Yeni Şili kabinesinin vitrini gençler, kadınlar ve Allende'ye, maliye ise piyasanın gözdesine emanet

Yüzde 56 oyla başkan seçilen eski öğrenci lideri, sosyal demokrat çizgideki Boric, Şili'nin en genç devlet başkanı olmasına uygun bir kabine açıkladı. 24 bakanlıktan 14'ü kadınlara, savunma bakanlığı da askeri darbeyle devrilen sosyalist lider Allende'nin torununa emanet. Maliyeyi ise piyasaların gözdesi Merkez Bankası Başkanı yönetecek.

Şili'de 2011-13 öğrenci protestolarının liderlerinden ve 2019 protestolarında anayasa değişikliği yapılıp yapılmaması referandumunun önünü açan milletvekillerinden olan Gabriel Boric, Aralık 2021 devlet başkanlığı seçimlerini kazanmasının ardından kabinesini açıkladı. 35 yaşındaki Boric, kabinesinin vitrinini genç, öğrenci hareketi kökenli, bağımsız ve kadın bakanlardan oluştururken, içeriğinin 'solcu hükümetten korkan sermaye ve piyasalara rahat nefes aldırdığı' yorumları yapıldı.

Kanlı siciliyle anılan ordu, Allende'nin torununun emrinde

2026'ya dek üstleneceği devlet başkanlığını sağcı Sebastian Pinera'dan 11 Mart'ta devralacak Boric'in cuma günü başkent Santiago'daki Doğa Tarihi Müzesi'nde düzenlediği etkinlikte tanıttığı kabinede, Şili ile özdeşleşmiş bir ismin torunu da var. 1973'te ABD destekli darbeyle general Augusto Pinochet tarafından devrilen ve öldürülen seçilmiş Marxist devlet başkanı Salvador Allende'nin torunu Maya Fernandez, savunma bakanı oldu. Bu, 50 yaşındaki Maya Fernandez Allende'nin dedesini devirip Pinochet cuntası altında işkenceden zorla kaybetme ve katliamlara dek sayısız insanlık suçuna imza atan ordunun başına geçeceği anlamına geliyor.

Tenemos un desafío tremendo en nuestras manos, pero enfrentándolo en equipo, colaborando, escuchándonos y entendiendo la diversidad como una fortaleza, podemos lograrlo. Con más ganas que nunca, listas a construir un Chile mejor!

Seguimos! pic.twitter.com/8IrVjOXBvC

— Gabriel Boric Font (@gabrielboric) January 21, 2022

Kadınların ve müesses nizamdan olmayan genç bağımsız siyasilerin çoğunlukta olduğu 24 üyeli kabine 7 bağımsız ile 17 merkez-solcu ve solcudan oluşurken, bunların 14'ü kadın. 2006'da eski Sosyalist Partili, kadın devlet başkanı Michelle Bachelet, cinsiyet dengesi olan bir kabine açıklamıştı.

En genci, Kadın ve Cinsiyet Eşitliği Bakanı

Kabinenin yaş ortalaması 49. En genç bakan, yeni kurulan Kadın ve Cinsiyet Eşitliği'nin başına gelen 32 yaşındaki Antonia Orellana.

'Adalet ve haysiyeti günlük ekmeğimiz yapacak reformları gerçekleştirmek'

Tanıtımda "Her bakanın görevinin çok net olduğundan eminiz: Adalet ve haysiyetin günlük ekmeğimiz olmasını mümkün kılan değişim ve dönüşümleri teşvik etmek" vurgusunu yapan Boric, kabinesinin 'öncelikleri yurttaşın güvenini yeniden kazanmak, pandemiyle mücadele etmek, ekonomik toparlanmayı ve çevre korumayı sağlamak olan farklı kökenler ve geçmişlerden insanlardan oluştuğunu' dile getirdi.

Marcel ile toplum yararına ekonomik reformlar nasıl olacak?

Sağ kanatın komünist olduğunu iddia ederek önünü kesmeye çalıştığı Boric'in semaye ve piyasaları rahatlatan tercihi, Merkez Bankası Başkanı Mario Marcel'i maliye bakanlığına getirmesi oldu. 1990-2008 arası merkez sol hükümetlerde çeşitli görevler alan, Dünya Bankası ve OECD'de yöneticilik yapan, 2016'da Bachelet tarafından atandığı Merkez Bankası Başkanlığına Pinera döneminde de devam eden eski Sosyalist Partili Marcel piyasaların favorisi olduğundan, maliye bakanı atanması da radikal ekonomik reformlar yapılmayacağına yoruldu.

The signs that the new Boric cabinet, with Mario Marcel as Finance Minister, will be up to the expectations are none. In fact "it's a much more centrist, more pragmatic shift in terms of what Boric wants to do in his government" says a relieved professor interviewed by Reuters pic.twitter.com/uMTV5ChnNR

— taseenb (@taseenb) January 22, 2022

Semaye ve piyasalara müsekkin

AFP'ye konuşan Santiago Üniversitesi'nden analist Marcelo Mella, Boric'in Marcel tercihiyle 'piyasalara selam gönderdiğini, zira Merkez Bankası Başkanı'nın hem sağ kesimde hem de özel sektörde itibarının olduğunu' söyledi. Mella "Bu, Boric'in bu yıl alması gereken çok zor kararlar için iyi bir başlangıç noktası oldu" dedi.

Chile's president-elect unveils young, woman-majority cabinet https://t.co/8dyUQ9TomA via @FRANCE24

— Andreas Baader (@stop1984) January 21, 2022

Boric'i bekleyen zorluklar

Ekonomik yavaşlama sinyalleri veren Şili'de, hem pandemi yardımlarının kesilmesi hem enflasyonla mücadele için faizlerin artırılması hem de Boric'in sağcıların özelleştirdiği emeklilik, eğitim, sağlık sisteminde reform vaatlerinin başını çektiği sosyal refah devletini kurması için vergilerin artırılması gibi zorlu bir gündem var. Bu yıl Pinochet dönemi anayasasının yerini alacak yeni anayasayla ilgili referandumların son ayağına nezaret edecek Boric, muhafazakarların güçlü kaldığı bölünmüş bir Kongre ile de uğraşmak zorunda kalacak.

Kabinede öne çıkan isimler

Boric, içişleri bakanlığını, pandemiyle mücadeledeki rolüyle takdir toplayan tanınmış doktor olan Izkia Siches'e emanet etti. Boric'in seçim kampanyasınde önemli rol oynayan Siches, Şili'nin ilk kadın içişleri bakanı olacak. 35 yaşındaki Siches, toplumdaki göçmenler ve suçla ilgili endişelerle yüzleşecek.

Dünyanın bir numaralı bakır üreticisinde maden bakanlığından 61 yaşındaki merkezci milletvekili Marcela Hernando sorumlu olacak.

Boric'in özel önem verdiği çevre bakanlığının başına da 49 yaşındaki saygın iklim bilimci Maisa Rojas geçecek.

Yeni dışişleri bakanı, Amerikalılar Arası İnsan Hakları Komisyonu'nun eski başkanı 53 yaşındaki avukat Antonia Urrejola olacak.

Eski yoldaşlara anahtar görevler

Eski öğrenci lideri olarak Boric'ten daha tanınan Komünist Parti milletvekili Camila Vallejo, hükümet sözcülüğü yapacak. Bir diğer önde gelen öğrenci lideri Giorgio Jackson, devlet başkanlığı genel sekreteri görevini yürütecek.