Tunceli'de geçim anketi: Yüzde 90'ının geliri giderini karşılamıyor, mutfaktan kısılıyor

Tunceli’de geçim ile ilgili anket çalışması yapan Yenigün Kadın Dayanışma Derneği, katılımcıların yüzde 90’ının gelirinin giderini karşılamadığını ve geçinmek için mutfak ihtiyaçlarından kıstığını açıkladı. Dernek, “Katılımcıların yüzde 47.4’ü hiç kırmızı et tüketmediğini söylerken, birçok hanede hafta iki kez makarna pişiriliyor” dedi.

Tunceli’de, Yenigün Kadın Dayanışma Derneği, ekonomi ve geçim ile ilgili anket yaptı. Kadınlar tarafından kent merkezinde 6 mahallede yapılan anket için yaşları 20 ila 87 arasında değişen 135 kadınla yüz yüze görüşme yapıldı.

Anketin sonuçlarını paylaşan Fatoş Argın, anket sonuçlarının yakıcı bir tabloyu gözler önüne serdiğini belirterek “Kuşaklar değişiyor, mahalleler değişiyor ama yoksulluk tablosu değişmiyor” dedi.

‘Her 4 haneden birinde çalışan hiç kimse yok’

Yaptıkları anketin detaylı sonuçlarına göre katılımcıların yüzde 90’ının geliri giderini karşılamadığını belirten Argın, “Her 4 haneden birinde çalışan hiç kimse yok. Ankete katılanlar yüzde 74.1’i borçlanırken borç alanların yüzde 66.2’si ödemelerde sorun yaşıyor. Katılımcıların yüzde 90.4’ü ekonomik durumlarının bir önceki yıla göre daha kötü olduğunu tarif ediyor ve gelecek dönem ekonomik durumunun olduğumuz yıla kıyasla daha kötü olacağını düşünenlerin oranı da yüzde 78.5. Sosyal yardımlardan faydalanan hane oranı tüm katılımcıların sadece yüzde 6.1’i” şeklinde konuştu.

‘Yüzde 80’i mutfak ihtiyaçlarından kısarak rahatlamaya çalışıyor’

Ankete katılanların tatili ihtiyaç olarak dâhi görmediğini, katılımcıların çoğunun mutfak ihtiyaçlarından kısarak ekonomik olarak rahatlamaya çalıştığını ifade eden Argın şöyle devam etti:

“Son zamanlarda ekonomik olanaklar el vermediği için vazgeçilen hizmetleri sorduğumuzda yüzde 77 tatil, yüzde 66.7 büyük alışveriş (ev, otomobil), yüzde 80 mutfak ihtiyaçları, yüzde 88.1 giyim ihtiyaçları, yüzde 75.6 sosyal faaliyetler, yüzde 35.6 okul masrafları, yüzde 48.9 kuaför cevabını verdi. Fakat anket katılımcıları arasında hayatı boyunca hiç tatile gitmeyen o kadar çok kadın vardı ki, yüzde 23’lük dilimin tatile gitmekten vazgeçtiğini, tatili bir ihtiyaç olarak dahi görmediğini, yine ev ve otomobil almayı düşünemeyecek durumda olan hane sayısının çokluğu sebebiyle büyük alışveriş sorusuna verilen cevapta oranın olduğundan daha düşük olduğunu değerlendiriyoruz.”

‘Hanelerin yüzde 34.3’ünde haftada 2 gün makarna pişiriliyor’

Yaptıkları anket sonucuna göre mutfak giderlerinde ciddi bir kısılmaya gidildiğini söyleyen Argın “Hanelerin yüzde 58.2’si günde 2 öğün yemek yiyor, ekmek tüketim oranları hem ekmeğin pahalanması hem de ekmek ağırlıklı beslenmesin zorunluluk haline gelmesiyle tam bir muammaya dönüşmüş durumda. Katılımcıların temsil ettikleri hanelerin yüzde 35.1’i haftada 1 gün makarna pişiriyor, yüzde 34.3’ü haftada 2 gün makarna pişiriyor. Makarnayla karın doyuruluyor” şeklinde konuştu.

‘Katılımcıların yüzde 47.4’ü hiç kırmızı et tüketemiyor’

“Katılımcıların yüzde 47.4’ü hiç kırmızı et tüketemiyor” diyen Argın şu verileri paylaştı:

“Yüzde 57.8’i hiç beyaz et tüketemiyor, yüzde 24.2’si ise hiç balık tüketemiyor. Meyve tüketme sıklığına ilişkin sorduğumuz soruya verilen cevaplar ise şöyle; yüzde 10.7 hiç meyve tüketemiyor, yüzde 26 düzenli olarak her gün, yüzde 35.1 iki ila üç günde bir, yüzde 28.2 ise haftada bir defa meyve tüketebiliyor. Yani mevsim meyvelerinde bolluk olması gereken kış aylarında bile meyve artık rahatça tüketilebilen bir şey değil.”

‘Yetmiyor, yettiremiyoruz’

Anket sonuçlarını değerlendiren Argın şunları söyledi:

"Yaş ve sosyoekonomik durum değişti, ama geçinemiyoruz sözü hiç değişmedi. Yetmiyor, yettiremiyoruz. İçinden geçtiğimiz ekonomik kriz sürecinden en çok kadınların etkilendiğini, yoksul kadınların daha da yoksullaştığını anket sonuçlarımız da gösteriyor. Kadınlar kendilerine dair pek çok ihtiyaçtan vazgeçmek zorunda kalıyor. Hepimiz için, insanca bir yaşam için, yapılan zamların yarattığı ekonomik tabloyu kabul etmiyoruz. Çaldığımız her kapıda söylediğimizi meydanlarda da söyleyelim. Bu kıt kanaat hayata mahkum değiliz, mecbur değiliz. Biliyoruz, değiştirebiliriz.”