ABD'de işçi hareketi güçlenirken Starbucks sendikalaşanları işten çıkarıyor

Geçen yılın sonunda tarihinde ilk kez bir mağazasının tüm çalışanlarının sendikalı olmasıyla yüzleşen kahve zinciri devi, Tennessee eyaletinin Memphis kentinde sendikalaşma faaliyetleri yürüten 7 çalışanını işten çıkardı.

ABD'deki sendika hareketinin hız kazanmasıyla birlikte tarihinde ilk kez çalışanlarının sendika üyesi olmalarıyla karşılaşan Starbucks, Tennessee eyaletinde sendikalaşma faaliyetleri yürüten 7 çalışanını işten çıkardı. Kahve dükkanları zinciri, işten çıkarmaların sendikaya misilleme olduğunu ise yalanladı.

Memphis kentindeki dükkanda işgücünün üçte biri kovulurken, bunların çoğunun sendika organizasyon komitesi üyesi olması dikkat çekti. Örgütlenmeyi yürüten Birleşik Starbucks Çalışanları (SWU) sendikası, dünyanın en büyük kahve zincirini, 'sendikaları çökertmeye çalışmakla ve sendika liderlerini kovmaya yönelik hileye başvurarak şirket politikalarını seçici şekilde uygulamakla' suçladı.

'Şirketin güvenlik kurallarını ihlal' gerekçesiyle

İşten çıkarmaların sendikalaşmaya misilleme olmadığını savunan şirket, geçen ay çalışanların sendikalaşma çabalarının halka açıklanmasının parçası olarak gazetecilerin mesai saatlerinden sonra kafeye girmesine izin verdiği bir medya etkinliğini bahane etti. BBC'ye konuşan Starbucks Sözcüsü Reggie Borges, iç soruşturmada şirketin güvenlik kurallarını bilerek ihlal ettikleri sonucuna varıldığı için işçilerin çıkarıldığını söyledi.

Starbucks fires workers involved in union push as US movement gains momentum https://t.co/8Yfc6CDXRH pic.twitter.com/ddYpA3sML9

— Guardian news (@guardiannews) February 9, 2022

'Güvenlik kamerası karşısında sendika kartı imzalayınca'

Kovulan baristalarla sendika ise kahve devinin sendikalaşma ivmesini kırmaya çalıştığını söyledi. Memphis'teki 7 işten çıkarmayla ilgili ABD çalışma yasalarını uygulayan Ulusal Çalışma İlişkileri Kurulu'na şikayette bulunacağını duyuran SWU, şu paylaşımı yaptı:

"Starbucks, Memphis'teki sendika liderlerine ve destekçilerine daha önce tutarlı şekilde hiç uygulamadığı politikaları gerekçe göstererek misilleme yapıyor. Bu yoldaş, ‘güvenlik ihlalleri’ yüzünden değil, güvenlik kamerası karşısında sendika kartı imzaladıktan sonra kovuldu."

Starbucks is retaliating against union leaders & supporters in Memphis for policies they've never consistently enforced before. This partner was fired after signing a union card in view of the security camera, not for "security violations." pic.twitter.com/rOQpisX1U6

— SBWorkersUnited (@SBWorkersUnited) February 9, 2022

2021 sonunda New York eyaletindeki Buffalo kenti, ABD'de 1980'lerden beri sendikalaşan ilk Starbucks mağazasına evsahipliği yapmaya başladı. O zamandan beri, zincire bağlı 50'den fazla işletme, işçilerin ücret ve koşullar hakkında şirketle toplu pazarlık yapmasını sağlayacak sendikalaşmayla ilgili oylamaya gitmek için başvuruda bulundu.

ABD'de işçi hareketinin yeniden canlanması dikkat çekerken, çeşitli endüstrilerde düşük ücretli işçiler sendikalaşmakla yakından ilgileniyor.

Kahve devine göre 'sendikalar gereksiz'

Starbucks'ın çalışanların aleyhine olacağı iddiasıyla sendikalaşmayı sürekli engelleme sicili var. ABD genelinde 8 bin mağazası olan şirket, yarı zamanlı çalışanlara, sağlık sigortası ve üniversite ücretinin geri ödenmesi (college tuition reimbursement) gibi endüstri normlarının üzerinde ve ötesinde faydalar sunduğundan, sendikaların gereksiz olduğunu savunuyor. Ancak asgari ücret ödemelerinin normlara uygun olup olmadığı bile tartışmalı.

Starbucks'ın bugüne dek sendika faaliyeti yürüten kaç işçiyi kovduğu belli değil. Geçen yıl Ulusal Çalışma İlişkileri Kurulu, Philadelphia şehrinde sendika örgütlenmesine karışan iki baristaya kahve zinciri tarafından yasadışı misilleme yapıldığını saptadı. Şirket, kararı temyize götürdü.