ODAP Direktörü Dr. Semin: Türkiye, Irak’a elektrik satarak ileride doğalgaz almak istiyor

Türkiye’nin Irak’a elektrik satmasını değerlendiren uzmanlar bunun ilerleyen dönemde Türkiye’ye doğalgaz tedariki olarak döneceğini ifade ediyor. Uzmanlara göre Türkiye bu konuda Bağdat ve Erbil hükümetleri arasında hassas bir denge kurmaya çalışıyor.

Irak Elektrik Bakanlığı görevini vekaleten yürüten Adil Kerim, ülkede kronikleşen elektrik kesintileri sorununa çözüm için yakında Türkiye’den 500 megavat elektrik alacaklarını söyledi. Kerim, Türkiye’nin yanı sıra Katar, Suudi Arabistan ve Ürdün’den de ülkedeki elektrik sorununa çözüm bulmak için enerji tedarikinde bulunacaklarını açıkladı.

Öte yandan Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Parlamentosu Enerji Komisyonu Başkanı Ali Hama Salih, sosyal medya hesabında yayınladığı paylaşımda, IKBY’nin Türkiye’ye doğalgaz satmaya 2025 yılında başlayacağını duyurdu.

IKBY’nin dünya doğalgaz rezervlerinin yüzde 3'üne ve yaklaşık 5.7 trilyon metreküp doğalgaz rezervine sahip olduğunu aktaran Salih, Türkiye’ye doğalgaz boru hattı döşenmesinin planlandığını kaydetti. Söz konusu doğalgaz boru hatlarının inşasının birinci ve ikinci aşmasının başladığını belirten Salih, IKBY’nin kendi ihtiyacının karşılanması için Türkiye’ye bu tarihten önce doğalgaz satılmayacağını ifade etti.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, Türkiye’nin şu an doğalgaz sıkıntısı olmadığını belirterek Irak’tan Türkiye’ye doğalgaz arzı olabileceğini ifade etmişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2 Şubat’ta da IKBY Başkanı Neçirvan Barzani’yi Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde kabul etmişti.

‘Elektrik ile başlayan ilişkiler aslında doğalgaz alma planından yola çıkarak atılıyor’

Türkiye ve Irak yönetimleri arasındaki bu enerji işbirliği değerlendiren Ortadoğu, Avrasya ve Asya-Pasifik Platformu (ODAP) Direktörü Dr. Ali Semin, bu noktada Türkiye’nin doğalgaz ihtiyacına dikkat çekiyor:

Türkiye, Irak’a daha önceden de elektrik satıyordu, bu durumda daha önce verdiği elektriği artırmış oluyor. Türkiye’nin Irak’a elektrik vermesinin sebebi aslında doğalgaz. Bu elektriği vermezse Irak’tan almayı plandığı doğalgazı alamayacak. Irak, dünyada doğalgaz rezervinde 11. sırada yer alıyor. 124 trilyon metreküp doğalgaza sahip. Bunun 700 milyar metreküpü altyapısı olmamasından dolayı yanıp boşa gidiyor. Irak ürettiği doğalgazın yüzde 70’ini kullanıyor. Bundan dolayı Türkiye’nin elektrik ile başlayan ilişkiler aslında doğalgaz alma planından yola çıkarak atılıyor. 500 megavat sembolik bir rakam olarak karşımıza çıkabilir ama enerji ilişkileri bakımından önem taşıyor.

‘Siz doğalgaz verin ben de size elektrik vereyim’

“Türkiye artık enerji ilişkilerini sadece Erbil üzerinden değil Bağdat’la da kurmaya çalışıyor” diye devam eden Dr. Semin, “Türkiye’ye doğalgazın Kuzey Irak üzerinden geleceğini düşünüyorum. Çünkü Irak’ın kuzeyinde de 5.7 trilyon metreküp doğalgaz rezervi var. Bir de coğrafi yakınlık da önemli. Türkiye’nin şu anda doğalgaz hakkında yaptığı Bağdat’la anlaşarak Irak’ın kuzeyinden doğalgaz almaktır. Bunun da 2025 yılında olması bekleniyor. Bu açıklamalardan Türkiye’nin ‘Siz doğalgaz verin ben de size elektrik vereyim’ gibi bir politikasının olduğunu görüyorum” diye ekledi.

Dr. Semin, Erbil hükümetinin Türk şirketlerinin doğalgazı çıkarma konusunda rol almaları konusunda da bir talebinin olduğunu belirterek bu doğalgazdan Türkiye’nin de payı olabileceğini ve bunun bir avantaj olduğunu da ifade etti.

Irak’ın elektrik sıkıntısı

Irak, uzun yıllardır elektrik hizmeti yetersizliğiyle boğuşuyor. Ülkenin birçok yerinde günde ortalama sadece 3 ile 5 saat ulusal elektrik verilebiliyor. Iraklılar, yıllardır elektrik tedarikini ücret karşılığında ve sınırlı miktarda mahalle jeneratörlerinden temin ediyor. Söz konusu jeneratörlerin ülkedeki çevre kirliliğini ve hastalıkları artırdığı biliniyor.

Enerji uzmanı Volkan Aslanoğlu ise Türkiye’nin Irak’a elektrik ithal etmesinin uzun zamandır gündemde olduğunu belirterek “Irak uzun süredir elektrik sıkıntısı çekiyor, son birkaç yıldır da bunu çözüme kavuşturmak istiyorlar. Halihazırda İran’dan elektrik ithal ediyorlar. Ancak Türkiye’den ithal edilecek 500 megavat çok sembolik bir miktar. Dünya genelinde ülkeler arası elektrik bağlantısı oluşturulması son dönemde yapılıyor. Bu durum da Irak’la olan ikili ticari ilişkilerin artırılmasına yönelik bir adım gibi değerlendirilebilir. Türkiye’nin elektrik üretim kaynakları daha çeşitli olduğu için bugün biz onlara elektrik veririz yarın onlar doğalgaz ve petrol gibi konularda Türkiye’ye yardımcı olurlar” yorumunda bulundu.