılara dair hiçbir bilimsel kanıt bulunmadığı' vurgulandı. Onlar da semptomları ABD casuslarının bir tür toplu psikozuna bağladı.

JASON, Soğuk Savaş'ın tavan döneminden beri ABD hükümetlerine danışmanlık yapan bağımsız bir bilim insanları grubu. BuzzFeed'e konuşan Los Alamos Ulusal Laboratuvarı'nın eski kimyagerlerinden Cheryl Rofer, "Bu, çok güçlü bir uzman bilim insanları grubudur. Gizliliği kaldırılan rapor, Ulusal Bilim Akademileri raporunda yapılmayan türden çok kapsamlı bir bilimsel analiz gibi görünüyor. Rapordan yönlendirilmiş enerji silahlarına oldukça şüpheli ve cırcır böceklerine oldukça olumlu bakıldığını öğreniyoruz" dedi.